รายการคนสู้โรคจะพาไปสร้างสุขภาพและสุขภาวะที่ดีไปพร้อมกัน วันนี้เราจะมาพูดคุยถึงหัวข้อสำคัญเกี่ยวกับความปลอดภัยจากการใช้ยา และวิธีตรวจสอบ ร้านยา ที่มี มาตรฐาน เพื่อให้แน่ใจว่ายาที่ได้รับนั้นปลอดภัยและเหมาะสมกับร่างกายของคุณ แนะนำวิธีการตรวจสอบมาตรฐานความปลอดภัยของร้านขายยา พร้อมทั้งแนะนำวิธีการเลือกซื้อยาอย่างไรให้ปลอดภัยสำหรับผู้บริโภค ติดตามความรู้จาก ภก.ปรีชา พันธุ์ติเวช นายกสภาเภสัชกรรม
เมื่อเกิดอาการเจ็บป่วย สิ่งแรกที่ต้องทำคือการรักษา ซึ่งส่วนใหญ่จะเกี่ยวข้องกับการรับประทานยา เพื่อให้อาการดีขึ้น การเลือกซื้อยา หรือการรับยา จึงต้องเริ่มต้นจากแหล่งที่มาของยา ยาที่เราได้รับมา หรือซื้อมานั้น มี มาตรฐาน หรือไม่? มีเลขทะเบียนตำรับยากับสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) หรือไม่? สิ่งเหล่านี้บ่งบอกว่ายาที่ผลิตนั้นได้ มาตรฐาน
ประการที่สองคือการปรึกษาบุคลากรทางการแพทย์ ไม่ว่าจะเป็นแพทย์ หรือ เภสัชกร เพื่อขอคำแนะนำในการใช้ยาที่ถูกต้อง การซื้อยาเองโดยฟังจากคำบอกเล่าของผู้อื่น ถือเป็นความเสี่ยงอย่างยิ่ง เพราะแต่ละบุคคลมีสรีระ น้ำหนัก และการตอบสนองต่อยาที่แตกต่างกัน ยาเป็นสารเคมี การจ่ายยาโดยปกติจะขึ้นอยู่กับน้ำหนักของบุคคลนั้นๆ บางคนอาจได้ผลดี บางคนอาจไม่ได้ผล หรืออาจเกิดอาการแพ้ยาได้
ไม่แนะนำให้ซื้อยาจากช่องทางออนไลน์ หรือจากการโฆษณาชวนเชื่อที่เกินจริง การใช้ยาที่ไม่มีแหล่งที่มาที่ชัดเจน หรือฟังจากคำบอกเล่า อาจทำให้เกิดผลข้างเคียงต่อร่างกายได้ เช่น มีผลต่อไต หรือเกิดอาการไม่พึงประสงค์อื่นๆ ดังนั้น หากต้องการรับยา ควรปรึกษาบุคคลที่มีความรู้เรื่องยามากที่สุด นั่นคือ เภสัชกร ซึ่งมีอยู่ใน ร้านยา ทั่วไป
การเลือก ร้านยา เป็นสิ่งที่สำคัญอย่างยิ่ง เพราะเป็นแหล่งที่เข้าถึงได้ง่ายที่สุด และผู้บริโภคเองก็คาดหวังว่าจะได้พบ เภสัชกร และได้รับยาที่มีคุณภาพ มาตรฐาน
ปัจจุบัน ร้านยา ที่ดีจะต้องมี เภสัชกร ประจำร้านให้เห็นได้ชัดเจน โดยส่วนใหญ่ เภสัชกร ประจำ ร้านยา จะสวมเสื้อกาวน์สีขาว และมีตราสัญลักษณ์ของสภา เภสัชกรรม อยู่ที่ด้านซ้ายมือ นอกจากนี้ ใน ร้านยา จะต้องมีป้ายแสดงข้อมูลของ เภสัชกร ผู้ดำเนินการ เช่น ชื่อ-นามสกุล เลขที่ใบประกอบวิชาชีพ และช่วงเวลาที่ปฏิบัติหน้าที่ หากพบว่าบุคคลที่จ่ายยาไม่ใช่ เภสัชกร ที่ขึ้นทะเบียนไว้กับ อย. ถือว่าเป็น เภสัชกร เถื่อน ซึ่งไม่แนะนำให้ประชาชนเข้าร้านยาที่มี เภสัชกร เถื่อน
