สามหมู่บ้านกลางหุบเขา ของชาวเผ่าเมี่ยนและเผ่าม้ง ที่ตั้งอยู่ในตำบลผาช้างน้อย อำเภอปง จังหวัดพะเยา มีวิถีชีวิตดั้งเดิมที่น่าใจ ทั้งเรื่องการปักผ้าและการทำกิน
บ้านปางพริก และบ้านปางค่า เป็นพี่น้องชาวเมี่ยน มีอาชีพทำไร่ ทำสวนผลไม้และทำนา ซึ่งข้าวที่เกี่ยวมาจะถูกเก็บไว้ใน "หลองข้าว" ที่สร้างเรียงรายไว้ริมทาง และยังมีวิถี "ลูกอุ้ม" หรือลูกบุญธรรม มีการถนอมอาหารแบบดั้งเดิม เช่น หน่อไม้แช่น้ำขี้เถ้าและขนมดำ ขนมหากินยาก และที่โดดเด่นคือเรื่อง "ผ้าปักเมี่ยน" ที่ได้สมญานามว่าเป็น ราชินีแห่งผ้าปัก เพราะปกติลวดลายผ้าปักทั่วไปจะสวยเด่นเฉพาะผ้าด้านหน้าที่ใส่โชว์ เนื้อในผ้านั้นอาจมีรอยเย็บหรือรอยปักที่ไม่เรียบร้อยนัก แต่ถ้าเป็นการปักผ้าของชาวเมี่ยน ทั้งข้างนอกและข้างในลายปักจะสวยเหมือนกัน โดยจะปักผ้าจากด้านหลังผ้าขึ้นมายังด้านหน้าของผ้า ด้วยวิธีการปักที่พิเศษ ยาก และละเอียดอ่อน บางชุดใช้เวลาปักนานถึง 2 ปี ทำให้ผ้าปักเมี่ยนนั้นนอกจากจะมีค่าทางจิตใจ ยังมีราคาที่สูงด้วย บางชุดหลายหมื่นบาท
บ้านม้งใหม่ เป็นพี่น้องชาวม้ง ที่นี่ก็โดดเด่นในเรื่องผ้าปัก ที่ใช้เทคนิคการปักจิกมือและปักแบบครอสติส และเขียนเทียน มีลายสวยงามแปลกตาและมีผ้ามรดก ที่ซ่อนเร้นไปด้วยความรักจากแม่หลากหลายแบบ ผู้คนที่นี่มีการเตรียมชุดไปสวรรค์ เมื่อเสียชีวิตไปจะให้ญาติใส่ชุดที่เตรียมไว้ให้กับร่างของตัวเอง ซึ่งในงานศพจะต้องมีการเป่า "แคนม้ง" แคนรูปร่างโค้งงอ ที่ใหญ่และยาว ซึ่งแคนม้ง ที่นี่มีชื่อเสียงโด่งดัง ขายส่งไปให้พี่น้องม้ง ทั่วประเทศและส่งไปต่างประเทศถึงอเมริกาด้วย
ติดตามได้ในรายการซีรีส์วิถีคน ตอนวิถีคนผาช้างน้อย อ.ปง จ.พะเยา วันเสาร์ที่ 20 กันยายน 2568 เวลา 13.30 - 14.00 น. ทางไทยพีบีเอส รับชมออนไลน์ทาง www.thaipbs.or.th/Live
แท็กที่เกี่ยวข้อง: