ก(ล)างเมือง

ถนนกีบหมู

ในทุกๆ เช้าผู้ที่สัญจรผ่านถนนกีบหมู ย่านสุเหร่าคลองหนึ่ง คลองสามวา กรุงเทพฯ จะพบเห็นชีวิตของกลุ่มผู้ใช้แรงงานที่พกพาเครื่องมือสารพัดช่าง ฝีมือ และแรงกาย เพื่อประกันชีวิตตัวเองไว้กับโชคชะตาที่อาจจะนำมาทั้งรายได้และความสูญเสีย และนี่ก็เป็นอีกมิติหนึ่งของเมืองใหญ่ ที่ชีวิตของมันเคลื่อนไปได้ด้วยลมหายใจของชีวิตแรงงานเหล่านี้ติดตามจากภาพยนตร์สารคดี ก(ล)างเมือง ตอน ถนนกีบหมู วันเสาร์ ที่ 22 มิถุนายน 2556 เวลา 10.30 น. ทางไทยพีบีเอส หรือรับชมทีวีออนไลน์ท...

จักรยาน/คน/เมือง

ในช่วงเกือบ 30 ปี ของการพัฒนาประเทศ รถยนต์กลายเป็นพาหนะที่ได้รับความนิยมอย่างรวดเร็ว เข้ามาแทรกเป็นส่วนหนึ่งของสังคมเมือง และเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้สิ่งแวดล้อมแปรเปลี่ยน ในขณะที่หลายประเทศทั่วโลกคิดหาทางเลือกเพื่อลดปริมาณรถยนต์ ในประเทศไทยเองการใช้จักรยานบนถนนในเมืองใหญ่ยังคงเป็นคำถาม ก(ล)างเมืองวันนี้ ชวนคุณผู้ชมไปสำรวจความเป็นไปได้ต่างๆ ของการใช้จักรยานผ่านบุคคลที่หลงใหลและใช้จักรยานในชีวิตประจำวัน ติดตามจากภาพยนตร์สารคดีก(ล)างเมือง ตอน จักรยาน/ค...

คือเก่า

ผู้คนมากมาย เดินทางไกลจากบ้านเกิดมาสู่เมืองใหญ่ ด้วยเหตุผลที่หลากหลาย แต่ล้วนมีเป้าหมายเดียวกัน คือ ความหวังที่จะมีชีวิตที่ดีกว่า แม้ว่าต้องแลกมาด้วยความรู้สึกแปลกแยกเป็นอื่น และคิดถึงผืนดินถิ่นเกิดก็ตาม อย่างไรก็ดี พวกเขากลับไม่สามารถกำหนดชีวิตตัวเองได้โดยง่าย ซ้ำยังพบว่า ไม่ว่าจะผ่านมานานเท่าใด ไม่ว่าจะอยู่ที่ไหน หลายๆ อย่างก็ยังคงไม่เปลี่ยนแปลง ติดตามจากภาพยนตร์สารคดีก(ล)างเมือง ตอน คือเก่า วันเสาร์ ที่ 6 กรกฎาคม 2556 เวลา 10.30 น. ทางไทยพีบีเ...

ยาใจคนจน ตอน 1

ครั้งหนึ่งเมื่อไม่นานมานี้ ประเทศไทยเคยตกอยู่ในสถานการณ์การระบาดของเชื้อเอชไอวีหรือเอดส์ สมัยนั้นหากใครได้รับการวินิจฉัยว่าติดเชื้อแล้ว หมายถึงการเสียชีวิตสถานเดียว บ้างก็ถูกผลักออกมาจากสังคมเพียงเพราะความไม่เข้าใจของผู้คน ในเวลาต่อมา แม้จะมียาและการรักษาเพื่อช่วยให้ผู้ติดเชื้อมีชีวิตที่ยืนยาวมากขึ้น แต่ในวันนี้ เมื่อยามีราคาแพง คนเข้าไม่ถึงยา พวกเขาต้องพาแรงกายแรงใจเดินทางเข้ากรุงเทพฯ สู้เพื่อสิทธิในการมีชีวิตอยู่อีกครั้งติดตามชมภาพยนตร์สารคดีก(...

