ข้อควรรู้ “ภาวะน้ำท่วมเฉียบพลัน”

เข้าสู่ช่วงท้ายของหน้าฝน สถานการณ์น้ำท่วมทำให้หลายฝ่ายมีความกังวล เมื่ออยู่ ๆ เกิดน้ำท่วมในหลายพื้นที่ เกิดเป็นภาวะ “น้ำท่วมเฉียบพลัน” ขึ้น

Thai PBS รวบรวมข้อควรรู้เพื่อรับมือ และเข้าใจ “ภาวะน้ำท่วมเฉียบพลัน” ควรรับมือและเตรียมตัวอย่างไร ?

ภาวะน้ำท่วมเฉียบพลันคืออะไร ?

ภาวะน้ำท่วมเฉียบพลัน (Flash Flooding) คือน้ำท่วมที่เกิดขึ้นเป็นระยะเวลาสั้น ๆ มีอัตราการระบายน้ำที่สูง โดยทั่วไปแล้วเป็นอุทกภัยที่เกิดจากกระแสน้ำเชี่ยวกรากหลังฝนตกหนัก เชื่อนหรือคันกั้นน้ำพังทลายเสียหาย หรือมีการปล่อยน้ำอย่างกะทันหันจากช่องทางที่เคยหยุดน้ำไว้ เช่น เศษซากที่ขวางทางไหลของน้ำเกิดพัง

น้ำท่วมเฉียบพลัน มักเกิดขึ้นภายในเวลา 6 ชั่วโมง และมักเกิดภายใน 3 ชั่วโมงหลังฝนตกหนัก และมีลักษณะเกิดเฉพาะพื้นที่เท่านั้น การเกิดในเวลารวดเร็วทำให้มีการเตือนภัยทำได้อย่างจำกัด อาจเตือนได้เพียงไม่ถึงหนึ่งชั่วโมงเท่านั้น หน่วยงานที่เกี่ยวข้องจำเป็นต้องมีมาตราการติดตามปริมาณน้ำอย่างต่อเนื่อง ประเมินมาตรฐานน้ำฝนอย่างแม่นยำ ปัจจัยเหล่านี้จะช่วยให้เกิดการแจ้งเตือนและลดความสูญเสียที่จะเกิดขึ้นได้

ภาพประกอบบทความ น้ำท่วมเฉียบพลันต้องเตรียมตัวอย่างไร ?

ข้อควรปฏิบัติเมื่อเกิดน้ำท่วมเฉียบพลัน

น้ำท่วมเฉียบพลันแม้จะเกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว แต่ก็สามารถเตรียมตัวเพื่อรับมือโดยประเมินจากแนวโน้มของปริมาณน้ำ สถานการณ์พร้อมรายการสภาพอากาศเพื่อรับมือก่อนได้ การศึกษาข้อควรปฏิบัติที่ถูกต้องสามารถช่วยลดความสูญเสียที่อาจเกิดขึ้นได้ ข้อแนะนำจากกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข ใช้หลัก หลัก 3 x 5 รับมือพายุ ฝนฟ้าคะนอง น้ำท่วมฉับพลัน น้ำป่าไหลหลาก ดังนี้

3 ข้อควรทำเพื่อพร้อมเผชิญน้ำท่วมเฉียบพลัน

1. ติดตามสถานการณ์ และให้รับฟังการแจ้งเตือนภัย การสื่อสารความเสี่ยงจากหน่วยงานในพื้นที่
2.สังเกตอาการป่วยของกลุ่มเปราะบาง หรือกลุ่มเสี่ยงด้านสุขภาพในครอบครัว เช่น ผู้สูงอายุ เด็กเล็ก หญิงตั้งครรภ์ ผู้ป่วยเรื้อรัง
3. เตรียมยาสามัญประจำบ้าน ยาที่ต้องใช้เป็นประจำ และอุปกรณ์ช่วยพยุงตัวอื่น ๆ ให้พร้อมอยู่เสมอ

5 ข้อควรทำเพื่อเกิดเหตุน้ำท่วมเฉียบพลัน

1. หากเกิดน้ำท่วมภายในบ้านเรือนให้รีบยกสะพานไฟภายในบ้านลง เพื่อป้องกันไฟฟ้ารั่วไหล หากมีการแจ้งให้อพยพ ให้รับเคลื่อนย้ายออกจากบ้าน ตามที่เจ้าหน้าที่แจ้งโดยเร่งด่วน หากเกิดน้ำท่วมเฉียบพลันและเกิดเหตุภายในบ้านเรือนให้รีบยกสะพานไฟภายในบ้านลง เพื่อป้องกันไฟฟ้ารั่วไหล
2. หากมีฝนฟ้าคะนอง หลีกเลี่ยงการออกนอกตัวอาคารบ้านเรือน อยู่ใต้ต้นไม้ใหญ่ ป้ายโฆษณา และสิ่งปลูกสร้างที่ไม่แข็งแรง รวมทั้งห้ามใช้โทรศัพท์มือถือในช่วงเกิดฝนตก ฟ้าคะนอง หรือฟ้าผ่าเพื่อป้องกันอันตรายต่อชีวิตจากฟ้าผ่า
3. หลีกเลี่ยงการเล่น หรือสัมผัสน้ำเน่าขัง อาจส่งผลให้เชื้อโรคอาจเข้าตา ปาก จมูก หากจำเป็นต้องสัมผัสน้ำเน่าเสียจากน้ำท่วมขังยาวนาน ต้องสวมรองเท้ายางหรือชุดป้องกันน้ำท่วม และล้างด้วยสบู่และน้ำสะอาดทันที
4. หมั่นล้างมือให้สะอาด หลีกเลี่ยงการกินอาหารค้างคืน หรืออาหารที่มีกลิ่นและรสชาติที่ผิดไปจากปกติ เพื่อป้องกันความเสี่ยงจากโรคที่เกิดจากอาหารและน้ำเป็นสื่อ เช่น โรคอุจจาระร่วงเฉียบพลัน โรคอาหารเป็นพิษ เป็นต้น และอย่าทิ้งขยะ อุจจาระ เศษอาหาร ลงในน้ำให้ใส่ถุงดำ มัดปากถุงให้แน่น
5. ตรวจตรา และหมั่นสังเกต เฝ้าระวังสัตว์มีพิษและแมลงนำโรค กรณีการเกิดน้ำท่วมเฉียบพลัน เช่น งู ตะขาบ แมงป่อง รวมทั้งแมลงก้นกระดก ที่อาจส่งผลทำให้เกิดอันตราย เจ็บป่วยและเสียชีวิต

รวมเบอร์สายด่วนต้องรู้รับมือน้ำท่วมเฉียบพลัน

1510 ศูนย์จิตอาสาช่วยเหลือประชาชน
1111 ศูนย์รับเรื่องราวร้องทุกข์ทำเนียบรัฐบาล
1784 กรมป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย
1567 ศูนย์ดำรงธรรม กระทรวงมหาดไทย
1586 กรมทางหลวง
1146 ศูนย์ความปลอดภัย กรมทางหลวงชนบท สำหรับสอบถามเส้นทางน้ำท่วม
1460 กรมชลประทาน สอบถามข้อมูลน้ำในเขื่อน
1193 ตำรวจทางหลวง สอบถามเส้นทางน้ำท่วม
1669 สถาบันการแพทย์ฉุกเฉินแห่งชาติ
1677 เครือข่ายอาสาสมัครวิทยุร่วมด้วยช่วยกัน

อ้างอิง