หลายคนอาจคุ้นเคยกับการถูกมดกัดตั้งแต่เด็ก โดยเฉพาะมดตะนอยที่มักพบตามสวน ต้นไม้ และพื้นดิน แต่รู้หรือไม่ว่าในบางกรณี การถูกมดตะนอยกัดอาจนำไปสู่อาการร้ายแรงถึงขั้นเสียชีวิตได้ เมื่อไม่นานมานี้มีกรณีชายคนหนึ่งไปตัดกิ่งไม้แล้วถูกมดกัด จนเกิดอาการชักเกร็งหมดสติและเสียชีวิตในที่สุด เหตุการณ์นี้ทำให้หลายคนตั้งคำถามว่า "ทำไมบางคนถูกกัดแค่บวมแดงคัน แต่บางคนถึงขั้นเสียชีวิต"
รองศาสตราจารย์ เดชา วิวัฒน์วิทยา ผู้เชี่ยวชาญชีววิทยาป่าไม้ ได้ให้ข้อมูลที่น่าสนใจว่า พิษของมดตะนอยหรือมดชนิดอื่น ๆ ไม่ได้มีความรุนแรงสูงมาก เมื่อเทียบกับต่อ แตน หรือผึ้ง แต่แม้พิษจะไม่ร้ายแรงมากนัก มันก็ยังสามารถสร้างความเจ็บปวดและปัญหาให้กับเราได้
สิ่งสำคัญคือ จนถึงปัจจุบันยังไม่เคยมีรายงานว่าพิษมดตะนอยทำให้คนที่มีสุขภาพแข็งแรงเสียชีวิตได้โดยตรงจากพิษเพียงอย่างเดียว กรณีที่มีผู้เสียชีวิตมักเกิดจากปัจจัยอื่น ๆ ประกอบด้วย โดยเฉพาะอย่างยิ่งภาวะภูมิแพ้รุนแรง
ปัจจัยสำคัญที่ทำให้พิษอันตรายคือ "ภูมิแพ้" ผู้ที่มีภูมิแพ้ต่อพิษแมลง ไม่ว่าจะเป็นพิษผึ้ง ต่อ แตน หรือมดชนิดต่าง ๆ จะมีความเสี่ยงสูงในการเกิดอาการรุนแรงเมื่อถูกมดตะนอยต่อย
คนที่แพ้อย่างรุนแรงอาจเกิดอาการ:
สำหรับคนทั่วไปที่ไม่มีประวัติภูมิแพ้รุนแรง การถูกมดตะนอยกัดมักไม่เป็นอันตรายถึงชีวิต แต่ก็ยังคงต้องระวังและสังเกตอาการหลังถูกกัดอย่างใกล้ชิด
รูปแบบการโจมตีของมด:
อาการปกติที่พบได้บ่อย
สัญญาณเตือนที่ควรรีบพบแพทย์:
หากพบอาการเหล่านี้ ให้รีบไปพบแพทย์ทันที เพราะอาจเป็นสัญญาณของภูมิแพ้รุนแรง (Anaphylaxis)
การใช้ยา:
วิธีป้องกันมดตะนอยและมดชนิดอื่นเข้าบ้าน:
มดคันไฟมักพบได้ตาม:
มดตะนอยทำให้บ้านทรุด - จริงหรือไม่?