ยาใจคนจน ตอน 2

วิวัฒนาการทางการแพทย์ช่วยให้เราผลิตยาเพื่อรักษาชีวิตผู้คนได้มากขึ้น อย่างเช่น ยาต้านไวรัสสำหรับผู้ติดเชื้อเอชไอวี ซึ่งแม้ผู้ติดเชื้อจะไม่หายขาด และต้องรับประทานยาอย่างสม่ำเสมอไปตลอดชีวิต แต่ยาก็ช่วยให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นได้ อย่างไรก็ดี แม้ปัจจุบันจะมีกฎหมายเอื้อให้ผู้ป่วยสามารถเข้าถึงยาราคาถูกได้ง่ายขึ้น แต่นั่น...คงยังไม่ใช่คำตอบที่ยั่งยืนติดตามจากสารคดีก(ล)างเมือง ตอน ยาใจคนจน (ตอน 2) วันเสาร์ ที่ 20 กรกฎาคม 2556 เวลา 10.30 น. ทางไทยพีบีเอส ...

ลูกชุบ

ผิวขาว ตาโต จมูกโด่ง ผอมบาง คือมาตรฐานความสวยที่เราได้ยินบ่อยๆ ในสังคมไทย เพราะความเป็นไปได้ที่คนสวยตามมาตรฐานเหล่านี้จะได้รับการหยิบยื่นโอกาสต่างๆ ผู้หญิงบางคนจึงยอมเปลี่ยนแปลงตัวเองเพื่อให้มีพื้นที่ยืนในสังคม หรือลงทุนกับอาชีพที่ทำ แม้รู้ว่านั่นหมายถึงการเปลี่ยนตัวเองให้เป็นวัตถุทางธุรกิจ แต่ก็เพื่อชีวิตที่ดีกว่า ติดตามชมสารคดีก(ล)างเมือง ตอน ลูก ชุบ วันเสาร์ ที่ 27 กรกฎาคม 2556 เวลา 10.30 น. ทางไทยพีบีเอส หรือรับชมทีวีออนไลน์ทาง  www.thaipbs.o...

เรื่องเล่าพริตตี้

ทุกวันนี้งานแสดงหรือขายสินค้ามากมายมาพร้อมกับพริตตี้หน้าตาสะสวย แต่งตัวสะดุดตา  “กิ๊ก” พริตตี้สาวชาวอีสานก็เช่นกัน แต่อีกด้านหนึ่งนั้น นอกเหนือจากรูปร่างหน้าตาเพื่อขายสินค้า ชีวิตอันแสนธรรมดาและไม่เคยลืมถิ่นเกิด ได้ถูกถ่ายทอดผ่านมุมมองของเธอเอง ติดตามชมสารคดีก(ล)างเมือง ตอน เรื่องเล่าพริตตี้ วันเสาร์ ที่ 3 สิงหาคม 2556 เวลา 10.30 น. ทางไทยพีบีเอส หรือรับชมทีวีออนไลน์ทาง  www.thaipbs.or.th/Live

มาบตาพุด

ผังเมืองสีม่วง หมายถึง พื้นที่อุตสาหกรรม กำลังรุกคืบเข้าไปในหลายพื้นที่ อุตสาหกรรมที่มากับผังสีม่วงนี้ ส่งผลกระทบต่อวิถีชุมชนโดยผู้คนที่อยู่อาศัยไม่ทันได้ตั้งตัว  ดังเช่นปรากฎการณ์ที่เกิดขึ้นใน ตำบลมาบตาพุด จังหวัดระยอง หนึ่งในพื้นที่รองรับการพัฒนาภาคอุตสาหกรรม ที่เจ้าของบ้านไม่ใช่ผู้กำหนด ติดตามชมสารคดีก(ล)างเมือง ตอน มาบตาพุด วันเสาร์ ที่ 10 สิงหาคม 2556 เวลา 10.30 น. ทางไทยพีบีเอส หรือรับชมทีวีออนไลน์ทาง  www.thaipbs.or.th/Live

