วันนี้ (10 มิ.ย.2568) สมาคมแม่น้ำเพื่อชีวิต พบ "ปลาแค้" ติดเชื้ออีก โดยชาวประมงแม่น้ำกกจับได้และประสานรับตัวอย่างไปศึกษา จากการติดตามสถานการณ์ปลาในลุ่มน้ำโขงเหนือของทางสมาคมแม่น้ำเพื่อชีวิต ยังพบปลาติดเชื้อกระจายเพิ่มมากขึ้น ในช่วง 1 เดือนที่ผ่านมาได้พบว่าจำนวนปลาที่ผิดปกติมีเพิ่มขึ้นในแม่น้ำกก แม่น้ำโขง แม่น้ำสาย และน้ำรวก โดยปลามีตุ่มตามตัวรุนแรงขึ้น ส่งผลต่อความเชื่อมั่นของชุมชนใน จ.เชียงราย
ชาวประมงริมแม่น้ำกกได้รับผลกระทบหนักจากกรณีการปนเปื้อนสารพิษในแม่น้ำ หลังจากพบว่าค่าน้ำมีสารปนเปื้อนเกินมาตรฐาน แม้ผลการตรวจสอบสารโลหะหนักในตัวปลายังไม่เกินเกณฑ์ จากผลตรวจห้องปฏิบัติการกลางจังหวัดเชียงใหม่ ส่งตรวจโดยกรมประมงทั้ง 3 ครั้ง คือ
ครั้งที่ 1 วันที่ 11 เมษายน 2568 หลังฝายเชียงราย พบสารหนู 0.013 mg/kg สารปรอท(Hg) 0.09 mg/kg
ครั้งที่ 2 วันที่ 28 เมษายน 2568 แม่น้ำโขงอำเภอเชียงแสน พบสารปรอท(Hg) 0.14 mg/ kg สารตะกั่ว(pb) 0.05 mg/kg
ครั้งที่ 3 วันที่ 1-2 พฤษภาคม 2568
- จุดที่ 1 โป่งนาคำ พบปลากินเนื้อ มีสารปรอท(Hg) 0.054 mg/ kg สารตะกั่ว(pb) 0.11 mg/kg
- จุดที่ 2 ฝายเชียงราย ตัวอย่างปลากินเนื้อ พบมีสารปรอท(Hg) 0.089 mg/ kg
- จุดที่ 3 บริเวณแม่น้ำกก ต.เวียง อ.เชียงแสน ตัวอย่างปลากินเนื้อ พบมีสารปรอท(Hg) 0.13 mg/ kg
จากการพบปลาติดเชื้อ และผลตรวจสารปนเปื้อนได้สร้างความกังวลและส่งผลต่อความเชื่อมั่นของผู้บริโภคทำให้ชาวบ้านไม่สามารถจำหน่ายปลาได้ตามปกติ รายได้หดหายอย่างต่อเนื่อง
นายบุญสุข สุวรรณดี ชาวประมงบ้านสบคำ ระบุว่า ปัญหาแม่น้ำปนเปื้อนสารพิษส่งผลให้แม่ค้าที่เคยรับซื้อปลาหยุดซื้อ ชาวบ้านสบคำที่พึ่งพาแม่น้ำคำ แม่น้ำกก แม่น้ำโขง และน้ำรวกในการหาปลาต้องหันไปจับปลาในหนองแทน จึงอยากให้หน่วยงานรัฐเข้ามาดูแลพัฒนาแหล่งน้ำ หรือนำปลามาปล่อยให้ชาวบ้านได้มีปลากิน ได้มีแหล่งอาหารสำรองแทนปลาในแม่น้ำสายหลัก
ด้าน สมาคมแม่น้ำเพื่อชีวิตเร่งเก็บข้อมูลผลกระทบและหาแนวทางช่วยเหลือชาวประมงท้องถิ่นที่ได้รับผลกระทบ รวมถึงการเก็บรวบรวมตัวอย่างปลาจากหลายจุดตลอดลำน้ำกก และแม่น้ำโขงเพื่อเก็บตัวอย่างปลาให้ครอบคลุมพื้นที่ ติดตามสถานการณ์ปลาในแม่น้ำอย่างต่อเนื่อง และเตรียมนำปลาตัวอย่างส่งตรวจสอบในเชิงวิทยาศาสตร์ต่อไป เป็นหลักฐานเพื่อเรียกร้องการเจรจาปิดเหมืองที่คาดว่าเป็นต้นตอของการปล่อยสารพิษลงสู่แม่น้ำ พร้อมสนับสนุนข้อมูลผลักดันให้รัฐบาลเปิดการเจรจาเพื่อ "ปิดเหมือง" ดังกล่าวอย่างถาวร
ด้านนายสมเกียรติ เขื่อนเชียงสา นายกสมาคมแม่น้ำเพื่อชีวิต กล่าวถึงแนวทางการติดตามเรื่องสถานการณ์ผลกระทบต่อปลาติดเชื้อว่าสถานการณ์ปลา ขณะนี้ยังพบปลาที่มีลักษณะการติดเชื้ออยู่ ซึ่งได้ติดตามเพื่อนำปลาไปตรวจหากพบว่าปลาที่พบมีสารพิษในตัวปลาก็สันนิษฐานได้ว่ามาจากเหมือง ขณะที่สถานการณ์ปลาได้กระจายไปถึงแม่น้ำโขงแล้ว พบปลาที่มีความผิดปกติภายนอกหลังจากนี้จะส่งเข้าสู่กระบวนการทางวิทยาศาตร์เพื่อหาสาเหตุและการวิเคราะห์สารปนเปื้อน ตอนนี้ทั้งลุ่มน้ำโขงเหนือยืนยันได้แล้วว่ามีการปนเปื้อนสารโลหะหนัก ข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ก็จะนำไปเป็นข้อมูลพื้นฐานในอนาคตในการเรียกร้องปิดเหมือง
ปัญหานี้ไม่ใช่แค่เรื่องปลาหรือชาวประมง แต่เป็นเรื่องของสิ่งแวดล้อมและความมั่นคงทางอาหารของประชาชนในระยะยาว จึงต้องการเห็นความรับผิดชอบจากต้นตอของปัญหาไม่ใช่เพียงแค่คำอธิบายว่ายังไม่เกินมาตรฐาน ขณะนี้ยังไม่มีท่าทีจากหน่วยงานรัฐต่อข้อเรียกร้องดังกล่าวอย่างชัดเจน แต่กระแสกดดันจากภาคประชาชนและองค์กรสิ่งแวดล้อมกำลังเพิ่มสูงขึ้น โดยเรียกร้องให้รัฐบาลดำเนินการตรวจสอบอย่างโปร่งใส และพิจารณาทางเลือกในการปิดเหมืองที่สร้างผลกระทบต่อชุมชนและสิ่งแวดล้อมอย่างรุนแรง
อ่านข่าว : บอร์ดแพทย์ สปส.เคาะเพิ่มค่าผ่าฟันคุด ให้ผู้ประกันตน
11 มิ.ย. นายกฯ ลงพื้นที่ชายแดนไทย-กัมพูชา จุดผ่านแดนถาวรช่องจอม