คำตอบคือ ไม่จริง มดตะนอยหรือมดทั่วไปไม่ได้ทำให้บ้านทรุด พวกมันเพียงแค่เดินตามรอยแตกของวัสดุเท่านั้น ในอดีตบ้านเรือนมักสร้างด้วยไม้ เมื่อไม้ผุก็มีมดมาอาศัย ชาวบ้านจึงเข้าใจผิดว่ามดเป็นสาเหตุให้ไม้ผุ แต่ความจริงแล้ว ปลวกต่างหากที่กินไม้จริง ๆ และอาจทำให้โครงสร้างบ้านไม้อ่อนแอได้
สิ่งสำคัญที่ควรจำ:
แม้มดตะนอยจะมีพิษแรงที่สุดในบรรดามดไทยเมื่อเทียบตัวต่อตัว แต่ก็ไม่ได้อันตรายถึงชีวิตสำหรับคนทั่วไปที่มีสุขภาพแข็งแรง อาการร้ายแรงจนถึงเสียชีวิตมักเกิดขึ้นกับผู้ที่มีภูมิแพ้รุนแรงต่อพิษแมลงเท่านั้น
สำหรับผู้ที่รู้ว่าตนเองมีภูมิแพ้รุนแรง ควรระมัดระวังเป็นพิเศษและอาจต้องพกยาฉุกเฉินติดตัวเมื่อไปในพื้นที่เสี่ยง จำไว้ว่า "การรู้เท่าทันและป้องกัน" คือวิธีที่ดีที่สุดในการอยู่ร่วมกับมดตะนอยและแมลงอื่น ๆ ในธรรมชาติ
แท็กที่เกี่ยวข้อง:
วันใหม่วาไรตี้
รู้ทันกันได้ : วิมานสิงโต: เมื่อ "เจ้าป่า" กลายเป็น "สัตว์เลี้ยง" ในกรงทองแดนสยาม
นครฮีลใจ : บ้านนี้ไม่เทรวม หยุดปัญหาขยะล้นเมืองจากต้นทางสู่ความยั่งยืน
ไทยประดิษฐ์คิดเก่ง : เทปพลาสติกชีวภาพสำหรับปิดแผลต้นไม้
สีสันวาไรตี้ (8 ต.ค. 68)
รู้ทันกันได้ : ไขข้อข้องใจทำไม "ปลาเค็ม"...กินมากถึงเป็นมะเร็ง ?
นครฮีลใจ : Bangkok Climate Action Week : พลังคนรุ่นใหม่ จุดไฟเปลี่ยนโลก
ไทยประดิษฐ์คิดเก่ง : ISmart OEE ระบบวัดประสิทธิผลโดยรวมของเครื่องจักรอัจฉริยะ
Make Money ไอเดียสร้างเงิน : ปลาดูสมุนไพร ไอเดียสร้างรายได้จากปลาในท้องถิ่น
สีสันวาไรตี้ (8 ต.ค. 68)
ปักหมุดจุดว้าว : ขุมทรัพย์หนาม ไร่กระบองเพชรกินได้
นครฮีลใจ : สวนขวดแก้ว ศิลปะฮีลใจ กับ คู่มือจัดของ จัดชีวิตจัดใจ
สีสันวาไรตี้ (10 ต.ค. 68)
รู้ทันกันได้ : ทางรอดผู้ป่วยสุขภาพจิต เริ่มที่ "รับฟัง - ไม่ตัดสิน"
ร่มเงาแห่งพระราชดำริ สืบต่อชีวิตป่าและผู้คนที่ห้วยฮ่องไคร้
ตามรอยพระราชดำริ สืบสานความพอเพียงจากห้วยฮ่องไคร้
พิกุลทอง ศูนย์เรียนรู้ตามแนวพระราชดำริ ที่ผสานภูมิปัญญาท้องถิ่น สู่ชีวิตที่มั่นคงและยั่งยืนของชุมชน
กปร.เชื่อมโครงการพระราชดำริสู่ชีวิตประชาชน
904 โรงเรียนจิตอาสา เรียนรู้นอกห้องเรียนจากศาสตร์พระราชา
"ฟอกไต - ล้างไต" ทำอย่างไร? ไม่สะเทือนไต
Life Fest 40+ รู้ก่อน ดีกว่า
สีสันวาไรตี้ (14 ต.ค. 68)
"น้ำพริกปลาย่างกระบองเพชร" เมนูสุขภาพจากพืชทนแล้งสร้างภูมิต้านทาน
ชีวิตหลังเกษียณ เริ่มต้นใหม่ในสวนเลมอน
Starch Boost แป้งต้านทานการย่อย
รู้ทันกันได้ : "มดตะนอย" มดน้อยแต่พิษไม่น้อย
นครฮีลใจ : จากงานวิจัยสู่รากฐานความรู้ เพื่อวิถียั่งยืนของชาวน่าน
Make Money ไอเดียสร้างเงิน : ศิลปะบนเครื่องประดับ ไอเดียสร้างรายได้จากงานฝีมือ
สีสันวาไรตี้ (15 ต.ค. 68)
ไทยประดิษฐ์คิดเก่ง : นวัตกรรมอาหารโฮลมีลเพียวเร่
ชวนเจนซีมาทำดีกันถอะ! Good Society Day 2025
วันใหม่วาไรตี้
รู้ทันกันได้ : วิมานสิงโต: เมื่อ "เจ้าป่า" กลายเป็น "สัตว์เลี้ยง" ในกรงทองแดนสยาม
นครฮีลใจ : บ้านนี้ไม่เทรวม หยุดปัญหาขยะล้นเมืองจากต้นทางสู่ความยั่งยืน
ไทยประดิษฐ์คิดเก่ง : เทปพลาสติกชีวภาพสำหรับปิดแผลต้นไม้
สีสันวาไรตี้ (8 ต.ค. 68)
รู้ทันกันได้ : ไขข้อข้องใจทำไม "ปลาเค็ม"...กินมากถึงเป็นมะเร็ง ?
