มรดกห้างนา บ้านป่าแดง อ.เมือง จ.เพชรบูรณ์
หมู่บ้านป่าแดง ตำบลป่าเลา อำเภอเมือง จังหวัดเพชรบูรณ์ เป็นหมู่บ้านที่ชาวบ้านมีอาชีพทำไร่มะขามหวาน ไร่ข้าวโพด และทำนา ชาวบ้านที่หมู่บ้านแห่งนี้เติบโตมากับการเห็นพ่อแม่ไปทำนา และตนเองต้องออกไปนากับพ่อแม่ เพื่อเลี้ยงน้อง และช่วยพ่อแม่ทำนาด้วย แม้บางคนจะเรียนจบมาแค่ ป.6 หรือสูงสุด ม.3 แต่ก็ไม่ได้ทำให้พวกเขาออกนอกพื้นที่ไปหาอาชีพในพื้นที่อื่น เพราะทุกคนที่นี่จะได้มรดกจากพ่อแม่เป็นไร่นา แม้ว่าจะมีมากน้อยไม่เท่ากัน แต่มรดกเหล่านี้ก็เป็นอาชีพแก่พวกเขา
สิ่งที่ติดมากับพื้นที่นาก็คือ "ห้างนา" หรือ บางพื้นที่จะเรียกว่า "เถียงนา" ที่พักหลังเล็ก ๆ ที่ทำจากไม้ หลังคามุงหญ้า หรือ ใบจาก เป็นสิ่งที่ผูกพันกับชาวบ้านแถวนี้อย่างที่สุด เนื่องจากพ่อแม่เล่าให้ฟังตลอดว่า ห้างนานั้นได้รับต่อมาจากปู่ย่าตายายมาเช่นกัน ห้างนานั้นเป็นที่สารพัดประโยชน์ นอกจากจะเป็นที่พักยามทำนา ที่เลี้ยงลูก บางครั้งก็เป็นที่คลอดลูกด้วย บางคนที่เห็นในรายการนั้นก็คลอดที่ห้างนาของตนเอง
ปัจจุบันห้างนาของบ้านป่าแดงแห่งนี้ยังมีเป็นร้อยเป็นพันหลัง ทั้งที่นาและที่ไร่ ดูแล้วแปลกตา ทั้งนี้เนื่องจากวิถีของอาชีพไม่เคยเปลี่ยนแปลง ยังทำนา ทำไร่ แต่สภาพของห้างนาอาจจะมีการเปลี่ยนแปลงไปจากสภาพเดิมบ้าง ห้างนานอกจากเป็นมรดกของพ่อแม่แล้ว ในบางครั้งพี่น้องที่มีนาใกล้ ๆ กันก็จะใช้ห้างนาเดียวกัน เพราะไม่ได้สร้างใหม่ ส่วนคนที่ซื้อที่นาใหม่ก็ต้องสร้างใหม่ โดยทุกครั้งของการสร้างใหม่ก็ต้องมีวิธีดูดินให้ดี เพราะว่าห้างนานั้นสร้างอยู่ตรงหัวมุมคันนา ซึ่งจะเป็นพื้นที่กว้างสุดของคันนา ดังนั้นทุกครั้งก่อนสร้างก็ต้องเกลี่ยนดินให้ดีและดูมุมที่ไม่มีมด ก่อนจะสร้างก็ทำพิธีขอเจ้าที่เจ้าทางให้นาของตนเองนั้นออกดอกออกผลสมบูรณ์
ความผูกพันของคนกับอาคารเล็ก ๆ ที่เราได้รับรู้นั้น เป็นเรื่องที่สร้างความแปลกใจให้เรามากทีเดียว ติดตามในรายการซีรีส์วิถีคน วันจันทร์ที่ 3 พฤษภาคม 2564 เวลา 17.30 - 18.00 น. ทางไทยพีบีเอส รับชมออนไลน์ทาง www.thaipbs.or.th/Live
