กระทงน้อยของป้าใหญ่
ทุกๆ ปีในช่วงเทศกาลลอยกระทง ชาวชุมชนป้อมมหากาฬ ซึ่งตั้งอยู่ไม่ไกลจากวัดสระเกศและภูเขาทอง กรุงเทพมหานคร จะช่วยกันทำกระทงและขายดอกไม้ไฟหารายได้เล็กๆ น้อยๆ พร้อมกับสร้างความสนิทสนมในชุมชน แต่ปีนี้กลับต่างออกไป เพราะสถานการณ์บ้านเมืองไม่ปกติ พวกเขาจึงต้องงดจัดงานรื่นเริงป้าใหญ่ ซึ่งเคยทำกระทงขายทุกปี วันนี้ได้หันมาสอนเด็กๆ ทำกระทงแทน ในภาวะการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นทั้งในและนอกชุมชนป้อมมหากาฬ ป้าใหญ่และชาวชุมชน ดำรงชีวิตอยู่อย่างไร ติดตามได้จากสารคดี...
ชุมชนพับกระดาษ
ย่าน “เยาวราช” เป็นชุมชนไทยเชื้อสายจีนที่เก่าแก่และมีชื่อเสียงกลางกรุงเทพมหานคร ที่ยังดำรงวิถีวัฒนธรรมจีนเอาไว้จนกลายเป็นเอกลักษณ์ของย่านนี้ ลูกหลานคนเยาวราชได้สืบทอดกิจการกันมารุ่นต่อรุ่น อย่างร้านขายกระดาษไหว้เจ้า ร้านสมุนไพร ยาจีน กระทั่งร้านทองที่ขึ้นชื่อจน “เยาวราช” กลายเป็นยี่ห้อรับประกันคุณภาพ เรียกได้ว่าย่านเยาวราชเป็นศูนย์กลางทางเศรษฐกิจที่สำคัญแห่งหนึ่ง ของกรุงเทพฯ มาช้านานแต่วันนี้ในภาวะที่เมืองเติบโตขึ้นอย่างไร้ทิศทาง ย่านเมืองเก่าเย...
คนเปิดหมวก
ตามเมืองใหญ่โดยเฉพาะในที่ชุมนุมชนที่มีผู้คนสัญจรไปมา บ่อยครั้งที่มักจะพบเห็นการแสดงศิลปะริมถนนหรือ “การแสดงเปิดหมวก” อย่างเช่น การแสดงดนตรี เต้น รำ หรือละครหุ่นต่างๆ ซึ่งรูปแบบนั้นถูกสร้างสรรค์อย่างมุ่งมั่นตั้งใจ เพียงเพื่อแลกกับเสียงปรบมือหรือสินน้ำใจเล็กน้อยจากผู้ชม ถือเป็นแรง ผลักดันให้กลุ่มนักแสดงริมถนน ยืนหยัดสร้างสรรค์งานได้อย่างยาวนาน ดังเช่น Mute กลุ่มละครใบ้ ที่พยายามผลักดันความฝันของตัวเอง ให้สังคมยอมรับในความสามารถ แต่บนถนนสายนี้ใช่ว่า...
นวดแล้ว...สบายใจจัง
ชีวิตที่ต้องรีบเร่งตามจังหวะของเมืองที่เราๆ ท่านๆ ต้องพบเจออยู่ทุกวัน ทำให้เกิดความเหน็ดเหนื่อยเมื่อยล้า สะสมอยู่ในร่างกายกระทั่งแสดงออกมาเป็นอาการปวดเมื่อยตามส่วนต่างๆ หากไม่ได้รับการดูแล ซึ่งคนจำนวนไม่น้อยเลือกที่จะใช้วิธีผ่อนคลายด้วยการบีบนวดจากผู้ชำนาญการ ที่เรารู้จักในชื่อ “หมอนวด”“หมอนวด” จึงกลายเป็นอีกอาชีพหนึ่งที่เกิดขึ้นมาเพื่อรองรับความต้องการของคนเมือง โดยเฉพาะเมื่อกระแสสังคมหันมาให้ความสำคัญกับเรื่องสุขภาพ ด้วยวิธีการบำบัดทางธรรมชาต...
