ไทยศิลป์

แกะสลักหัวเรือเมืองน่าน

จังหวัดน่าน เมืองที่มีวิถีชีวิตผูกพันกับสายน้ำ มี 17 ชุมชนโบราณที่อยู่ติดแม่น้ำจะมีเรือแข่งประจำหมู่บ้าน และจำแนกกลุ่มลักษณะเรือออกมาเป็น 12 สกุลช่างที่ยังทำเรือแข่งอยู่

ซึง เครื่องดนตรีล้านนา

เครื่องดนตรีล้านนา มีความผูกพันในวิถีชีวิตของชาวบ้าน ทั้งในงานประเพณี พิธีกรรมต่าง ๆ ทางศาสนารวมถึงใช้ประกอบการแสดงงานรื่นเริงต่าง ๆ เพื่อความบันเทิง

ปูนปั้นล้านนา

งานปูนปั้นล้านนา มักจะปรากฏให้เห็นในการใช้ประดับตกแต่งอาคารศาสนสถาน จากหลักฐานที่ปรากฏ งานปูนปั้นล้านนามีมาตั้งแต่สมัยหริภุญชัยพุทธศตวรรษที่ 17 ถึงพุทธศตวรรษที่ 18 และมีการถ่ายทอดสืบต่อกันมาจนถึงยุคปัจจุบัน

สลักดุนโลหะ

งานสลักดุน หรือ ดุนโลหะ ศิลปะหัตถกรรมที่เป็นเอกลักษณ์ของชาวล้านนา สืบทอดต่อกันมาจากอดีตยาวนานกว่า 700 ปี

ตะโพนไทย

"หมู่บ้านทำกลอง ตำบลเอกราช อำเภอป่าโมก จังหวัดอ่างทอง หมู่บ้านผลิตกลองที่มีชื่อเสียงที่สุดในประเทศไทย ชาวบ้านยังคงอนุรักษ์การผลิตกลองมาอย่างยาวนานจนถึงในปัจจุบัน

ศิลปะการแกะสลักผักผลไม้

ศิลปะแกะสลักผักผลไม้ งานประณีตศิลป์ของไทยที่มีมาตั้งแต่สมัยโบราณ นิยมแกะสลักผักผลไม้ ตกแต่งอาหารให้มีความสวยงามและน่ารับประทาน นอกจากนี้ยังมีการแกะสลักผักผลไม้แบบตั้งโชว์เพื่อแสดงทักษะและฝีมือในการแกะสลักของช่าง

ไม้ตะพด

ไม้ตะพด ถือว่าเป็นเครื่องป้องกันตัวชนิดหนึ่งของชายไทยในสมัยโบราณ นิยมอย่างมากในสมัยรัชกาลที่ 5 ซึ่งในปัจจุบันยังมีชุมชนที่ยังคงอนุรักษ์การทำไม้ตะพด

งานแกะสลักไม้

งานแกะสลักไม้ ศิลปะแขนงหนึ่งที่มักจะนิยมสลักลวดลายประดับตกแต่งศาสนสถาน หน้าบัน คันทวย ช่อฟ้าใบระกา บานประตูหน้าต่าง ธรรมาสน์ ซึ่งลวดลายจะเป็นลวดลายที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธศาสนา

ศิลาดล

"ศิลาดล" เครื่องปั้นดินเผาประเภทหนึ่ง ปั้นขึ้นรูปด้วยดินดำที่ดีที่สุด เคลือบด้วยน้ำเคลือบจากธรรมชาติ มีเอกลักษณ์ที่โดดเด่นคือ สีเขียวหยก พื้นผิวแตกลายงา เวลาเคาะจะมีเสียงกังวาล

จิตรกรรมฝาผนัง

งานจิตรกรรมผนัง หรือภาพเขียนฝาผนังที่มักจะพบเห็นตามศาสนสถานต่าง ๆ โบสถ์, วิหาร เปรียบเสมือนห้องเรียนขนาดใหญ่ที่มีส่วนช่วยในการเผยแผ่เรื่องราวเกี่ยวกับศาสนา ประวัติศาสตร์ และวัฒนธรรมอันดีงามของแต่ละยุคสมัยผ่านภาพเขียน

หล่อพระล้านนา

ชุมชนช่างหล่อ จังหวัดเชียงใหม่ ชุมชนเก่าแก่ที่มีชื่อเสียงในการหล่อพระพุทธรูปแบบเชียงแสนมาเกือบ 200 ปี ซึ่งในปัจจุบันเหลือเพียงบ้านของสล่าอี๊ด ชัยรัตน์ แก้วดวงแสง สล่าหล่อพระล้านนารุ่นที่ 5 ที่คงอนุรักษ์การหล่อพระโบราณ

ลงรักปิดทองลายรดน้ำ

ลงรักปิดทองลายรดน้ำ งานประณีตศิลป์แขนงหนึ่งที่มักจะพบเห็นได้ตามศาสนาสถานบริเวณอุโบสถ นอกจากนี้งานลงรักปิดทองลายรดน้ำยังมีลวดลายที่เป็นเอกลักษณ์ สะท้อนให้เห็นถึงฝีมือในเชิงช่างที่ต้องใช้ความประณีต ความมุมานะ