มรดกห้างนา บ้านป่าแดง อ.เมือง จ.เพชรบูรณ์
หมู่บ้านป่าแดง ตำบลป่าเลา อำเภอเมือง จังหวัดเพชรบูรณ์ เป็นหมู่บ้านที่ชาวบ้านมีอาชีพทำไร่มะขามหวาน ไร่ข้าวโพด และทำนา ชาวบ้านที่หมู่บ้านแห่งนี้เติบโตมากับการเห็นพ่อแม่ไปทำนา และตนเองต้องออกไปนากับพ่อแม่ เพื่อเลี้ยงน้อง และช่วยพ่อแม่ทำนาด้วย แม้บางคนจะเรียนจบมาแค่ ป.6 หรือสูงสุด ม.3 แต่ก็ไม่ได้ทำให้พวกเขาออกนอกพื้นที่ไปหาอาชีพในพื้นที่อื่น เพราะทุกคนที่นี่จะได้มรดกจากพ่อแม่เป็นไร่นา แม้ว่าจะมีมากน้อยไม่เท่ากัน แต่มรดกเหล่านี้ก็เป็นอาชีพแก่พวกเขา
สิ่งที่ติดมากับพื้นที่นาก็คือ "ห้างนา" หรือ บางพื้นที่จะเรียกว่า "เถียงนา" ที่พักหลังเล็ก ๆ ที่ทำจากไม้ หลังคามุงหญ้า หรือ ใบจาก เป็นสิ่งที่ผูกพันกับชาวบ้านแถวนี้อย่างที่สุด เนื่องจากพ่อแม่เล่าให้ฟังตลอดว่า ห้างนานั้นได้รับต่อมาจากปู่ย่าตายายมาเช่นกัน ห้างนานั้นเป็นที่สารพัดประโยชน์ นอกจากจะเป็นที่พักยามทำนา ที่เลี้ยงลูก บางครั้งก็เป็นที่คลอดลูกด้วย บางคนที่เห็นในรายการนั้นก็คลอดที่ห้างนาของตนเอง
ปัจจุบันห้างนาของบ้านป่าแดงแห่งนี้ยังมีเป็นร้อยเป็นพันหลัง ทั้งที่นาและที่ไร่ ดูแล้วแปลกตา ทั้งนี้เนื่องจากวิถีของอาชีพไม่เคยเปลี่ยนแปลง ยังทำนา ทำไร่ แต่สภาพของห้างนาอาจจะมีการเปลี่ยนแปลงไปจากสภาพเดิมบ้าง ห้างนานอกจากเป็นมรดกของพ่อแม่แล้ว ในบางครั้งพี่น้องที่มีนาใกล้ ๆ กันก็จะใช้ห้างนาเดียวกัน เพราะไม่ได้สร้างใหม่ ส่วนคนที่ซื้อที่นาใหม่ก็ต้องสร้างใหม่ โดยทุกครั้งของการสร้างใหม่ก็ต้องมีวิธีดูดินให้ดี เพราะว่าห้างนานั้นสร้างอยู่ตรงหัวมุมคันนา ซึ่งจะเป็นพื้นที่กว้างสุดของคันนา ดังนั้นทุกครั้งก่อนสร้างก็ต้องเกลี่ยนดินให้ดีและดูมุมที่ไม่มีมด ก่อนจะสร้างก็ทำพิธีขอเจ้าที่เจ้าทางให้นาของตนเองนั้นออกดอกออกผลสมบูรณ์