บ้านเมือง (ก็) ของเรา
วันอาทิตย์นี้ (3 มี.ค.56) เป็นวันที่จะมีเรื่องราวสำคัญเกิดขึ้น ณ กลางเมือง นั่นก็คือการเลือกตั้งผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร และแม้ว่ากรุงเทพมหานครจะเป็นเมืองหลวงของประเทศ แต่กรุงเทพก็มีการบริหารจัดการในฐานะองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น แต่เป็นองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นรูปแบบพิเศษ รายการกลางเมืองในวันนี้จึงขอนำเสนอเรื่องราวของการบริหารจัดการองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ของเทศบาลเมืองเขาสามยอด จังหวัดลพบุรี ในตอน “บ้านเมือง (ก็) ของเรา” ..ความสำเร็จของการบริหาร...
คืนสู่แผ่นดิน
การเติบโตของเมืองนั้นดึงดูดผู้คนให้เข้ามาแสวงหาชีวิตที่ดีกว่า แต่ใช่ว่าทุกคนจะมีชีวิตที่เป็นหนึ่งเดียวกับเมือง เมื่อไม่สามารถกำหนดชีวิตตัวเองในกลางเมืองได้ หลายคนจึงตั้งคำถามถึงที่สิ่งที่พวกเขาต้องการ บางคนตัดสินใจละทิ้งเมืองเพื่อกลับสู่ผืนดินถิ่นเกิด แต่ไม่ว่าจะเลือกเส้นทางไหน ชีวิตก็ไม่ใช่เรื่องง่าย และสายสัมพันธ์ของเมืองกับชนบทนั้นก็ไม่ได้แยกขาดจากกัน นี่คือสิ่งที่ “โบ้” นักทำสารคดีอิสระได้เรียนรู้จาก “เนตร” บัณฑิตมหาวิทยาลัย ลูกชาวนา ผู้ตัดสิ...
คน(ไม่)เอาถ่าน
ภาพคนขายถ่านตัวดำกรำฝุ่น อาจเป็นสิ่งที่เราไม่นึกถึงอีกต่อไป โดยเฉพาะในเมืองใหญ่ที่ผู้คนหันไปใช้เตาแก๊สหรือเตาไฟฟ้าที่สะดวกสบายกว่า แต่ในหลายซอกซอยหลายมุม “ถุงถ่าน” ยังคงรอการซื้อหา และพวกเขา ‘คนขายถ่าน’ ยังปฏิบัติภารกิจส่งถ่านไปยังครัวทั่วเมืองไม่ว่างเว้นเป็นอาชีพเก่าที่ดำรงอยู่ได้ในสังคมเมืองสมัยใหม่ แม้จะมีคำถามต่อไปว่าเราจะยังต้องการใช้ถ่านอีกนานแค่ไหน ติดตามได้ในสารคดีก(ล)างเมือง ตอน “คน(ไม่)เอาถ่าน” วันเสาร์ ที่ 16 มีนาคม 2556 เวลา 10.30 น...
คลิตี้ (Klity)
เป็นเวลากว่า 14 ปีแล้ว ที่สมาชิกหมู่บ้านคลิตี้ ใน จ.กาญจนบุรี ต้องเผชิญกับโชคชะตาพลิกผันอันเกิดจากการทิ้งน้ำปนเปื้อนสารตะกั่วของโรงงานแต่งแร่ตะกั่วลงในลำห้วยคลิตี้ จนคร่าชีวิตผู้คน ทำลายวิถีชุมชนและสิ่งแวดล้อมอันไม่อาจประเมินค่าได้โดยในภายหลัง ศาลปกครองสูงสุดได้มีคำพิพากษา ให้ “กรมควบคุมมลพิษ” ชดใช้ค่าเสียหายแก่ชาวบ้าน พร้อมสั่งดำเนินการฟื้นฟูลำห้วยคลิตี้ หลังการต่อสู้คดีที่ยาวนานถึง 9 ปีขณะที่สังคมใหญ่หวังว่าคำพิพากษาคดีคลิตี้จะเป็นบรรทัดฐานให้...
บ่อ เป็น หยัง
พื้นที่ตำบลหนองแหน อำเภอพนมสารคาม จังหวัดฉะเชิงเทรา เป็นพื้นที่การเกษตรที่เคยอุดมสมบูรณ์ มีทั้งสวนมะม่วง นาข้าว แปลงผัก และเล้าหมูที่ขึ้นชื่อ เรียกว่าเป็นครัวสำคัญอีกแห่งของคนไทย แต่เมื่อไม่นานมานี้ หนองแหนได้กลายเป็นที่ทิ้งกากขยะและของเสียจากโรงงาน ที่ซึมไปในดินและลงไปผสมกับแหล่งน้ำกินน้ำใช้ของคนทั้งตำบลจากชีวิตที่เคยแอบอิงพึ่งพิงอยู่กับธรรมชาติ วันนี้ชาวชุมชนหนองแหนแขวนอยู่กับการแก้ปัญหาขยะจากโรงงานอุตสาหกรรม และแม้ตอนนี้ ปัญหาเรื่องกลิ่นเหม็นแ...
ตุ้มโฮม
“เพราะเมืองนั้นดำรงอยู่ได้ด้วยชีวิตต่างๆ อีกมากมาย” ก(ล)งเมือง สะท้อนเรื่องราวการเติบโตของเมือง ที่ดึงดูดทรัพยากรและผู้คนที่อยู่รายรอบเข้ามาเติมเต็มความเป็นเมือง ขณะเดียวกันก็ให้ความหวัง และความฝันถึงอนาคตที่ดีกว่า กับกลุ่มนักแสวงโชคต่างถิ่นที่เดินทางเข้ามาหางานทำ โดยที่พวกเขาเหล่านั้นไม่ลืมสายสัมพันธ์แบบวิถีครือญาติที่มีมานาน ต่างก็ช่วยเหลือเกื้อกูลหยิบยื่นพึ่งพากัน ติดตามจากภาพยนตร์สารคดีก(ล)างมือง ตอน ตุ้มโฮม วันเสาร์ ที่ 6 เมษายน 2556 เวลา 1...
ฝากเลี้ยง
“เพราะเมืองดำรงอยู่ได้ด้วยชีวิตต่างๆ อีกมากมาย” ก(ล)างเมืองในวันนี้ นำเสนอเรื่องราวในเมืองที่กำลังชรา ตามสัดส่วนประชากรผู้สูงวัยที่เพิ่มขึ้น พร้อมๆ กับการเติบโตของอาชีพดูแลผู้สูงอายุตามบ้าน ที่เข้ามามีบทบาทสำคัญต่อครอบครัวในยุคปัจจุบัน บทบาทของพวกเขาเหล่านั้น สะท้อนภาพความสัมพันธ์ของวิถีเมืองที่ไม่อาจแยกส่วนจากวิถีท้องถิ่นได้ การพึ่งพาอาศัย ความไว้วางใจ เกิดเป็นความรักความผูกพันธ์ ทำให้อาชีพดูแลผู้สูงอายุนี้มีความหมายกว่าที่เราเคยคิดติดตามจากสารค...
ฮาโหลวันหยุด
ในช่วงวันหยุดพักผ่อนยาวแบบนี้ ชาวเมืองผู้โหยหาธรรมชาติ คงเลือกที่จะออกนอกเมือง หนีความวุ่นวายไปสัมผัสธรรมชาติตามสถานที่ต่างๆ ในขณะเดียวกัน เราก็พบการเติบโตแบบวิถีเมืองในท้องถิ่นเหล่านั้น จากสิ่งอำนวยความสะดวก หรือความบันเทิงต่างๆ ที่ถูกนำเข้าไปจัดวางอยู่กับธรรมชาติ แม้ความสะดวก ความบันเทิงจะช่วยพัดพาความเหนื่อยล้าไปได้ แต่เราก็อาจต้องเปิดใจให้กว้างพอที่จะยอมรับกับความเป็นธรรมชาติบางอย่างที่เข้ามาด้วยเช่นกันติดตามจากสารคดีก(ล)างเมือง ตอน ฮัลโหล วั...
