Thai PBS Verify พบแหล่งที่มาข่าวปลอมจาก : X
โพสต์อ้างภาพเหตุการณ์ ถนนทรุดตัวหน้า รพ.วชิรพยาบาล
Thai PBS Verify พบผู้ใช้บัญชี X รายหนึ่ง แชร์ภาพกลุ่มประชาชนยืนดูเหตุการณ์ถนนทรุดตัวด้านหน้าโรงพยาบาลวชิรพยาบาล พร้อมกับระบุข้อความว่า “ถนนทรุดตัวหน้า รพ.วชิรพยาบาล เมื่อเวลา 07.24 น.” โดยโพสต์ดังกล่าวถูกเผยแพร่เมื่อวันที่ 24 ก.ย. 68 โดยมีผู้เข้าชมไปกว่า 32,000 ครั้ง รวมถึงรีโพสต์ไปกว่า 108 ครั้งด้วยกัน โดยพบว่าผู้ที่แชร์ข้อมูลดังกล่าว บางส่วนเชื่อว่าภาพดังกล่าวเป็นเรื่องจริง และตำหนิที่มีคนเข้าไปใกล้กับหลุมยุบ
อย่างไรก็ตามเรานำภาพดังกล่าวมาตรวจสอบด้วยเครื่องมือตรวจสอบภาพ AI จากเว็บไซต์ HIVEMODERATION ซึ่งผลการตรวจสอบด้วยเครื่องมือตรวจสอบ AI พบว่า 99.9% ของภาพดังกล่าวถูกสร้างจาก AI
ผลการตรวจสอบด้วยเครื่องมือตรวจสอบภาพ AI พบว่า 99.9% ถูกสร้างจาก AI
นอกจากนี้เมื่อเราตรวจสอบภาพดังกล่าวด้วย Google Maps พบว่า ภาพที่ถูกสร้างขึ้นนั้น มีหลายจุดที่พบความแตกต่างจากสถานที่จริง เช่น บางส่วนของอาคารที่หายไป รวมถึงป้ายของอาคารทีปังกรรัศมีโชติ ที่ระบุชื่อ “มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช” ด้านข้างของอาคาร มีตัวอักษรที่ไม่สามารถอ่านได้
ภาพที่ถูกสร้างจาก AI (ซ้าย) เปรียบเทียบกับ ภาพจากแผนที่ Google Maps (ขวา) ที่พบว่า บางส่วนของอาคารหายไป รวมถึงตัวอักษรของอาคารไม่ชัดเจน
แผนที่จริงเพื่อเปรียบเทียบ
ผู้เชี่ยวชาญแนะนำวิธีสังเกตภาพ AI
ดร. วีระ สอิ้ง อาจารย์ประจำภาควิชาวิศวกรรมไฟฟ้าและคอมพิวเตอร์ คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ (มจพ.) ระบุว่า หากเกิดอุบัติเหตุต่าง ๆ เกิดขึ้น เชื่อว่าเจ้าหน้าที่คงไม่ปล่อยให้ผู้คนเข้าใกล้ที่เกิดเหตุมากขนาดนี้ ซึ่งนี่ถือเป็นจุดสังเกตแรก ต่อมาคือการสังเกตความผิดปกติในภาพ ซึ่งจากภาพจะเห็นได้ว่า มีความผิดปกติหลายอย่าง ทั้งภาพของแขนขาที่เกินกว่าปกติ หรือบางคนตัวขาด ขาขาด หรือไม่มีหัว หรือบางคนยืนลอย ๆ อยู่เหนือวัตถุ ซึ่งสิ่งเหล่านี้ล้วนเป็นข้อสังเกตในการแยกภาพจริงกับภาพ AI เบื้องต้น
จุดที่พบความผิดปกติของภาพที่ถูกสร้างขึ้นด้วย AI
นอกจากนี้จากข้อมูลในรูปภาพ เราสามารถเข้าใจโครงสร้างของวัตถุนั้น ๆ ได้ เช่น ดูว่าองค์ประกอบของคนในรูปภาพมีความผิดปกหรือไม่ โดยถ้าพบว่าบางส่วนมีข้อผิดพลาดหรือน่าสงสัย ให้นำไปตรวจสอบด้วยเครื่องมือตรวจสอบภาพ ว่าภาพที่สงสัยนั้น ถูกสร้างมาจาก AI หรือไม่ โดยดูจากค่าผลการตรวจสอบจากระบบ ว่ามีความน่าเชื่อถือเพียงพอหรือไม่ และหลังจากนั้นจึงนำรูปที่สงสัยว่า เป็นการสร้างมาจาก AI ทำการค้นหารูปภาพใน Google เพื่อค้นหารูปที่มีองค์ประกอบในรูปที่คล้ายกับภาพ AI เพื่อยืนยันว่าภาพที่พบนั้นสร้างมาจากภาพใด
