องค์การบริหารอวกาศแห่งชาติจีนรายงานวันนี้ (4 มิ.ย. 67) ว่ายานพุ่งขึ้นของยานอวกาศ “ฉางเอ๋อ-6” (Chang’e-6) ของจีน ทะยานขึ้นจากพื้นผิวดวงจันทร์เมื่อช่วงเช้า พร้อมตัวอย่างที่เก็บจาก “ด้านไกลของดวงจันทร์” ซึ่งถือเป็นความสำเร็จอันมิเคยเกิดขึ้นมาก่อนในประวัติศาสตร์การ “สำรวจดวงจันทร์” ของมนุษย์
ยานพุ่งขึ้นทะยานขึ้นจากด้านไกลของดวงจันทร์ ตอน 07.38 น. ตามเวลาปักกิ่ง (06.38 น. ตามเวลาประเทศไทย) และเข้าสู่วงโคจรที่กำหนดรอบดวงจันทร์ด้วยแรงผลักจากเครื่องยนต์ ขนาด 3,000 นิวตัน โดยยานอวกาศฉางเอ๋อ-6 เสร็จสิ้นการเก็บตัวอย่างอย่างชาญฉลาดและรวดเร็ว และตัวอย่างถูกเก็บไว้ในกล่องภายในยานพุ่งขึ้นตามแผน
อนึ่ง ยานอวกาศฉางเอ๋อ-6 ซึ่งถูกปล่อยสู่อวกาศเมื่อวันที่ 3 พ.ค. 67 ประกอบด้วยยานโคจร ยานลงจอด ยานพุ่งขึ้น และยานส่งกลับ โดยส่วนประกอบยานลงจอด-ยานพุ่งขึ้น แยกจากส่วนประประกอบยานโคจร-ยานส่งกลับ เมื่อวันที่ 30 พ.ค. 67 และลงจอดบนจุดที่กำหนดในแอ่งขั้วใต้-เอตเคน เมื่อวันที่ 2 มิ.ย. 67
องค์การฯ ระบุว่าภารกิจนี้พิสูจน์การผ่านบททดสอบจากอุณหภูมิสูงบนด้านไกลของดวงจันทร์ ขณะเดียวกันคณะนักวิจัยได้จำลองการเก็บตัวอย่างในห้องปฏิบัติการภาคพื้นโลก โดยอ้างอิงข้อมูลที่ส่งกลับสู่โลกด้วยดาวเทียมสื่อสารเชวี่ยเฉียว-2 ซึ่งช่วยสนับสนุนการตัดสินใจและการดำเนินงานที่สำคัญ
รายงานระบุว่าการเก็บตัวอย่างบนดวงจันทร์แบ่งเป็น 2 แบบ ได้แก่ การใช้เครื่องขุดเจาะเก็บตัวอย่างใต้พื้นผิว และการใช้แขนกลเก็บตัวอย่างบนพื้นผิว โดยมีการเก็บตัวอย่างหลากหลายชิ้นจากจุดต่าง ๆ อย่างอัตโนมัติ
เกอผิง โฆษกประจำภารกิจฉางเอ๋อ-6 เผยว่าการวิเคราะห์โครงสร้างดิน คุณสมบัติทางกายภาพ และองค์ประกอบของวัตถุตัวอย่างที่เก็บโดยภารกิจฉางเอ๋อ-6 จะให้คณะนักวิทยาศาสตร์สามารถทำการวิจัยการก่อตัวและประวัติวิวัฒนาการของดวงจันทร์ รวมถึงต้นกำเนิดของระบบสุริยะและอื่น ๆ อย่างลึกซึ้งยิ่งขึ้น ซึ่งวางรากฐานสู่ภารกิจสำรวจอื่น ๆ ต่อไป
อุปกรณ์ต่าง ๆ บนยานลงจอด ได้แก่ กล้องถ่ายภาพ กล้องพาโนรามา เครื่องตรวจจับโครงสร้างดินบนดวงจันทร์ และเครื่องวิเคราะห์แร่ธาตุบนดวงจันทร์ ทำงานได้ดีและดำเนินการสำรวจทางวิทยาศาสตร์ตามแผน โดยเครื่องตรวจจับโครงสร้างได้วิเคราะห์และประเมินโครงสร้างดินใต้ดินของพื้นที่เก็บตัวอย่างเพื่อเป็นข้อมูลอ้างอิงสำหรับขุดเจาะ
ส่วนอุปกรณ์จากนานาชาติบนยานลงจอดของฉางเอ๋อ-6 ได้แก่ เครื่องทดสอบไอออนลบบนพื้นผิวดวงจันทร์ (NILS) ที่พัฒนาโดยองค์การอวกาศยุโรป/สวีเดน และเครื่องตรวจจับการปล่อยก๊าซเรดอน (DORN) ที่พัฒนาโดยฝรั่งเศส ทำงานได้ดีและดำเนินการตรวจจับทางวิทยาศาสตร์