การมีใบประกอบวิชาชีพ เภสัชกรรม ติดอยู่หน้าร้านเป็นข้อบังคับตามกฎหมาย โดยระบุชื่อ เภสัชกร เลขใบประกอบวิชาชีพ และช่วงเวลาที่ปฏิบัติหน้าที่ หากในช่วงเวลาที่ เภสัชกร ไม่อยู่ ร้านยา จะต้องปิดบังยาอันตรายที่ไม่สามารถจ่ายได้ โดยการปิดม่านลงมาเพื่อแสดงออกว่าร้านไม่พร้อมบริการ หรือให้คำปรึกษาเรื่องยา และไม่พร้อมที่จะจ่ายยาอันตรายในช่วงเวลาดังกล่าว
บางครั้งอาจมีผู้แอบอ้างว่าได้รับการอบรมมาเพื่อให้ขายยาได้ แต่โดยหลักการแล้ว การจ่ายยาจะต้องดำเนินการโดย เภสัชกร เท่านั้น ผู้ที่ได้รับการอบรมมาอาจเป็นผู้ช่วยในการจ่ายยา แต่ เภสัชกร จะต้องเป็นผู้ให้คำแนะนำ จ่ายยา อธิบายวิธีการใช้ ซักประวัติอาการ และติดตามการใช้ยา
ในต่างประเทศ การเปิด ร้านยา จะต้องเป็น เภสัชกร เท่านั้นที่สามารถเปิดได้ แต่ในประเทศไทย ใครก็สามารถเปิด ร้านยา ได้ เพียงแต่จะต้องมี เภสัชกร ที่ขึ้นทะเบียน และได้รับอนุญาตให้ประจำอยู่ที่ ร้านยา นั้นๆ
หาก ร้านยา ไม่ปฏิบัติตามกฎหมาย เช่น เภสัชกร ไม่อยู่ปฏิบัติหน้าที่ตามเวลาที่กำหนด หรือมีการปล่อยให้บุคคลอื่นปฏิบัติหน้าที่แทน ทางสภา เภสัชกรรม จะดำเนินการทางด้านคดีจรรยาบรรณ ถือว่าเป็นการปล่อยปละละเลย และไม่ปฏิบัติหน้าที่ตามที่ได้รับแจ้งไว้ ซึ่งอาจทำให้ประชาชนมีความเสี่ยงต่อการใช้ยาได้
ตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม 2565 เป็นต้นมา หาก เภสัชกร ไม่อยู่ปฏิบัติหน้าที่จะมีความผิดทางจรรยาบรรณ และจะถูกพักใช้ใบอนุญาตเป็นเวลา 2 ปี ส่วนบุคคลที่ไม่ได้เป็น เภสัชกร แล้วมาปฏิบัติหน้าที่ทาง เภสัชกรรม ใน ร้านยา ถือว่ามีความผิดตามมาตรา 28 บทลงโทษคือ ปรับ 30,000 บาท จำคุก 3 ปี หรือทั้งจำทั้งปรับ ปัจจุบันมีกรณีที่ดำเนินการไปแล้วไม่น้อยกว่า 80 ราย และยังมีคดีที่ อย. และ บก.ปคบ. ดำเนินการโดยตรงอีกหลายคดี
หากประชาชนพบว่า ร้านยา ใดไม่มี เภสัชกร ประจำอยู่ หรือมีพฤติกรรมที่ผิดปกติ สามารถแจ้งข้อมูลได้ที่:
สภาเภสัชกรรม
สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) สายด่วน 1556
กองบังคับการปราบปรามการกระทำความผิดเกี่ยวกับการคุ้มครองผู้บริโภค (บก.ปคบ.) สายด่วน 1599
ความปลอดภัยของผู้บริโภคเป็นสิ่งสำคัญที่สุด เราทุกคนควรมีความรู้ในการใช้ยาอย่างถูกต้อง และมีความรู้ในการเลือกซื้อยาจาก ร้านยา ที่ได้ มาตรฐาน เพื่อสุขภาพที่ดีและปลอดภัย
เราหวังว่าข้อมูลนี้จะเป็นประโยชน์ในการเลือก ร้านยา ที่ได้ มาตรฐาน และช่วยให้คุณใช้ยาได้อย่างปลอดภัย คุณมีคำถามเพิ่มเติมเกี่ยวกับ ร้านยา หรือ มาตรฐาน การใช้ยาหรือไม่?
