“สุริยะ” ตัวช่วยเบอร์แรก เล็กไม่ ใหญ่ทำ | ประจักษ์จับประเด็น | 2 ก.ค. 68

• นายกฯเก็บตัว ซุ่มแจง ศร.
• เทพไท-นิพิฏฐ์ กระตุ้นนายกฯลาออก
• สัมภาษณ์ รศ.พิชาย รัตนดิลก ณ ภูเก็ต ผอ.หลักสูตรการเมืองฯ นิด้า : เปิดภารกิจตัวช่วยเบอร์แรก "สุริยะ"
• อนาคตพ่อลูก "ชินวัตร"
• เล็งเพิ่มเป็นล้านสิทธิ์ เที่ยวไทยคนละครึ่ง
• เปิดโปรไฟล์สีกา ก.โยงอดีตเจ้าคุณอาชว์

สัมภาษณ์ฉบับเต็ม รศ.พิชาย รัตนดิลก ณ ภูเก็ต ผอ.หลักสูตรการเมืองฯ นิด้า

"สุริยะเป็นคนยืดหยุ่น การรักษาการนายกฯ คงพยายามประคองสถานการณ์ของรัฐบาลตอนนี้โดยอาศัยความชำนาญในการประนีประนอม"

Q : รักษาการนายกฯ ไปตกกับ "สุริยะ จึงรุ่งเรืองกิจ" ถือว่าถูกคนถูกฝาหรือยัง ?

พิชาย : ผมคิดว่าอาจเป็นความผิดพลาดจากการเลินเล่อของพรรคเพื่อไทย เพราะตอนแรกเขาวาง "ภูมิธรรม เวชยชัย" ไว้เป็นรองฯ เบอร์ 1 แต่ตอนปรับออก เขาไปปรับออกหมดทั้ง 2 ตำแหน่ง "ภูมิธรรม" เลยเว้นว่างจากการดำรงตำแหน่งไป

ในตอนนี้ต้องรอถวายสัตย์ปฏิญาณกันใหม่ จากนั้น "ภูมิธรรม" จึงจะกลับมารักษาการนายกฯ ได้ ซึ่งในความตั้งใจของพรรคเพื่อไทย เขาคงอยากให้ "ภูมิธรรม" รักษาการมากกว่า

"สุริยะ" เป็นรัฐมนตรีอาชีพ เป็นรัฐมนตรีมาทุกสมัย ติดโผตลอดไม่ว่านายกรัฐมนตรีจะเป็นใคร ฉะนั้น หากพูดถึงประสบการณ์ "สุริยะ" ถือว่าเป็นผู้ชำนาญการในเรื่องการดำรงตำแหน่งรัฐมนตรี

พอมารักษาการนายกฯ โดยพื้นฐานวิธีคิดของ "สุริยะ" เราจะเห็นว่าเป็นคนประนีประนอมยืดหยุ่นมาก การรักษาการคงพยายามประคองสถานการณ์ของรัฐบาลตอนนี้โดยอาศัยความชำนาญในการประนีประนอม

แต่ตอนนี้แรงบีบคั้นทางสังคมที่มีต่อพรรคเพื่อไทยมันสูง และมีการเรียกร้องให้เกิดการเปลี่ยนแปลง วิธีการที่จะเรียกร้องก็อาจเป็นผลดีกับ "แพทองธาร ชินวัตร" ด้วยซ้ำ เช่นกรณีที่พูดกันมากขึ้น ถ้าเขาลาออกจากตำแหน่งนายกฯ ก่อนศาลฯ จะวินิจฉัย ก็จะลอยตัวโดยไม่ต้องเข้าสู่กระบวนการวินิจฉัยอีกต่อไป ก็ไม่มีความเสี่ยงอะไร

หากปล่อยให้ "แพทองธาร" เดินเข้าสู่เส้นทางการวินิจฉัยจะเสี่ยงมาก การลาออกก่อนจะหมดเป้าหมายแห่งคดี เขาจะลอยตัว

ถ้า "แพทองธาร" ลาออก ประเด็นปัญหาจะเกิดแก่พรรคเพื่อไทย เพราะรัฐบาลต้องสิ้นสภาพ หานายกรัฐมนตรีกันใหม่ ซึ่งมันไม่ง่ายเหมือนในอดีต แม้ว่าพรรคเพื่อไทยจะมี "ชัยเกษม นิติสิริ" แต่การจะรวมเสียงมาสนับสนุนให้เกินกึ่งหนึ่งภายใต้สถานการณ์แบบนี้มันยาก ดีไม่ดีพรรคร่วมรัฐบาลอาจถูกกดดันจากมวลชนอีกครั้งว่าอย่าเข้าร่วม หรือพรรคภูมิใจไทยเองก็อาจเสนอ "อนุทิน ชาญวีรกูล" เข้ามาเป็นคู่แข่ง เกิดการเจรจาต่อรองกันอย่างเข้มข้น