รายงานระบุว่าเครื่องตรวจจับการปล่อยก๊าซเรดอนทำงานขณะยานอวกาศฉางเอ๋อ-6 บินจากโลกไปยังดวงจันทร์ โดยโคจรรอบและอยู่บนดวงจันทร์ ส่วนเครื่องทดสอบไอออนลงบนพื้นผิวดวงจันทร์ ทำงานขณะอยู่บนพื้นผิวดวงจันทร์แล้ว
นอกจากนั้นแผ่นสะท้อนแสงเลเซอร์ที่พัฒนาโดยอิตาลี ซึ่งติดตั้งอยู่ด้านบนของยานลงจอด ยังทำหน้าที่เป็นจุดระบุตำแหน่งบนด้านไกลของดวงจันทร์เพื่อการตรวจวัดระยะทางด้วย
ทั้งนี้ หลังจากเสร็จสิ้นการเก็บตัวอย่าง ธงชาติจีนบนยานลงจอดถูกคลี่ออกเป็นครั้งแรกบนด้านไกลของดวงจันทร์ โดยระบบแสดงธงชาติจีนของยานอวกาศฉางเอ๋อ-6 ถูกพัฒนาให้ดียิ่งขึ้นบนพื้นฐานจากภารกิจฉางเอ๋อ-5 เนื่องด้วยมีจุดลงจอดแตกต่างกัน ส่วนยานลงจอดทำหน้าที่เป็น “ฐานปล่อย” ชั่วคราวสำหรับยานพุ่งขึ้นด้วย
การทะยานขึ้นจากด้านไกลของดวงจันทร์ของยานพุ่งขึ้นไม่สามารถเลียนแบบการทะยานขึ้นจากด้านใกล้ของดวงจันทร์ของฉางเอ๋อ-5 เพราะไม่สามารถรับการควบคุมและการสนับสนุนจากภาคพื้นโลกโดยตรง จึงต้องใช้เซนเซอร์พิเศษเพื่อระบุตำแหน่งและปรับทิศทางแบบอัตโนมัติภายใต้ความช่วยเหลือจากดาวเทียมสื่อสารเชวี่ยเฉียว-2
เฉียวเต๋อจื้อ ผู้เชี่ยวชาญด้านอวกาศจากบริษัทวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีอวกาศแห่งประเทศจีน ระบุว่าฉางเอ๋อ-6 มีระบบอัตโนมัติและความน่าเชื่อถือของระบบนำทาง ชี้ทาง และควบคุมที่พัฒนาดีขึ้นจากฉางเอ๋อ-5 เพื่อรับมือกับความท้าทายที่เกิดจากความไม่แน่นอนบนด้านไกลของดวงจันทร์ระหว่างทะยานขึ้น
หวงฮ่าว ผู้เชี่ยวชาญด้านอวกาศจากบริษัทฯ อีกคน ระบุว่าระบบควบคุมของฉางเอ๋อ-6 ถูกปรับให้มีระบบอัตโนมัติที่ดียิ่งขึ้นด้วย ทำให้สามารถทะยานขึ้นจากดวงจันทร์โดยพึ่งพาดาวเทียมสื่อสารเชวี่ยเฉียว-2 และการสนับสนุนจากภาคพื้นโลกน้อยลง
รายงานระบุว่ายานพุ่งขึ้นจะดำเนินการนัดพบและเทียบกับส่วนประกอบยานโคจร-ยานส่งกลับในวงโคจรของดวงจันทร์โดยไม่มีมนุษย์ควบคุม และตัวอย่างจากดวงจันทร์จะถูกส่งต่อสู่ยานส่งกลับ โดยส่วนประกอบยานโคจร-ยานส่งกลับ จะโคจรรอบดวงจันทร์และรอเวลาอันเหมาะสมในการเดินทางกลับสู่โลก
องค์การฯ เผยว่ายามส่วนประกอบยานโคจร-ยานส่งกลับ เดินทางเข้าใกล้โลก ยานส่งกลับที่บรรทุกตัวอย่างจากดวงจันทร์จะกลับเข้าสู่ชั้นบรรยากาศของโลก และคาดว่าจะลงจอดบริเวณอำเภอซื่อจื่อหวัง เขตปกครองตนเองมองโกเลียในทางตอนเหนือของจีน
🎧 อัปเดตข้อมูลแวดวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี รู้ทันโลกไอที และโซเชียลฯ ในรูปแบบ Audio จาก AI เสียงผู้ประกาศของไทยพีบีเอส ได้ที่ Thai PBS
ภาพจากคลิปวิดีโอแอนิเมชันของศูนย์ควบคุมการบินและอวกาศแห่งปักกิ่ง : ภาพจำลองยานพุ่งขึ้นของยานอวกาศฉางเอ๋อ-6 ซึ่งบรรทุกตัวอย่างจากด้านไกลของดวงจันทร์ พุ่งขึ้นจากพื้นผิวดวงจันทร์ เผยแพร่วันที่ 4 มิ.ย. 67
แหล่งข้อมูลอ้างอิง : Xinhua
“รอบรู้ ดูกระแส ก้าวทันโลก” ไปกับ Thai PBS Sci & Tech
