"นางหาบ" หรือ เรียกอีกอย่างว่า "นางจังหัน" กลุ่มผู้หญิงซึ่งมีอายุ 50 ปีขึ้นไป ที่สืบทอดวิถีบุญ ของชาว ตำบลแสงภา อำเภอนาแห้ว จังหวัดเลย หน้าที่ของนางหาบ ทุกเช้ายกเว้นวันพระ ประมาณ 6 - 7 คน จะตระเวนไปหาบอาหารและกระติบข้าวจากคนที่ต้องการใส่บาตร เพื่อเป็นตัวแทนในการถวายอาหารพระสงฆ์ให้ โดยจะแบ่งหน้าที่กันเดินทั่วหมู่บ้าน โดยคนที่เป็นนางหาบทุกคนทำด้วยใจและแรงศรัทธา ไม่มีรายได้ ไม่มีใครแต่งตั้ง ไม่มีใครบังคับให้ทำ นางหาบส่วนใหญ่จะส่งต่อกันภายในครอบครัว ถ้าแม่ทำอยู่พอแม่เสียชีวิตลูกสาว หรือ ลูกสะใภ้ก็จะทำสืบต่อไป ชาวบ้านบอกว่าหลายร้อยปีผ่านไปก็ยังปฏิบัติเหมือนเดิม นางหาบที่อายุมากที่สุดในกลุ่ม ชื่อ แม่ดวงจิต แก้วสุวรรณ วัย 72 ปี หาบมานาน เกือบ 20 ปี โดยทำสืบต่อจากแม่และจะให้ลูกสาวสืบต่อไปด้วย ชาวบ้านที่นี่ถือศีลโดยการไม่ฆ่าสัตว์และไม่ตอกไข่ในวันพระ ไม่ว่าลูกหลานจะอยู่ส่วนไหนของประเทศก็จะปฏิบัติเช่นนี้ เพราะถูกปลูกฝังเรื่องดังกล่าวมาตั้งแต่เด็ก ๆ นอกจากนั้นที่นี่ยังใช้การฟังเสียงโปงและระฆัง บอกเวลาแทนนาฬิกาด้วย ใครที่จะมาวัดก็ต้องรอฟังเสียงดังกล่าวบอกเวลา นอกจากที่นี่แล้วที่บ้านนาพึง ตำบลนาพึง ซึ่งอยู่ใกล้ ๆ กันก็มีหลักปฏิบัติเช่นเดียว ที่นี่เป็นแต่ที่บ้านนาพึงนั้นมีกุศโลบายของบรรพบุรุษ ที่ฝึกนิสัยให้ลูกหลานนอนเร็วตื่นเช้าเพื่อจะได้มีเวลาในการทำงานมากขึ้น โดยให้หลับก่อน 6 โมง และตื่นแต่เช้าตี 2 - ตี 3 จนหมู่บ้านนี้ถูกมองเป็นหมู่บ้านที่แปลกประหลาด ซึ่งปัจจุบันนี้ก็ยังทำอย่างนี้อยู่บ้าง แม้ว่าจะเหลือน้อยลงแต่ก็ยังมี และชาวบ้านมองว่าเป็นเรื่องปกติของคนที่นี่ ทั้ง 2 ชุมชนมีความเข้มแข็ง ใช้ชีวิตวิถีดั้งเดิม ทุกคนยืนยันเป็นเสียงเดียวกันว่าสิ่งที่พ่อแม่พาทำมาจนถึงวันนี้ไม่มีข้อเสียเลย ไม่มีคำว่าล้าสมัย แม้จะน้อยลงแต่ก็ยังจะคงอยู่ตลอดไป
ติดตามในรายการซีรีส์วิถีคน วันจันทร์ที่ 7 กันยายน 2563 เวลา 21.00 - 21.30 น. ทางไทยพีบีเอส รับชมออนไลน์ทาง www.thaipbs.or.th/Live