ที่สำคัญ หากตำแหน่งนายกฯ ไปตกแก่ "อนุทิน" นั่นหมายความว่า พรรคเพื่อไทยต้องร่วมโหวตให้ นั่นจะส่งผลต่อคะแนนนิยมของพรรคเพื่อไทยในการเลือกตั้งครั้งหน้า

เมื่อสถานการณ์เป็นแบบนี้ ในสังคมอาจมีคนเสนอไอเดียว่าอาจต้องใช้มาตรา 5 ของรัฐธรรมนูญ เปิดทางให้มีนายกฯ คนนอกเข้ามาได้เหมือนกัน ซึ่งมันก็ทำให้การเมืองไทยทวีความขัดแย้งมากขึ้น เพราะจะมีคนไม่เห็นด้วยเยอะ

ดังนั้น สถานการณ์จึงขึ้นอยู่กับผู้รักษาการแทนนายกฯ ว่า หากไปถึงขั้น "แพทองธาร" ลาออกและเลือกกันใหม่ มันจะเดินไปสู่ภาวะที่การเมืองสับสน ทางที่เขาจะทำได้เพื่อไม่ให้การเมืองไปทางนั้น คือ ต้องยุบสภา เป็นทางออกสำหรับภาวะการเมืองชะงักงันเพื่อให้การเมืองตัดสินใจ เพียงแต่ด้วยบุคลิกของเขา ผมไม่มั่นใจว่าเขาจะตัดสินใจในลักษณะนั้น

Q : อาจารย์พูดถึงการลาออกของนายกฯ รวมถึงผู้ปฏิบัติหน้าที่แทนสามารถยุบสภาฯ ทั้งสองทางมันทำได้จริงรึเปล่าในระหว่างที่นายกฯ ยังพักการทำหน้าที่นายกฯ อยู่ ?

พิชาย : ผมคิดว่าสามารถลาออกได้ เพราะไม่มีกฎหมายข้อไหนเลยที่ห้ามนายกฯ ลาออกระหว่างการพิจารณา เมื่อไม่ห้ามก็ทำได้ เว้นแต่จะมีมือกฎหมายไปหาช่องทางที่เรามองไม่เห็นมาหยุดยั้งการลาออกเอาไว้ เพียงแต่ตอนนี้ผมมองไม่เห็นข้อจำกัดอะไรในทางกฎหมาย

ส่วนเรื่องนายกฯ รักษาการยุบสภาได้หรือไม่ ต้องอ้างอิง "วิษณุ เครืองาม" ที่เคยกล่าวไว้ในสมัย พล.อ. ประยุทธ์ จันทร์โอชา ว่านายกฯ รักษาการ สามารถทำได้ทั้งยุบสภาและปรับ ครม. ด้วยกฎหมายบริหารราชการแผ่นดินก็บอกว่าสามารถทำได้เหมือนนายกฯ

Q : อ่านใจพรรคเพื่อไทยคิดว่าเขาจะเลือกทางออกไหน ?

พิชาย : พรรคเพื่อไทยคงอยากให้ยื้อไปจนถึงที่สุด แบบแผนในอดีตเล่นกรณี "ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร" ก็ยื้อไปเรื่อย จนกระทั่งถูกกดดันจนทนไม่ไหวก็ยุบสภา และตามมาด้วยการลาออก แต่ตอนนั้นแม้จะลาออกแล้วมวลชนก็ไม่หยุดจนนำไปสู่การรัฐประหาร

แต่กรณีนี้ หากไม่ให้ซ้ำรอยเดิมก็ต้องรีบดำเนินการ อย่ารอให้สถานการณ์มันขยายตัวไปมากกว่านี้ หากมันไปไกลกว่านี้อาจไปย้อนรอยเดิมในอดีตได้ จะนำวิธีคิดหรือการตัดสินใจเดิมมาใช้คงจะเป็นผลร้ายมากขึ้น

Q : คดีคำร้องที่กำลังเดินหน้าทั้ง "แพทองธาร" และ "ทักษิณ" สะท้อนได้ไหมว่าดีลกับกลุ่มอำนาจเบื้องหลังเวทีการเมืองกำลังเกิดปัญหา ?