ก็เคยสัญญา (1)
ทุกคนล้วนฝันที่จะมีชีวิตที่ดีกว่า เช่นเดียวกับเกษตรกรจำนวนมาก ที่หวังก้าวพ้นความยากจนสู่ความร่ำรวยในยุคที่เกษตรกรรมตั้งอยู่บนพื้นฐานการผลิตเพื่อตลาด ขณะที่ผู้บริโภคอยากได้ของดีราคาถูก บรรษัทธุรกิจการเกษตรได้ร่วมมือกับภาครัฐ สร้างหลักประกันโดยนำปัจจัยการผลิตมาให้ และสัญญาว่าจะรับซื้อผลผลิตคืน โดยข้อตกลงที่เกิดขึ้นอยู่ในรูปแบบสัญญา “ลายลักษณ์อักษร” และ “สัญญาใจ” แต่ความคาดหวังของเกษตรกรจะเป็นจริงหรือไม่ ติดตามจากสารคดีก(ล)างเมือง ตอน ก็เคยสัญญา (1)...
ก็เคยสัญญา ตอนที่ 2
การเกษตรกรรม คือ รากฐานความมั่นคงทางอาหารที่สะท้อนคุณภาพชีวิตของคนทั้งประเทศ แต่ผลของนโยบาย ในรูปแบบธุรกิจ 'เกษตรพันธสัญญา' จากกลุ่มทุนขนาดใหญ่และรัฐไทย กลับไม่ได้ทำให้คุณภาพชีวิตของเกษตรกรดีขึ้น ซ้ำยังมอบภาระความเสี่ยง ทั้งภัยธรรมชาติ หรือราคาที่ผันแปรตามกลไกตลาด ให้เกษตรกรไทย และยังผูกขาดชีวิตของผู้บริโภคในแง่ราคาและคุณภาพอาหารด้วยความหวังของเกษตรกรไทยที่อยากจะมีชีวิตที่ดี คงเหลือเพียงความฝันที่จะหลุดพ้นวังวนแห่งความยากจนซ้ำซ้อน ติดตามจากสารคดี...
เทศกาลเมืองร้าง
การดำรงอยู่ของเมืองไม่ได้เกิดจากเวทย์มนต์ใดๆ หากแต่ต้องอาศัยคนมากมายที่ขับเคลื่อนเมืองอยู่เบื้องหลัง ไม่เว้นกระทั่งวันหยุดยาวอย่างเทศกาลปีใหม่หรือสงกรานต์ ขณะที่ผู้คนส่วนใหญ่เดินทางกลับบ้าน แต่บางคนไม่สามารถละทิ้งหน้าที่ของตนเองได้ พวกเขามีภารกิจแตกต่างกันไป “อาชีพ” ของพวกเขาอาจถูกมองว่าไม่มีความสำคัญ...แท้จริงแล้ว พวกเขาเป็นฟันเฟืองเล็กๆ ที่ช่วยให้เมืองสามารถดำเนินต่อไปข้างหน้าได้ ติดตามจากสารคดีก(ล)างเมือง ตอน เทศกาลเมืองร้าง วันเสาร์ ที่ 11 พฤ...
ก๊อดดาฟี
ก๊อดดาฟี มูฮำหมัด เป็นชื่อของเด็กไทยมุสลิมที่มีชีวิตไม่แตกต่างจากเด็กวัยรุ่นไทยทั่วไป เพียงแต่ชื่อที่พ่อของเขาเป็นผู้ตั้งให้จากความประทับใจในอดีตผู้นำการเปลี่ยนแปลงของชาติลิเบีย ทำให้เกิดคำถาม... หากแต่จะมีกี่คนที่เข้าใจความหมายของชื่อซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรม เรื่องราวเบื้องหลังของการตั้งชื่อเด็กชายคนนี้ อาจทำให้เรารู้จักและเข้าใจเพื่อนมุสลิมมากขึ้น...ติดตามจากสารคดีก(ล)างเมือง ตอน ก๊อดดาฟี วันเสาร์ ที่ 18 พฤษภาคม 2556 เวลา 10.30 น. ทางไทยพีบ...