แท็กที่เกี่ยวข้อง:
ซีรีส์วิถีคน
หมอลำขอข้าว อาชีพที่ยังดำรงอยู่ด้วยน้ำใจ
ฉันให้เธอให้...แลกเปลี่ยนสร้างสุข บ้านสระแก้ว ต.สระแก้ว อ.เปือยน้อย จ.ขอนแก่น
หมู่บ้านโบราณ เกาะบาหลี ประเทศอินโดนีเซีย
บุญคุณต้นโหนด อ.สทิงพระ จ.สงขลา
เกลือสินเธาว์ มรดกจากผืนดิน บ้านหนองเทา ต.นาแก อ.คำเขื่อนแก้ว จ.ยโสธร
วิถี "คนเหนือเขื่อน" บ้านอูมฮวม ต.บ้านนา อ.สามเงา จ.ตาก
วิถี "เกษตรและเกลือโบราณ" เกาะบาหลี ประเทศอินโดนีเซีย
"มรดกวัวควาย" บ้านบึง ต.ดอนแรด อ.รัตนบุรี จ.สุรินทร์
“นางหาบ” สืบทอดวิถีบุญ บ้านแสงภา อ.นาแห้ว จ.เลย
วิถี "คนริมน้ำอิรวดี" ประเทศเมียนมา
วิถีคนเก็บเห็ดเผาะ บ้านปลายนาสวน ต.นาสวน อ.ศรีสวัสดิ์ จ.กาญจนบุรี
วิถีคนขายน้ำ บ้านวังน้ำเย็น ต.วังสะพุง อ.วังสะพุง จ.เลย
วิถี "วัวเทียมเกวียน" บ้านป่าหัด ต.ม่วงตึ๊ด อ.ภูเพียง จ.น่าน
วิถีคนเลี้ยงผึ้ง บ้านป่าไผ่ ต.ป่าไผ่ อ.ลี้ จ.ลำพูน
วิถีเรือขนทราย อ.เมือง จ.ปทุมธานี
วิถีคนเกาะกูด อ.เกาะกูด จ.ตราด
วิถี "คนหาปลา" ใน "ป่าพรุโต๊ะแดง"
วิถี "นายฮ้อย" บ้านโตนด ต.ระแงง อ.ศีขรภูมิ จ.สุรินทร์
"ซูเปอร์มาร์เก็ตธรรมชาติบ้านท่าเลน" บ้านท่าเลน ต.เขาทอง อ.เมือง จ.กระบี่
เรื่องเก่าในเมืองใหญ่ ซ.วานิช 1 (สำเพ็ง), ซ.วานิช 2 (ตลาดน้อย) กรุงเทพมหานคร
มรดกห้างนา บ้านป่าแดง อ.เมือง จ.เพชรบูรณ์
วิถี “ทุเรียนลับแล” บ้านผามูบ ต.แม่พูล อ.ลับแล จ.อุตรดิตถ์
“จองพารา” วิถีแห่งความศรัทธา บ้านนาปลาจาด ต.ห้วยผา อ.เมือง จ.แม่ฮ่องสอน
วิถีน้ำ "สายบุรี" บ้านโต๊ะโม๊ะ อ.สุคิริน จ.นราธิวาส
วิถีลูกหาบ หัวใจแห่งภูกระดึง บ้านศรีฐาน อ.ภูกระดึง จ.เลย
วิถีคนตีมีดโบราณ บ้านโนนหล่อ ต.หญ้าปล้อง อ.เมืองศรีสะเกษ จ.ศรีสะเกษ
วิถีคนป่าเมี่ยง บ้านขุนปั๋ง ต.แม่ปั๋ง อ.พร้าว จ.เชียงใหม่
วิถีชุมชนเรือนแพสะแกกรัง จ.อุทัยธานี
วิถีคลองในเมืองกรุง ชุมชนพูนบำเพ็ญ เขตภาษีเจริญ กรุงเทพมหานคร
วิถีหลากศาสนาของ “ชาวจีนยูนนาน” บ้านยาง ต.แม่งอน อ.ฝาง จ.เชียงใหม่