ความผูกพันของคนกับอาคารเล็ก ๆ ที่เราได้รับรู้นั้น เป็นเรื่องที่สร้างความแปลกใจให้เรามากทีเดียว ติดตามในรายการซีรีส์วิถีคน วันจันทร์ที่ 3 พฤษภาคม 2564 เวลา 17.30 - 18.00 น. ทางไทยพีบีเอส รับชมออนไลน์ทาง www.thaipbs.or.th/Live
ซีรีส์วิถีคน
หมอลำขอข้าว อาชีพที่ยังดำรงอยู่ด้วยน้ำใจ
ฉันให้เธอให้...แลกเปลี่ยนสร้างสุข บ้านสระแก้ว ต.สระแก้ว อ.เปือยน้อย จ.ขอนแก่น
หมู่บ้านโบราณ เกาะบาหลี ประเทศอินโดนีเซีย
บุญคุณต้นโหนด อ.สทิงพระ จ.สงขลา
เกลือสินเธาว์ มรดกจากผืนดิน บ้านหนองเทา ต.นาแก อ.คำเขื่อนแก้ว จ.ยโสธร
วิถี "คนเหนือเขื่อน" บ้านอูมฮวม ต.บ้านนา อ.สามเงา จ.ตาก
วิถี "เกษตรและเกลือโบราณ" เกาะบาหลี ประเทศอินโดนีเซีย
"มรดกวัวควาย" บ้านบึง ต.ดอนแรด อ.รัตนบุรี จ.สุรินทร์
“นางหาบ” สืบทอดวิถีบุญ บ้านแสงภา อ.นาแห้ว จ.เลย
วิถี "คนริมน้ำอิรวดี" ประเทศเมียนมา
วิถีคนเก็บเห็ดเผาะ บ้านปลายนาสวน ต.นาสวน อ.ศรีสวัสดิ์ จ.กาญจนบุรี
วิถีคนขายน้ำ บ้านวังน้ำเย็น ต.วังสะพุง อ.วังสะพุง จ.เลย
วิถี "วัวเทียมเกวียน" บ้านป่าหัด ต.ม่วงตึ๊ด อ.ภูเพียง จ.น่าน
วิถีคนเลี้ยงผึ้ง บ้านป่าไผ่ ต.ป่าไผ่ อ.ลี้ จ.ลำพูน
วิถีเรือขนทราย อ.เมือง จ.ปทุมธานี
วิถีคนเกาะกูด อ.เกาะกูด จ.ตราด
วิถี "คนหาปลา" ใน "ป่าพรุโต๊ะแดง"
วิถี "นายฮ้อย" บ้านโตนด ต.ระแงง อ.ศีขรภูมิ จ.สุรินทร์
"ซูเปอร์มาร์เก็ตธรรมชาติบ้านท่าเลน" บ้านท่าเลน ต.เขาทอง อ.เมือง จ.กระบี่
เรื่องเก่าในเมืองใหญ่ ซ.วานิช 1 (สำเพ็ง), ซ.วานิช 2 (ตลาดน้อย) กรุงเทพมหานคร
มรดกห้างนา บ้านป่าแดง อ.เมือง จ.เพชรบูรณ์
วิถี “ทุเรียนลับแล” บ้านผามูบ ต.แม่พูล อ.ลับแล จ.อุตรดิตถ์
“จองพารา” วิถีแห่งความศรัทธา บ้านนาปลาจาด ต.ห้วยผา อ.เมือง จ.แม่ฮ่องสอน
วิถีน้ำ "สายบุรี" บ้านโต๊ะโม๊ะ อ.สุคิริน จ.นราธิวาส
วิถีลูกหาบ หัวใจแห่งภูกระดึง บ้านศรีฐาน อ.ภูกระดึง จ.เลย
วิถีคนตีมีดโบราณ บ้านโนนหล่อ ต.หญ้าปล้อง อ.เมืองศรีสะเกษ จ.ศรีสะเกษ
วิถีคนป่าเมี่ยง บ้านขุนปั๋ง ต.แม่ปั๋ง อ.พร้าว จ.เชียงใหม่
วิถีชุมชนเรือนแพสะแกกรัง จ.อุทัยธานี
