หลังจากอิสราเอลโจมตีอิหร่าน เมื่อวันศุกร์ที่ 13 มิ.ย. 68 ที่ผ่านมา ได้มีคลิปวิดีโอที่ถูกแชร์ทางสื่อสังคมออนไลน์จำนวนมาก แต่มีหนึ่งในคลิปวิดีโอที่อ้างว่าเป็นการถล่มสนามบินของอิสราเอล โดยโพสต์ดังกล่าวระบุข้อความว่า เป็น “สนามบินอิสราเอลเละมาก” อย่างไรก็ตาม Thai PBS Verify พบว่า เป็น “ข่าวปลอม” ที่มีลักษณะของการบิดเบือน เนื่องจากเป็นเพียงภาพที่ถูกสร้างด้วย AI เพียงเท่านั้น (ลิงก์บันทึก)
Thai PBS Verify พบแหล่งที่มาข่าวปลอมจาก : Youtube
ภาพบันทึกหน้าจอแสดงคลิปปลอมที่สร้างจากเอไอ
ผู้ใช้บัญชียูทูบรายหนึ่ง โพสต์คลิปวิดีโอระบุข้อความว่า “สนามบินอิสราเอลเละมาก” โดยวิดีโอดังกล่าวมีความยาว 13 วินาที เป็นคลิปวิดีโอเศษซากปรักหักพังของอาคารผู้โดยสารของสนามบิน ซึ่งมีข้อความภาษาฮิบรูระบุว่า “เทลอาวีฟ”
เราตรวจสอบภาพดังกล่าวกับเครื่องมือตรวจสอบภาพจาก Google Lens พบว่า วิดีโอดังกล่าว ถูกโพสต์ครั้งแรกโดยช่อง TikTok ของผู้ใช้ชื่อ “3amelyonn” ที่ได้โพสต์คลิปดังกล่าวไว้ตั้งแต่วันที่ 27 พ.ค. 68 ที่ผ่านมา โดยโพสต์ดังกล่าวมีผู้เข้าชมไปกว่า 1.3 ล้านครั้ง (ลิงก์บันทึก)
ขณะที่เนื้อหาของช่อง TikTok ดังกล่าว พบว่าส่วนใหญ่เป็นการสร้างภาพ AI ที่เน้นภาพความเสียหายของสถานที่สำคัญต่าง ๆ ของอิสราเอล
นอกจากนี้เมื่อเราทำการตรวจสอบผ่านเครื่องมือตรวจสอบภาพ Hivemoderation.com ยืนยันว่า คลิปดังกล่าวถูกสร้างขึ้นจาก AI
ผลการตรวจสอบคลิปด้วยเครื่องมือตรวจสอบ AI พบว่า 99.2% ถูกสร้างจาก AI
นักวิชาการระบุข้อสังเกตคลิปสร้างจาก AI
ดร. วีระ สอิ้ง อาจารย์ประจำภาควิชาวิศวกรรมไฟฟ้าและคอมพิวเตอร์ คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ (มจพ.) ระบุว่า ปัจจุบันวิดีโอมีค่อนข้างที่จะเยอะ โดยเฉพาะที่ถูกสร้างจาก AI ซึ่งคลิปดังกล่าวนั้น หากถามว่ามองด้วยตาเปล่า แล้วจะสามารถตอบได้ว่า จริงหรือปลอมก็ถือเป็นเรื่องที่ตอบได้ยาก แต่สิ่งที่สามารถทำให้แยกแยะได้ คือการนำวิดีโอเหล่านี้เข้าไปตรวจสอบ ว่าเป็นวิดีโอจริงหรือไม่ โดยการใช้ AI ตรวจจับ เพราะวิดีโอที่มีการสร้างมานั้นจะมีความถี่ที่แตกต่างกันกับวิดีโอที่ถ่ายจากมือถือหรือกล้องทั่วไป (ลิงก์บันทึก)
ดร. วีระ สอิ้ง อาจารย์ประจำภาควิชาวิศวกรรมไฟฟ้าและคอมพิวเตอร์ คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ
ขณะที่คลิปดังกล่าวหากสังเกตก็จะพบว่า คลิปดังกล่าวมีความผิดปกติในหลายจุด ไม่ว่าจะเป็นตึกด้านหลัง ที่มีการแต่งเติมไม่มีความธรรมชาติ หรือเป็นการถูกจัดองค์ประกอบภาพให้อยู่แค่เฉพาะบริเวณนั้น หรือหากมองในส่วนของกรณีเป็นเหตุระเบิด เหตุใดเครื่องบินที่จอดอยู่ในคลิปจึงยังคงอยู่ในสภาพสมบูรณ์ ส่วนรถที่อยู่ในคลิปก็ยังเห็นว่ายังไม่ได้มีความเสียหายเกิดขึ้น และยังคงสามารถวิ่งไปมาได้ตามปกติ ซึ่งการที่จะสังเกตภาพที่สร้างจาก AI นั้น จำเป็นที่จะต้องมองซ้ำไปเรื่อย ๆ ทีละจุด ไม่ว่าจะเป็นการดูพื้นหลัง หรือการสังเกตวัตถุภายในภาพ เพื่อจะสังเกตว่า ภาพนั้นเป็นภาพจริงหรือภาพที่ถูกสร้างมาจาก AI ซึ่งจะต้องใช้ร่วมกันกับการวิเคราะห์ด้วยเครื่องมือตรวจสอบภาพจาก AI เพื่อให้ได้ผลการตรวจสอบที่ชัดเจนที่สุด
สำหรับท่าอากาศยานเบน กูเรียน ของอิสราเอล ยังคงปิดให้บริการผู้โดยสารขาออกทั้งหมด และจะยังคงปิดต่อไปจนกว่าจะมีประกาศเพิ่มเติม (ลิงก์บันทึก)
ภาพบันทึกหน้าจอแสดงเรดาห์การบินที่พบว่าพื้นที่ของอิสราเอลไม่มีการจราจรทางอากาศแต่อย่างใด
ขณะเดียวกัน สายการบินหลักทั้งสามแห่งของอิสราเอลได้ย้ายฝูงบินออกจากประเทศ เพื่อป้องกันไม่ให้พวกเขาตกเป็นเป้าหมายในการโจมตีของอิหร่าน (ลิงก์บันทึก)
ด้าน กระทรวงการท่องเที่ยวอิสราเอลรายงานว่า เหตุรุนแรงดังกล่าวส่งผลให้มีนักท่องเที่ยวราว 40,000 คน ถูกห้ามไม่ให้เข้าประเทศ สายการบินต่าง ๆ ยกเลิกเที่ยวบินจนกว่าจะมีประกาศเพิ่มเติม ทำให้ผู้เดินทางต้องตัดสินใจว่า จะรอหรือหาทางเลี่ยงที่มีค่าใช้จ่ายสูงผ่านประเทศเพื่อนบ้าน