ซีรีส์วิถีคน
หมอลำขอข้าว อาชีพที่ยังดำรงอยู่ด้วยน้ำใจ
ฉันให้เธอให้...แลกเปลี่ยนสร้างสุข บ้านสระแก้ว ต.สระแก้ว อ.เปือยน้อย จ.ขอนแก่น
หมู่บ้านโบราณ เกาะบาหลี ประเทศอินโดนีเซีย
บุญคุณต้นโหนด อ.สทิงพระ จ.สงขลา
เกลือสินเธาว์ มรดกจากผืนดิน บ้านหนองเทา ต.นาแก อ.คำเขื่อนแก้ว จ.ยโสธร
วิถี "คนเหนือเขื่อน" บ้านอูมฮวม ต.บ้านนา อ.สามเงา จ.ตาก
วิถี "เกษตรและเกลือโบราณ" เกาะบาหลี ประเทศอินโดนีเซีย
"มรดกวัวควาย" บ้านบึง ต.ดอนแรด อ.รัตนบุรี จ.สุรินทร์
“นางหาบ” สืบทอดวิถีบุญ บ้านแสงภา อ.นาแห้ว จ.เลย
วิถี "คนริมน้ำอิรวดี" ประเทศเมียนมา
วิถีคนเก็บเห็ดเผาะ บ้านปลายนาสวน ต.นาสวน อ.ศรีสวัสดิ์ จ.กาญจนบุรี
วิถีคนขายน้ำ บ้านวังน้ำเย็น ต.วังสะพุง อ.วังสะพุง จ.เลย
วิถี "วัวเทียมเกวียน" บ้านป่าหัด ต.ม่วงตึ๊ด อ.ภูเพียง จ.น่าน
วิถีคนเลี้ยงผึ้ง บ้านป่าไผ่ ต.ป่าไผ่ อ.ลี้ จ.ลำพูน
วิถีเรือขนทราย อ.เมือง จ.ปทุมธานี
วิถีคนเกาะกูด อ.เกาะกูด จ.ตราด
วิถี "คนหาปลา" ใน "ป่าพรุโต๊ะแดง"
วิถี "นายฮ้อย" บ้านโตนด ต.ระแงง อ.ศีขรภูมิ จ.สุรินทร์
"ซูเปอร์มาร์เก็ตธรรมชาติบ้านท่าเลน" บ้านท่าเลน ต.เขาทอง อ.เมือง จ.กระบี่
เรื่องเก่าในเมืองใหญ่ ซ.วานิช 1 (สำเพ็ง), ซ.วานิช 2 (ตลาดน้อย) กรุงเทพมหานคร
มรดกห้างนา บ้านป่าแดง อ.เมือง จ.เพชรบูรณ์
วิถี “ทุเรียนลับแล” บ้านผามูบ ต.แม่พูล อ.ลับแล จ.อุตรดิตถ์
“จองพารา” วิถีแห่งความศรัทธา บ้านนาปลาจาด ต.ห้วยผา อ.เมือง จ.แม่ฮ่องสอน
วิถีน้ำ "สายบุรี" บ้านโต๊ะโม๊ะ อ.สุคิริน จ.นราธิวาส
วิถีลูกหาบ หัวใจแห่งภูกระดึง บ้านศรีฐาน อ.ภูกระดึง จ.เลย
วิถีคนตีมีดโบราณ บ้านโนนหล่อ ต.หญ้าปล้อง อ.เมืองศรีสะเกษ จ.ศรีสะเกษ
วิถีคนป่าเมี่ยง บ้านขุนปั๋ง ต.แม่ปั๋ง อ.พร้าว จ.เชียงใหม่
วิถีชุมชนเรือนแพสะแกกรัง จ.อุทัยธานี
วิถีคลองในเมืองกรุง ชุมชนพูนบำเพ็ญ เขตภาษีเจริญ กรุงเทพมหานคร
วิถีหลากศาสนาของ “ชาวจีนยูนนาน” บ้านยาง ต.แม่งอน อ.ฝาง จ.เชียงใหม่