นครฮีลใจ : Bangkok Climate Action Week : พลังคนรุ่นใหม่ จุดไฟเปลี่ยนโลก
ไทยประดิษฐ์คิดเก่ง : ISmart OEE ระบบวัดประสิทธิผลโดยรวมของเครื่องจักรอัจฉริยะ
Make Money ไอเดียสร้างเงิน : ปลาดูสมุนไพร ไอเดียสร้างรายได้จากปลาในท้องถิ่น
สีสันวาไรตี้ (8 ต.ค. 68)
ปักหมุดจุดว้าว : ขุมทรัพย์หนาม ไร่กระบองเพชรกินได้
นครฮีลใจ : สวนขวดแก้ว ศิลปะฮีลใจ กับ คู่มือจัดของ จัดชีวิตจัดใจ
สีสันวาไรตี้ (10 ต.ค. 68)
รู้ทันกันได้ : ทางรอดผู้ป่วยสุขภาพจิต เริ่มที่ "รับฟัง - ไม่ตัดสิน"
ร่มเงาแห่งพระราชดำริ สืบต่อชีวิตป่าและผู้คนที่ห้วยฮ่องไคร้
ตามรอยพระราชดำริ สืบสานความพอเพียงจากห้วยฮ่องไคร้
พิกุลทอง ศูนย์เรียนรู้ตามแนวพระราชดำริ ที่ผสานภูมิปัญญาท้องถิ่น สู่ชีวิตที่มั่นคงและยั่งยืนของชุมชน
กปร.เชื่อมโครงการพระราชดำริสู่ชีวิตประชาชน
904 โรงเรียนจิตอาสา เรียนรู้นอกห้องเรียนจากศาสตร์พระราชา
"ฟอกไต - ล้างไต" ทำอย่างไร? ไม่สะเทือนไต
Life Fest 40+ รู้ก่อน ดีกว่า
สีสันวาไรตี้ (14 ต.ค. 68)
"น้ำพริกปลาย่างกระบองเพชร" เมนูสุขภาพจากพืชทนแล้งสร้างภูมิต้านทาน
ชีวิตหลังเกษียณ เริ่มต้นใหม่ในสวนเลมอน
Starch Boost แป้งต้านทานการย่อย
รู้ทันกันได้ : "มดตะนอย" มดน้อยแต่พิษไม่น้อย
นครฮีลใจ : จากงานวิจัยสู่รากฐานความรู้ เพื่อวิถียั่งยืนของชาวน่าน
Make Money ไอเดียสร้างเงิน : ศิลปะบนเครื่องประดับ ไอเดียสร้างรายได้จากงานฝีมือ
สีสันวาไรตี้ (15 ต.ค. 68)
ไทยประดิษฐ์คิดเก่ง : นวัตกรรมอาหารโฮลมีลเพียวเร่
ชวนเจนซีมาทำดีกันถอะ! Good Society Day 2025