คน หุ่น
สังคมไทยมีหลายอาชีพที่ยึดยื้อกับอุดมการณ์ ซึ่งต้องแลกกับข้อจำกัดในการครองชีพ แต่ใครจะรู้ว่า ในมุมเล็กๆ ของเมืองใหญ่ ยังมีกลุ่มศิลปินเชิดหุ่นไทยที่เล่นให้คนได้ชมกันฟรี พวกเขาคือศิลปินไร้ตัวตน ภายใต้หน้ากากอันเป็นเอกลักษณ์ โดยมีอัตลักษณ์การแสดงที่หุ่น และการยึดโยงพึ่งพิงกันเพื่อการมีที่ยืนอุดมคติต่ออาชีพ หรือ การหาเลี้ยงชีพเพื่ออุดมคติ...ที่ทาง การดำรงอยู่ของศิลปในสังคมไทยวันนี้ เพื่ออะไร เพื่อใคร และทำไม ติดตามได้จากสารคดีก(ล)างเมือง ตอน คน หุ่น ว...
บ้านกลางดง
เป็นเวลานานแล้วที่ชาวปกากญอบ้านสบลาน อ.สะเมิง จ.เชียงใหม่ ดำรงวิถีชีวิตอยู่กับป่าที่อุดมสมบูรณ์ ภายใต้ภูมิปัญญาของชนเผ่าที่ได้ส่งต่อจากรุ่นสู่รุ่นมานับร้อยปี แต่เมื่อไม่นานมานี้ พื้นป่าที่พวกเขาอาศัย ถูกประกาศให้เป็นเขตป่าอนุรักษ์หรืออุทยานแห่งชาติ ทำให้ชาวปกากญอทั้งหมู่บ้านต้องกลายเป็นผู้บุกรุก และถูกผลักออกจากที่ที่เคยอยู่ บางคนหมดหวัง ต้องจากบ้านกลางป่ามาเป็นคนชายขอบอยู่ในเมือง บางคนยังคงต่อสู้และมีความหวังที่จะได้อยู่ในบ้านของพวกเขา ติดตามเรื...
โลกสวยด้วยมือเรา
เมื่อเมืองใหญ่อย่าง “กรุงเทพฯ” เติบโตมาจนถึงจุดที่กลายเป็นคำถามถึง “คุณภาพชีวิต”ของผู้อาศัย เมื่อคนกรุงเทพฯต้องตัดสินใจระหว่างสิ่งปลูกสร้างขนาดใหญ่ที่ให้ความสะดวกสบาย กับพื้นที่สีเขียวที่ทำหน้าที่เสมือน “ปอด”ของเมืองพื้นที่สีเขียวกว่า 500 ไร่ กลางเมืองกรุงเทพฯอย่าง “บึงมักกะสัน” กำลังถูกแทนที่ด้วยฝุ่นควันและมลพิษจากการก่อสร้างโครงการศูนย์การค้าขนาดใหญ่ ท่ามกลางแรงผลักดันและเสียงคัดค้านของผู้คนหลากหลายกลุ่มในฐานะผู้มีส่วนได้เสีย จนเกิดเป็นแนวร่วมใ...
สถานีต่อไปมักกะสัน
ในจังหวะของเมืองที่รีบเร่ง ดูเหมือนว่านาฬิกายังคงเดินไปอย่างช้าๆในย่านมักกะสัน ที่ซึ่งประวัติศาสตร์ 100 ปี ของโรงงานซ่อมบำรุงรถไฟยังคงอยู่ข้ามยุคสมัย และพี่น้องจากถิ่นฐานบ้านไกลมาอยู่ร่วมกัน กลายเป็นชุมชน 'คนมักกะสัน' ที่ยังต้องดำรงชีพอยู่เพื่อรับใช้เมืองใหญ่ พวกเขารู้สึกอย่างไรกับบ้านหลังนี้...บ้านที่ถูกประกาศว่าจะเปลี่ยนไปเป็นคอมเพล็กซ์รวมมิตรแห่งใหม่กลางใจเมือง ติดตามจากภาพยนตร์สารคดี ก(ล)างเมือง ตอน สถานีต่อไป มักกะสัน วันเสาร์ ที่ 15 มิถุนาย...
