พระพุทธ : ในยุคเริ่มต้นกรุงรัตนโกสินทร์นั้น การสร้างวัดวาอาราม บำรุงพระศาสนานับเป็นสิ่งสำคัญที่จะแสดงให้เห็นถึงความเจริญและความมั่นคงของบ้านเมือง พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกทรงให้ชะลอพระพุทธรูปจากหัวเมืองต่าง ๆ มาประดิษฐานยังเมืองบางกอก อีกนัยหนึ่งก็แสดงถึงพระราชอำนาจในการควบคุมหัวเมืองต่าง ๆ ด้วย
พระธรรม : แม้ว่าพระมหากษัตริย์จะมีอำนาจทางการเมืองอย่างเบ็ดเสร็จ และพระราชอำนาจนั้นก็ถูกกำกับไว้ด้วยศีลและธรรม ว่ากันตามกฎมณเฑียรบาลแล้ว เมื่อพระมหากษัตริย์ทรงกริ้วเรียกหาพระแสงดาบแล้วล่ะก็ มีการจดไว้สั้น ๆ ว่า “ห้ามยื่น” ใครยื่นจะถูกตัดคอและริบทรัพย์
พระสงฆ์ : ธรรมยุตินิกาย เป็นนิกายที่ตั้งขึ้นโดยรัชกาลที่ 4 สมัยยังผนวช โดยได้รับอิทธิพลมาจากพระมอญ สร้างความกังวลให้กับรัชกาลที่ 3 มากว่าจะถูกติฉินนินทาว่าภิกษุอยุธยากลายเป็นภิกษุมอญ เมียนมา ในรัชสมัยของพระองค์
ติดตามชมเรื่องเล่ารัตนโกสินทร์ ตอน ดวงธรรม นำทางให้ วันเสาร์ที่ 20 ตุลาคม 2561 เวลา 21.10 น. ทางไทยพีบีเอส รับชมทีวีออนไลน์ทาง www.thaipbs.or.th/Live
เรื่องเล่ารัตนโกสินทร์
ปกบ้าน ป้องเมือง คุ้มเหย้า เรื่องเล่าคราวสงครามเก้าทัพ
ดวงธรรม นำทางให้
แสงงามผ่อง อำไพ
ฝ่าฟัน ผองภัย ด้วยใจทะนง
ใยนึกกลัวหวาดเกรง ยิ้มสู้
รวมพี่ รวมน้อง ด้วยกัน
ทุกแหล่งฟ้า หล้าอิ่มเอม
เรื่องเล่ารัตนโกสินทร์
ปกบ้าน ป้องเมือง คุ้มเหย้า เรื่องเล่าคราวสงครามเก้าทัพ
ดวงธรรม นำทางให้
แสงงามผ่อง อำไพ
ฝ่าฟัน ผองภัย ด้วยใจทะนง
ใยนึกกลัวหวาดเกรง ยิ้มสู้
รวมพี่ รวมน้อง ด้วยกัน
ทุกแหล่งฟ้า หล้าอิ่มเอม