พิชาย : แน่นอนพรรคเพื่อไทยได้อำนาจมาด้วยการหักหลังพรรคก้าวไกล และไปจับมือกับผู้มีอำนาจการเมือง กลุ่มที่คุมอำนาจหลักในสังคมนี้ก็ไม่ได้ไว้วางใจ "แพทองธาร" และพรรคเพื่อไทย จึงมีกระบวนการจะนำเอา "ชินวัตร" ออกจากการบริหารราชการแผ่นดิน

ตอน "เศรษฐา ทวีสิน" เป็นนายกฯ เราก็เห็นการยื่นเรื่องจากบรรดา สว. จนเขาต้องพ้นจากตำแหน่งไป มาจนถึงกรณี "แพทองธาร" ก็ถูก สว. ยื่น ซึ่งเรามองกันว่าเขาใกล้ชิดกับพรรคภูมิใจไทย เรียกได้ว่าเป็นตัวแทนทางความคิดของกลุ่มชนชั้นนำนั่นเอง

กรณีนี้สะท้อนให้เห็นว่า ชนชั้นนำพยายามไม่ให้พรรคเพื่อไทยครองอำนาจยาวนานเกินไป เวลาดีลเขาอาจดีลกับกลุ่มหนึ่ง แต่ชนชั้นนำนั้นมีกลุ่มแยกย่อยเยอะ กลุ่มที่ต่อต้าน "ชินวัตร" และพรรคเพื่อไทยก็มี เอกภาพในกลุ่มชนชั้นนำไม่ได้มีมากนัก มันจึงออกมาในลักษณะนี้ ขณะที่ ทางออกของเขา คือ พรรคภูมิใจไทย ที่เขาจะชูขึ้นมาเป็นตัวแทนของอนุรักษ์นิยม

Q : ย้อนกลับมาที่บุคลิกประนีประนอมของ "สุริยะ จึงรุ่งเรืองกิจ" เขามีคุณสมบัติอื่นพร้อมพอไหมสำหรับสถานการณ์ปัจจุบัน ?

พิชาย : จำได้ไหมว่า "สุริยะ" มีผลงานอะไรที่โดดเด่น เราอาจนึกไม่ออกทั้งที่เป็นรัฐมนตรีมาเยอะ ดังนั้น สังคมไม่ได้มอง "สุริยะ" ในเชิงบวกเลย แต่มองในเชิงลบว่าเป็นกลุ่มทุนที่เข้ามารับตำแหน่งรัฐมนตรี ไม่ได้ฝากฝีไม้ลายมือให้สังคมจดจำในเชิงบวกได้ การยอมรับจากประชาชนคงไม่มี ในแง่นี้ยิ่งทำให้สถานะของรัฐบาลจะยิ่งย่ำแย่

ส่วนการยอมรับในกลุ่มนักการเมืองด้วยกัน ผมว่าคงมีไม่มาก เพราะบารมีของเขาไม่ได้มากมาย แต่เป็นลักษณะจำกัดวงที่เขาสามารถสนับสนุนได้จำนวนหนึ่ง แต่ขาดคุณลักษณะสำคัญที่จะได้รับการสนับสนุนจากประชาชน

เรียกได้ว่าฝีมือถูกตั้งคำถามและบารมีน้อย การเป็นรักษาการนายกฯ คงเป็นโชคดีของ "สุริยะ" แต่จะไม่เป็นผลดีต่อสังคมไทยเท่าไร

Q : การที่พรรคเพื่อไทยหักกับพรรคก้าวไกลตอนตั้งรัฐบาล มีส่วนทำให้พวกเขาตกอยู่ในสถานการณ์นี้ขนาดไหน เพราะดูแล้วพันธมิตรในเชิงอุมการณ์ไม่เหลือแล้ว ถ้าเขายังจับมือกับพรรคก้าวไกลมันจะเกิดสถานการณ์แบบทุกวันนี้ขึ้นอยู่ไหม จะดีกว่านี้หรืออาจแย่กว่าเดิม ?

พิชาย : ถ้าตอนนั้นเขาจับมือตั้งรัฐบาลกับพรรคก้าวไกลโดยตัดผลประโยชน์ส่วนครอบครัวออกไปบ้าง ผมคิดว่าการเมืองไทยจะมีพัฒนาการที่ก้าวหน้าและได้รับการตอบสนองจากประชาชน

จากการเลือกตั้ง เราจะเห็นได้ว่าคนจำนวนมากลังเลว่าจะเลือกพรรคก้าวไกลหรือพรรคเพื่อไทยดี กลุ่มหนึ่งยังมั่นใจกับพรรคเพื่อไทย แต่เมื่อสถานการณ์เขาไม่จับมือกัน ผลลัพธ์ในปัจจุบันจึงกลายเป็นว่าเขาไปจับมือกับคนที่เป็นปฏิปักษ์กันมาก่อน เลยเกิดเหตุการณ์แบบนี้ คือ ไปหักหลังเพื่อนและคนที่ตนจับมือด้วยก็หักหลังกลับ

ติดตามชม #ประจักษ์จับประเด็น สดเฉพาะออนไลน์ ทุกวันจันทร์-ศุกร์ เวลา 10.00 น.
#ข่าวไทยพีบีเอส #ข่าวที่คุณวางใจ #ThaiPBSnews #ThaiPBS

----------------------------------
ติดตาม ข่าว และรายการดี ๆ ย้อนหลัง ของ #ThaiPBS ได้ที่
https://www.thaipbs.or.th และ https://www.youtube.com/ThaiPBS