ชมย้อนหลังรายการคนสู้โรคได้ที่ www.thaipbs.or.th/KonSuRoak
แท็กที่เกี่ยวข้อง:
คนสู้โรค
Healthy Living วิถีสุขภาพดี : เกษตรอินทรีย์วิถีสุขภาพที่ยั่งยืน
ปรับก่อนป่วย : ผลผลิตปลอดสารอาหารปลอดภัย
ออกกำลังเป็นยา : โยคะป้องกัน ลดอาการเหน็บ ชา ตะคริว
ประตูย้อนวัย สูงวัยสุขภาพดี : Healthy Living วิถีชีวิตสุขภาพดี
กำแพงต้นไม้ช่วยบำบัดมลพิษ : ปรับก่อนป่วย
Healthy Living วิถีสุขภาพดี : สัมผัสวิถีกินอยู่เพื่อสุขภาพที่ดอยม่อนเงาะ จ.เชียงใหม่
ออกกำลังเป็นยา : โยคะลดอาการปวดเมื่อยจากการขับรถ
ฝุ่น PM2.5 ผลกระทบต่อสุขภาพในระยะสั้น และระยะยาว : รู้สู้โรค
สุขภาพใจรอไม่ได้ : รู้สู้โรค
ดูแลสุขภาพจิตเชิงรุกด้วย “รถเพื่อนใจ” : ปรับก่อนป่วย
โยคะปรับสรีระวัยทำงาน : ออกกำลังเป็นยา
ออกกำลังเป็นยา : โยคะอบอุ่นร่างกายก่อนหรือหลังวิ่ง
Healthy Living วิถีสุขภาพดี : วิถีเมี่ยง วิถีชา
ดูแลใจด้วยกิจกรรมบำบัด : ปรับก่อนป่วย
แค่เศร้า หรือเหงาเกินไป : รู้สู้โรค
โยคะลดอาการในวัยทอง : ออกกำลังเป็นยา
ปรับก่อนป่วย : สสส. สานพลังกับ NIDA งานเดิน-วิ่ง วิวหลักล้าน เมืองย่าโม
Healthy Living วิถีสุขภาพดี : กินเปลี่ยนโลก ปรับวิถีสุขภาพดี
ปรับก่อนป่วย : บริหารสมองด้วยตาราง 9 ช่อง
รู้สู้โรค : Check PD แอปพลิเคชันคัดกรองโรคพาร์กินสัน
ออกกำลังเป็นยา : โยคะเพิ่มความแข็งแรงให้สะโพก
Healthy Living วิถีสุขภาพดี : ท่องเที่ยวเพื่อสุขภาพ
ปรับก่อนป่วย : กุณฑาลินีสมาธิเพื่อสงบจิตใจ
ออกกำลังเป็นยา : ออกกำลังกายแก้ขาตึง ปวดน่อง
รู้สู้โรค : มาตรฐานร้านขายยากับความปลอดภัยของประชาชน
ปรับก่อนป่วย : สาระความรู้เรื่องยา
ออกกำลังเป็นยา : กายบริหารแก้ปวดหลังสำหรับผู้สูงอายุ
Healthy Living วิถีสุขภาพดี : ท่องเที่ยววิถีสุขภาพ “บ้านวังส้มซ่า” จ.พิษณุโลก
ออกกำลังเป็นยา : โยคะขั้นพื้นฐานสำหรับคนท้อง