Un-อุดม

“อ่าวอุดม” ชุมชนแหล่งประมงพื้นบ้านดั้งเดิมในจ.ชลบุรี เคยอุดมสมบูรณ์ดั่งชื่อ ด้วยทรัพยากรธรรมชาติที่เป็นแหล่งอาหารเลี้ยงคนมากมาย แต่เวลากว่า 20 ปีที่ผ่านมา การรุกคืบของแผนพัฒนาพื้นที่ชายฝั่งทะเลตะวันออกที่มาพร้อมโครงการขนาดใหญ่มากมาย ทำหลายชีวิตในพื้นที่ต้องเปลี่ยนวิถีเพื่อความอยู่รอด เพราะว่าวันนี้ “อ่าวอุดม” ไม่ได้อุดมอีกต่อไปแล้วติดตามเรื่องราวเหล่านี้ได้ในซีรีส์ก(ล)างเมือง ชุด “ผัง คน เมือง” ตอน Un-อุดม วันเสาร์ ที่ 17 สิงหาคม 2556 เวลา 10.30 ...

ขอพื้นที่คืน

เมื่อนโยบายการพัฒนาอนุญาตให้ภาคอุตสาหกรรมรุกคืบเข้ามาในพื้นที่ชุมชน จนส่งผลกระทบต่อวิถีชีวิตผู้คนและระบบนิเวศน์โดยรวม คนตัวเล็กๆ จึงลุกขึ้นสู้เพื่อขอพื้นที่ชีวิตของพวกเขาคืนมา เช่นเดียวกับที่อำเภอบางสะพาน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ชะตากรรมของชาวบางสะพาน บทเรียนการต่อสู้ของพวกเขา บอกอะไรกับเราบ้าง ติดตามเรื่องราวเหล่านี้ได้ ในซีรีส์ก(ล)างเมือง ชุด “ผัง คน เมือง” ตอน ขอพื้นที่คืน วันเสาร์ ที่ 24 สิงหาคม 2556 เวลา 10.30 น. ทางไทยพีบีเอส หรือรับชมทีวีออ...

ฟูเฟื่อง ณ หนองแฟบ

ในขณะที่อุตสาหกรรมรอบด้านชุมชนเติบโตอย่างฟูเฟื่อง ชาวชุมชมหนองแฟบ ตำบลมาบตาพุด จังหวัดระยอง กลับถูกละเลยและไม่ได้รับการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นจากโรงงานอุตสาหกรรม แม้จะมีความผูกพันธ์กับผืนดินถิ่นเกิด แต่หลายคนจำใจต้องอยู่ หลายคนจำใจต้องจาก โยกย้ายถิ่นฐานไป และแม้จะมีกฎหมายเกี่ยวกับผังเมืองก็ตาม แต่ปัญหาที่เกิดขึ้นกับชุมชนก็ยังดำเนินอยู่ติดตามเรื่องราวเหล่านี้ได้ ในซีรีส์ก(ล)างเมือง ชุด “ผัง คน เมือง” ตอน ฟูเฟื่อง ณ หนองแฟบ วันเสาร์ ที่ 31 สิงหาคม 25...

เสร็จทุกราย

 เกาะเสม็ด เมืองท่องเที่ยวที่อยู่ภายในจังหวัดเดียวกับเมืองอุตสาหกรรมอย่างมาบตาพุด จังหวัดระยอง ทั้งสองพื้นที่นี้ดูแปลกแยกไร้ความเกี่ยวข้องกัน แต่วันหนึ่งสิ่งไม่คาดฝันได้เกิดขึ้น เมื่อน้ำมันรั่วถูกพัดผ่านท้องทะเลมาสู่บริเวณชายหาดอ่าวพร้าว เกาะเสม็ด จนหาดทรายสีขาวกลายเป็นสีดำแม้วันนี้สถานการณ์จะดูดีขึ้น แต่อะไรคือสิ่งที่ชุมชนต้องเผชิญ และพวกเขารับมือกับมันอย่างไร ทั้งในวันนี้และในอนาคตต่อไป เพราะเหตุการณ์ที่เสม็ด...อาจไม่ใช่ครั้งสุดท้าย ติดตามเรื่อ...

จะรื้อหรือจะรักษ์

อีกมุมหนึ่งของกรุงเทพฯ บริเวณย่านเขตเมืองเก่าฝั่งธนบุรี ถือเป็นพื้นที่ทางประวัติศาสตร์แหล่งสำคัญ ซึ่งถูกกำหนดโดยผังเมืองให้เป็นพื้นที่สีน้ำตาลอ่อน สัญลักษณ์ที่ดินประเภทอนุรักษ์ เพื่อส่งเสริมเอกลักษณ์ศิลปวัฒนธรรมไทย สิ่งที่เกิดขึ้นในวันนี้ คือบางพื้นที่ถูกไล่รื้อ เวณคืนที่เพื่อทำธุรกิจ หรือเพื่อปรับปรุงภูมิทัศน์ให้สวยงามความเปลี่ยนแปลงที่กำลังคุกคามย่านเขตเมืองเก่าต่างๆ นั้น นำมาสู่คำถามว่า เราจะอนุรักษ์เฉพาะแค่สิ่งปลูกสร้างและภูมิทัศน์อันสวยงาม โ...

มิตรสหายท่านหนึ่ง

“จิตร ภูมิศักดิ์” คือใคร คนรุ่นใหม่อาจไม่รู้จัก...แต่ไม่ว่าเขาจะเป็นใครก็ตาม “จิตร”คือผู้หนึ่งซึ่งตั้งคำถามต่ออำนาจและถูกอำนาจกระทำ กระทั่งถูกฆ่าตายด้วยข้อหาคอมมิวนิสต์ เมื่อต้นศตวรรษที่ผ่านมา เกือบ 50 ปี หลังการตายของจิตร ที่บ้านหนองกุง จ.สกลนคร ความทรงจำอันเลือนรางกำลังถูกประกอบสร้างขึ้นมาอีกครั้ง จากประจักษ์พยานผู้มีความทรงจำที่ทั้งเหมือนและต่างกัน ทั้งจากในและนอกชุมชน จนมาเป็น จิตร ภูมิศักดิ์ “นักคิด นักเขียน นักปฏิวัติ” ในความทรงจำของวันนี้ ...

พวกเราอาจหาญด้วยพลังยิ่งใหญ่

ผู้ใช้แรงงานนั้นเป็นส่วนสำคัญที่ทำให้เมืองดำรงอยู่ได้ แต่ในสภาวะที่ทั้งรัฐและทุน ไม่สามารถรับประกันสิทธิและคุณภาพชีวิตที่แรงงานควรจะได้รับ บ่อยครั้ง เราจึงพบเห็นการชุมนุมประท้วงของกลุ่มผู้ใช้แรงงาน ต่อสู้เรียกร้องความเป็นธรรมจากนายจ้าง จนบางครั้งนำมาซึ่งการถูกเลิกจ้าง ถูกขึ้นบัญชีดำแต่นั่น...ก็ไม่สามารถหยุดยั้งพลังของกลุ่มแรงงานเล็กๆ ที่ก่อตัวขึ้นมาด้วยความช่วยเหลือของกลุ่มสหภาพแรงงานได้ ไม่ว่าจะเกิดอะไรขึ้น คนตัวเล็กๆ เหล่านี้ก็ยังยืนหยัดต่อสู้ ...

รถไฟความเร็วต่ำ

ทุกวันนี้การเดินทางเข้ากรุงเทพมหานครชั้นในของคนชานเมืองฝั่งตะวันออก มีบริการขนส่งสาธารณะที่แตกต่างกันไปตามคุณภาพและราคา โดยเฉพาะรถไฟชั้นสาม ที่ยังจะเป็นตัวเลือกอันดับต้นๆ สำหรับคนรายได้น้อย และผู้ที่ต้องการหนีปัญหาจราจรในชั่วโมงเร่งด่วนแม้จะมีเสียงตอบรับที่ดีต่อโครงการรถไฟฟรี เพื่อลดค่าครองชีพให้กับประชาชน แต่สิ่งที่ผู้โดยสารกลุ่มนี้ต้องเผชิญกับขนส่งระบบราง ยังคงหนีไม่พ้นเรื่องสภาพการใช้งาน และความล่าช้าจน ดูเหมือนว่าสิ่งนี้เป็นภาพสะท้อนของความไม...