ดร.วีระ สอิ้ง อาจารย์ประจำภาควิชาวิศวกรรมไฟฟ้าและคอมพิวเตอร์ คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ
สถานการณ์ปัจจุบัน
สำนักงานเขตดุสิต ประชาสัมพันธ์ การจัดตั้งศูนย์อำนวยการเยียวยาผู้ได้รับผลกระทบ เพื่อให้ความช่วยเหลือแก่ประชาชนที่ได้รับความเดือดร้อนจากเหตุการณ์ผิวจราจรทรุดตัวบริเวณถนนสามเสน หน้าวชิรพยาบาล โดยผู้ที่ได้รับผลกระทบสามารถติดต่อขอรับการเยียวยาได้ที่ บริเวณหน้าห้องฉุกเฉิน วชิรพยาบาล อาคารเพชรรัตน์ หรือ ผ่านทาง Line@ : @Dusitbkk (https://lin.ee/vpahc54) ทั้งนี้ รฟม. จะดำเนินการเยียวยาอย่างเหมาะสมและเป็นธรรมแก่ผู้ที่ได้รับผลกระทบทุกท่านต่อไป
ต่อมา สำนักงานเขตดุสิต ออกประกาศเพิ่มเติมเรื่อง ‘ห้ามเข้า ห้ามใช้อาคาร’ สืบเนื่องจากกรณีดังกล่าว โดยมีใจความระบุว่า ด้วยวันที่ 24 กันยายน ได้เกิดเหตุถนนทรุดตัวขนาดใหญ่ บริเวณถนนสามเสนทั้งสองฝั่งตั้งแต่แยกวชิรพยาบาล ถึงแยกราชวิถี ซึ่งส่งผลกระทบให้เกิดปัญหาการจราจร การประกอบอาชีพ และการใช้ชีวิตประจำวันเป็นไปอย่างยากลำบาก ตลอดจนสิ่งสาธารณะของประชาชนได้รับความเสียหายในพื้นที่ และถนนอาจทรุดตัวเพิ่ม ใกล้อาคารเลขที่
586 , 584 , 586 , 588 , 590 , 590 , 595 , 538/1 , 44 – 549/85 (101-112 , 201 – 216 , 301 – 316 , 401-416 , 501 – 516 ถนนสามเสน และ 148 , 150 , 152 , 154 , 158 , 162 , 164 , 168 , 174 และ 158/6 ถนนสุโขทัย แขวงดุสิต เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร
สำนักงานเขตดุสิต ออกประกาศเพิ่มเติมเรื่อง ‘ห้ามเข้า ห้ามใช้อาคาร’
จากการตรวจสอบความเสียหายเบื้องต้น อาคารดังกล่าวอาจเป็นอันตรายต่อ สุขภาพ ชีวิต ร่างกาย และทรัพย์สิน เห็นควรหยุดใช้อาคาร หากมีการใช้อาคารอาจทำให้เกิดอุบัติเหตุแก่ผู้ใช้อาคารได้ ดังนั้นเพื่อความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน สำนักงานเขตดุสิตจึงประกาศ ห้ามเข้า ห้ามใช้อาคาร ตามพระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ.2522 และฉบับแก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ.2535 (ฉบับที่ 3) พ.ศ.2543 (ฉบับที่ 4) พ.ศ. 2550 (ฉบับที่ 5) พ.ศ.2558 และข้อบัญญัติกรุงเทพมหานคร เรื่องควบคุมอาคาร พ.ศ.2544 จนกว่าจะมีคำสั่งเป็นอย่างอื่นหากผู้ใดฝ่าฝืนหรือไม่ปฏิบัติตามจะดำเนินการขั้นตอนของกฎหมายต่อไป
เรื่องจริงเป็นอย่างไร?
แม้ว่าภาพจะเป็นข่าวปลอม แต่จากการตรวจสอบสถานการณ์ปัจจุบัน พบว่ามีเหตุการณ์ถนนทรุดตัวจริงบริเวณถนนสามเสน ซึ่งนำไปสู่การจัดตั้งศูนย์เยียวยาและประกาศห้ามเข้า-ใช้อาคารบางส่วนโดยสำนักงานเขตดุสิต ซึ่งแสดงให้เห็นว่า ข่าวปลอมนี้ใช้ประเด็นจริงมาบิดเบือนภาพเหตุการณ์
