ช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมา พบผู้ใช้ TikTok แชร์คลิปวิดีโอภาพภูเขาไฟ ชินโมเอดาเกะ ปะทุในญี่ปุ่นตอนใต้ โดยระบุว่า “เมื่อวันที่ 3 กรกฎาคม 2568 ภูเขาไฟชินโมเอดาเกะ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของเทือกเขาคิริชิมะ ปะทุอย่างรุนแรง ส่งผลให้เถ้าถ่านพวยพุ่งสูงถึง 6.8 กิโลเมตร หรือ 22,000 ฟุต ปกคลุมเมืองคาโกชิมะและมิยาซากิ”
จากการตรวจสอบเรื่องนี้ Thai PBS Verify พบว่าเป็นข่าวปลอม ที่บิดเบือนข้อมูล โดยมีข้อมูลจริงคือ ภูเขาไฟ ชินโมเอดาเกะมีการปะทุ ส่วนข้อมูลเท็จคือ มีการใช้ภาพเอไอเป็นรูปประกอบเนื้อหา โดยภาพมีลักษณะฟ้าผ่าและมีการเผาไหม้ในปล่องภูเขาไฟ
Thai PBS Verify พบแหล่งที่มาข่าวปลอมจาก : TikTok
ภาพภูเขาไฟชินโมเอดาเกะปะทุในญี่ปุ่นตอนใต้ วันที่ 3 กรกฎาคม 2568
Thai PBS Verify พบบัญชีผู้ใช้ TikTok โพสต์คลิป ภูเขาไฟ ชินโมเอดาเกะ ปะทุในประเทศญี่ปุ่นตอนใต้ โดยคลิปดังกล่าวถูกโพสต์เมื่อวันที่ 4 กรกฎาคม 2568 ที่ผ่านมา ซึ่งมีการแสดงความคิดเห็นกว่า 47,000 ครั้ง รวมถึงการแชร์ไปกว่า 3,900 ครั้งด้วยกัน
เรานำคลิปดังกล่าวมาทำการตรวจสอบผ่านเครื่องมือตรวจ decopy.ai พบว่า คลิปดังกล่าวถูกสร้างขึ้นจาก AI โดยข้อมูลวิเคราะห์ว่า ภาพดังกล่าวถูกสร้างจาก AI ถึง 96.20 %
ภาพภูเขาไฟชินโมเอดาเกะที่ตรวจสอบด้วยเครื่องมือตรวจสอบ AI
ขณะที่ตรวจสอบผ่านสำนักข่าว NHK World Japan ซึ่งเป็นสำนักข่าวจากประเทศญี่ปุ่น ได้รายงานเหตุการณ์นี้เมื่อวันที่ 9 กรกฎาคม 2568 พบการปะทุครั้งใหญ่ล่าสุดเมื่อวันที่ 3 กรกฎาคม 2568 โดยภาพการปะทุดังกล่าว ไม่ได้มีภาพของฟ้าผ่า หรือกลุ่มควันพวยพุ่งออกมาเหมือนกับคลิปที่ถูกแชร์ขึ้นแต่อย่างใด (ลิงก์บันทึกนี่)
ผู้เชี่ยวชาญยืนยันสร้างจาก AI
ดร.สรรพฤทธิ์ มฤคทัต นักวิจัยอาวุโสและหัวหน้าทีมวิจัยการประมวลผลและเข้าใจภาพ กลุ่มวิจัยปัญญาประดิษฐ์ ศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ (NECTEC)
ดร.สรรพฤทธิ์ มฤคทัต นักวิจัยอาวุโสและหัวหน้าทีมวิจัยการประมวลผลและเข้าใจภาพ กลุ่มวิจัยปัญญาประดิษฐ์ ศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ (NECTEC) กล่าวว่า จากภาพดังกล่าวเป็นภาพที่ถูกสร้างขึ้นจาก AI สังเกตจากภาพภูเขาไฟที่มีสัดส่วนใหญ่กว่าส่วนอื่นในภาพ และในภาพยังเห็นไฟในปล่องภูเขาไฟ ซึ่งเมื่อเทียบกับภาพจริงหรือความเป็นจริง จะพบว่า ภาพภูเขาไฟจริงส่วนใหญ่จะมีแต่ควัน ดังนั้นหากเห็นภาพลักษณะนี้ ให้ตั้งข้อสังเกตไว้ก่อน ว่าเป็นภาพที่เกิดจากการสร้างของ AI