ปรับก่อนป่วย : Facial Face Massage
คนสู้โรค
Healthy Living วิถีสุขภาพดี : เกษตรอินทรีย์วิถีสุขภาพที่ยั่งยืน
ปรับก่อนป่วย : ผลผลิตปลอดสารอาหารปลอดภัย
ออกกำลังเป็นยา : โยคะป้องกัน ลดอาการเหน็บ ชา ตะคริว
ประตูย้อนวัย สูงวัยสุขภาพดี : Healthy Living วิถีชีวิตสุขภาพดี
กำแพงต้นไม้ช่วยบำบัดมลพิษ : ปรับก่อนป่วย
Healthy Living วิถีสุขภาพดี : สัมผัสวิถีกินอยู่เพื่อสุขภาพที่ดอยม่อนเงาะ จ.เชียงใหม่
ออกกำลังเป็นยา : โยคะลดอาการปวดเมื่อยจากการขับรถ
ฝุ่น PM2.5 ผลกระทบต่อสุขภาพในระยะสั้น และระยะยาว : รู้สู้โรค
สุขภาพใจรอไม่ได้ : รู้สู้โรค
ดูแลสุขภาพจิตเชิงรุกด้วย “รถเพื่อนใจ” : ปรับก่อนป่วย
โยคะปรับสรีระวัยทำงาน : ออกกำลังเป็นยา
ออกกำลังเป็นยา : โยคะอบอุ่นร่างกายก่อนหรือหลังวิ่ง
Healthy Living วิถีสุขภาพดี : วิถีเมี่ยง วิถีชา
ดูแลใจด้วยกิจกรรมบำบัด : ปรับก่อนป่วย
แค่เศร้า หรือเหงาเกินไป : รู้สู้โรค
โยคะลดอาการในวัยทอง : ออกกำลังเป็นยา
ปรับก่อนป่วย : สสส. สานพลังกับ NIDA งานเดิน-วิ่ง วิวหลักล้าน เมืองย่าโม
Healthy Living วิถีสุขภาพดี : กินเปลี่ยนโลก ปรับวิถีสุขภาพดี
ปรับก่อนป่วย : บริหารสมองด้วยตาราง 9 ช่อง
รู้สู้โรค : Check PD แอปพลิเคชันคัดกรองโรคพาร์กินสัน
ออกกำลังเป็นยา : โยคะเพิ่มความแข็งแรงให้สะโพก
Healthy Living วิถีสุขภาพดี : ท่องเที่ยวเพื่อสุขภาพ
ปรับก่อนป่วย : กุณฑาลินีสมาธิเพื่อสงบจิตใจ
ออกกำลังเป็นยา : ออกกำลังกายแก้ขาตึง ปวดน่อง
รู้สู้โรค : มาตรฐานร้านขายยากับความปลอดภัยของประชาชน
ปรับก่อนป่วย : สาระความรู้เรื่องยา
ออกกำลังเป็นยา : กายบริหารแก้ปวดหลังสำหรับผู้สูงอายุ
Healthy Living วิถีสุขภาพดี : ท่องเที่ยววิถีสุขภาพ “บ้านวังส้มซ่า” จ.พิษณุโลก
ออกกำลังเป็นยา : โยคะขั้นพื้นฐานสำหรับคนท้อง
ปรับก่อนป่วย : Facial Face Massage