ถนน คน เดิน

จากก้าวสู่ก้าว จากป่าสู่ชานเมือน จากชานเมืองสู่กลางเมือง ไม่ใช่เพียงการเดินเท้าจากป่าแม่วงก์ จนถึงปลายทางเท่านั้น หากยังเป็นการแสดงท่าทีต่อการสร้างเขื่อนแม่วงก์ของคนเมือง ซึ่งปกติแล้วไม่ค่อยออกมาแสดงจุดยืนบนท้องถนนพวกเขาเป็นใคร เหตุใดจึงออกมาเดินถนนในวันนี้ เพราะสิ่งแวดล้อมเป็นเรื่องข้ามพื้นที่ ข้ามชนชั้น เพราะหัวใจอนุรักษ์ เพราะรสนิยม หรือเพราะอะไร ติดตามได้ใน สารคดีก(ล)างเมือง ตอน ถนน คน เดิน วันเสาร์ที่ 12 ตุลาคม 2556 เวลา 10.30 น. ทางไทยพีบีเ...

ราชดำเนิน

ความสวยและสง่างามบน "ถนนราชดำเนิน" เบื้องหลังคือฉากทางประวัติศาสตร์สังคมและการเมืองไทยหลายต่อหลายครั้ง โดยเฉพาะการเป็นเวทีเคลื่อนไหวทางการเมืองเชิงลักษณ์ และการต่อสู้ เพื่อเรียกร้องประชาธิปไตยแม้ว่าปัจจุบันถนนสายนี้ จะถูกใช้เป็นพื้นที่ตกแต่งประดับเมืองหลวง ในช่วงเทศกาลสำคัญอย่างต่อเนื่องก็ตาม แต่การที่ถนนราชดำเนินได้มีส่วนสร้างนัยยะทางการเมืองอย่างสำคัญ ก็เพราะการเมืองไทย ไม่เคยเปิดพื้นที่ให้ผู้คนแสดงเจตนารมณ์ของตนได้มากพอติดตามเรื่องเล่าจากบุคคล...

บ้านเรียนอิสลาม

โดยทั่วไป เราคุ้นเคยกับการเรียนรู้จากสถานศึกษาในระบบกัน แต่ปัจจุบัน ภายใต้พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ.2542 ครอบครัวมีสิทธิที่จะจัดการเรียนการสอนเองได้ หรือที่เรียกกันว่า “บ้านเรียน” โดยผู้ปกครองสามารถจัดสาระและกระบวนการเรียนรู้ที่สัมพันธ์กับวิถีความเชื่อในการดำเนินชีวิตของพวกเขาทุกวันนี้ แม้หลายครอบครัวยังคงประสบกับปัญหาการทำ “บ้านเรียน” ที่แตกต่างกันไป แต่ครอบครัวเล็กๆ จํานวนหนึ่งก็ยังยืนยันที่จะใช้สิทธิในการจัดการศึกษาด้วยตัวเอง ติดตามได้...

ตามติดชีวิตเด็กติว

การเรียนรู้ในระบบโรงเรียนปัจจุบัน ดูจะไม่เพียงพอสำหรับนักเรียนส่วนใหญ่ เราจึงเห็นเด็กมากมายไปโรงเรียนกวดวิชา  ซึ่งผุดขึ้นมากมายทั้งในกรุงเทพฯ และหัวเมืองใหญ่ๆเป็นเพราะอะไร? เพราะคุณภาพการสอนในโรงเรียนไม่ดีพอ? หรือเป็นเพียงค่านิยมที่เด็กๆ และผู้ปกครองมีในสังคมแข่งขันทุกวันนี้? แต่ไม่ว่าจะด้วยเหตุผลอะไร เด็กบางกลุ่มอาจใช้โอกาสในการไปเรียนกวดวิชา หนีความจำเจที่โรงเรียน เพื่อพบปะสังสรรค์กับเพื่อนก็เป็นได้  แล้วชีวิตของเด็กเรียนกวดวิชาจะเป็นอย่างไร? พ...