โขน งานหัตถศิลป์ไทย

"โขน" นาฏศิลป์ชั้นสูงที่เก่าแก่ของไทยที่มีมาตั้งแต่โบราณ โขน เป็นการรวมศาสตร์และศิลป์หลายแขนง หัวโขน หรือศิราภรณ์ ส่วนประกอบที่สำคัญของโขน เป็นงานประณีตศิลป์ที่รวบงานช่างแขนงต่าง ๆ เข้าไว้ด้วยกัน

สะล้อเมืองน่าน

สะล้อ เครื่องดนตรีประเภทสี ซึ่งจะนิยมเล่นอยู่ในวง สะล้อ ซอ ปิน อันเป็นการแสดงพื้นบ้านของจังหวัดน่าน การบรรเลงด้วยเครื่องดนตรี 2 ชนิด สะล้อ ปิน ผสมผสานกับการขับร้องคำสด เป็นเอกลักษณ์ของชาวน่านที่สืบทอดกันมากกว่า 700 ปี พ่อครูอรุณศิลป์ ดวงมูล ศิลปินพื้นบ้านเมืองน่าน คือผู้สืบสานการทำเครื่องดนตรีพื้นบ้านสะล้อ ปิน และการขับซอที่คอยขับบรรเลงเสียงเพลงอันเป็นเอกลักษณ์แห่งเมืองน่านมาอย่างยาวนาน

แกะสลักพระไม้เมืองน่าน

งานแกะสลักพระไม้เมืองน่าน งานศิลปะของชาวบ้านที่สร้างขึ้นด้วยความศรัทธาต่อพระพุทธศาสนา ชาวบ้านในชุมชนวัดมหาโพธิ จังหวัดน่านได้ร่วมกันอนุรักษ์การแกะสลักพระไม้ ซึ่งได้แรงบันดาลใจจากพระพุทธรูปแกะสลักไม้ ที่ประดิษฐานในพระอุโบสถ ที่มีประวัติยาวนานกว่า 200 ปี

ผีตาโขน

ผีตาโขน คือประเพณีที่เกี่ยวพันกับความเชื่อ ความศรัทธาของชาวบ้านอำเภอด่านซ้าย จังหวัดเลย เป็นประเพณีที่สืบทอดกันมาอย่างยาวนาน โดยมีช่างเอกลักษณ์ หาสิงทอง ผู้อนุรักษ์การทำหน้ากากผีตาโขนแบบโบราณ และช่างชาญชัย พรหมรักษา ช่างทำหน้ากากผีตาโขนแบบสวยงาม รวมถึงชาวบ้านในอำเภอด่านซ้ายยังคงร่วมกันรักษาการทำหน้ากากผีตาโขน เพื่อร่วมเล่นในประเพณีผีตาโขนในทุก ๆ ปี

ผ้าปะลางิง

ครูปิยะ สุวรรณพฤกษ์ หนึ่งในผู้ชุบชีวิตผ้าพื้นถิ่นชายแดนใต้อย่างผ้าปะลางิงที่สูญหายไปร่วม 80 ปี ให้กลับมามีชีวิตอีกครั้งและยังคงอนุรักษ์พัฒนาต่อยอด โดยการนำวัฒนธรรมการกิน การละเล่น สถาปัตยกรรม พืชพันธุ์ไม้ ภูมิปัญญาท้องถิ่นที่อยู่ภายใน 3 จังหวัดภาคใต้มาสร้างเป็นลวดลายที่บอกเล่าเรื่องราวลงบนผืนผ้า

หัตถกรรมลูกปัดโนรา

เนติพงค์ ไล่สาม ได้นำภูมิปัญญาการร้อยลูกปัด และลวดลายต่าง ๆ ที่อยู่บนชุดโนรา มาออกแบบมาต่อยอดสร้างสรรค์ให้งานดูมีมิติ มีความประณีตมากขึ้น เพื่อทำเป็นผลิตภัณฑ์รูปแบบต่าง ๆ ที่สามารถใช้ในชีวิตประจำวัน แต่ยังคงอนุรักษ์ภูมิปัญญาความเป็นเอกลักษณ์ของชุดโนรา

คัวตองล้านนา

ชุมชนพวกแต้ม ชุมชมที่ยังคงอนุรักษ์การทำคัวตองศิลปะของชาวล้านนา ที่ชาวบ้านในชุมชนสืบทอดกันมาจากรุ่นสู่รุ่น สล่านิวัติ เขียวมั่น ผู้สืบสานการทำคัวตองพุทธศิลป์ที่ยังคงถ่ายทอดองค์ความรู้ให้กับคนในชุมชน และแม่ครูสมจิตร อินทะยะ ช่างคัวตองหัตถศิลป์ ซึ่งสืบทอดการทำเล็บฟ้อน ดอกไม้ไหวแบบล้านนามาจากบรรพบุรุษ

ผ้าใยกัญชงเขียนเทียน

ครูธัญพร ถนอมวรกุล ผู้อนุรักษ์การทอผ้าใยกัญชงเขียนเทียน ซึ่งเป็นเครื่องแต่งกายที่เป็นเอกลักษณ์ของกลุ่มชาติพันธุ์ม้ง และได้พัฒนาแปรรูปผ้าใยกัญชงเขียนเทียนให้มีความร่วมสมัยมากขึ้น แต่ยังคงรักษาเอกลักษณ์ของภูมิปัญญาการทำผ้าใยกัญชงเขียนเทียนแบบดั้งเดิมไว้