วิถีคลองในเมืองกรุง ชุมชนพูนบำเพ็ญ เขตภาษีเจริญ กรุงเทพมหานคร
วิถีหลากศาสนาของ “ชาวจีนยูนนาน” บ้านยาง ต.แม่งอน อ.ฝาง จ.เชียงใหม่
ซีรีส์วิถีคน
หมอลำขอข้าว อาชีพที่ยังดำรงอยู่ด้วยน้ำใจ
ฉันให้เธอให้...แลกเปลี่ยนสร้างสุข บ้านสระแก้ว ต.สระแก้ว อ.เปือยน้อย จ.ขอนแก่น
หมู่บ้านโบราณ เกาะบาหลี ประเทศอินโดนีเซีย
บุญคุณต้นโหนด อ.สทิงพระ จ.สงขลา
เกลือสินเธาว์ มรดกจากผืนดิน บ้านหนองเทา ต.นาแก อ.คำเขื่อนแก้ว จ.ยโสธร
วิถี "คนเหนือเขื่อน" บ้านอูมฮวม ต.บ้านนา อ.สามเงา จ.ตาก
วิถี "เกษตรและเกลือโบราณ" เกาะบาหลี ประเทศอินโดนีเซีย
"มรดกวัวควาย" บ้านบึง ต.ดอนแรด อ.รัตนบุรี จ.สุรินทร์
“นางหาบ” สืบทอดวิถีบุญ บ้านแสงภา อ.นาแห้ว จ.เลย
วิถี "คนริมน้ำอิรวดี" ประเทศเมียนมา
วิถีคนเก็บเห็ดเผาะ บ้านปลายนาสวน ต.นาสวน อ.ศรีสวัสดิ์ จ.กาญจนบุรี
วิถีคนขายน้ำ บ้านวังน้ำเย็น ต.วังสะพุง อ.วังสะพุง จ.เลย
วิถี "วัวเทียมเกวียน" บ้านป่าหัด ต.ม่วงตึ๊ด อ.ภูเพียง จ.น่าน
วิถีคนเลี้ยงผึ้ง บ้านป่าไผ่ ต.ป่าไผ่ อ.ลี้ จ.ลำพูน
วิถีเรือขนทราย อ.เมือง จ.ปทุมธานี
วิถีคนเกาะกูด อ.เกาะกูด จ.ตราด
วิถี "คนหาปลา" ใน "ป่าพรุโต๊ะแดง"
วิถี "นายฮ้อย" บ้านโตนด ต.ระแงง อ.ศีขรภูมิ จ.สุรินทร์
"ซูเปอร์มาร์เก็ตธรรมชาติบ้านท่าเลน" บ้านท่าเลน ต.เขาทอง อ.เมือง จ.กระบี่
เรื่องเก่าในเมืองใหญ่ ซ.วานิช 1 (สำเพ็ง), ซ.วานิช 2 (ตลาดน้อย) กรุงเทพมหานคร
มรดกห้างนา บ้านป่าแดง อ.เมือง จ.เพชรบูรณ์
วิถี “ทุเรียนลับแล” บ้านผามูบ ต.แม่พูล อ.ลับแล จ.อุตรดิตถ์
“จองพารา” วิถีแห่งความศรัทธา บ้านนาปลาจาด ต.ห้วยผา อ.เมือง จ.แม่ฮ่องสอน
วิถีน้ำ "สายบุรี" บ้านโต๊ะโม๊ะ อ.สุคิริน จ.นราธิวาส
วิถีลูกหาบ หัวใจแห่งภูกระดึง บ้านศรีฐาน อ.ภูกระดึง จ.เลย
วิถีคนตีมีดโบราณ บ้านโนนหล่อ ต.หญ้าปล้อง อ.เมืองศรีสะเกษ จ.ศรีสะเกษ
วิถีคนป่าเมี่ยง บ้านขุนปั๋ง ต.แม่ปั๋ง อ.พร้าว จ.เชียงใหม่
วิถีชุมชนเรือนแพสะแกกรัง จ.อุทัยธานี
วิถีคลองในเมืองกรุง ชุมชนพูนบำเพ็ญ เขตภาษีเจริญ กรุงเทพมหานคร
