ในที่สุดก็เริ่มเป็นรูปเป็นร่างมากขึ้น สำหรับแผนสร้าง Golden Dome ซึ่งถือเป็นแผนการทหารสำคัญของรัฐบาลทรัมป์ 2.0 ซึ่งผู้นำสหรัฐฯ เชื่อว่า ระบบโล่ป้องกันขีปนาวุธนี้จะช่วยปกป้องมาตุภูมิได้ เพราะสามารถสกัดขีปนาวุธที่ยิงมาจากอีกซีกโลก หรือยิงมาจากอวกาศได้ แต่มหาอำนาจชาติอื่น ๆ อาจไม่ถูกใจไอเดียนี้
โฆษกกระทรวงการต่างประเทศจีนแสดงความกังวลอย่างมากต่อแผนการสร้างระบบป้องกันขีปนาวุธของสหรัฐฯ ซึ่งจะบั่นทอนเสถียรภาพและความสมดุลเชิงยุทธศาสตร์ของโลก พร้อมทั้งประณามว่า Golden Dome จะเป็นภัยคุกคามความมั่นคงระหว่างประเทศ โหมกระพือการแข่งขันสั่งสมอาวุธ และอาจเพิ่มความเสี่ยงที่จะทำให้อวกาศกลายเป็นสมรภูมิรบ
จีนจับตามองความเคลื่อนไหวนี้มาตั้งแต่ โดนัลด์ ทรัมป์ สั่งสร้าง Golden Dome เพียง 1 สัปดาห์หลังรับตำแหน่งในเดือน ม.ค. และคัดค้านแผนการนี้มาตลอด แต่จีนคือหนึ่งในตัวอย่างที่สหรัฐฯ หยิบมาอ้างว่าเป็นภัยคุกคามที่ทำให้จำเป็นต้องมี Golden Dome
เมื่อสัปดาห์ที่แล้ว สำนักข่าวกรองกลาโหมสหรัฐฯ จัดทำรายงานประเมินภัยคุกคามด้านขีปนาวุธต่อแผ่นดินอเมริกัน เพื่อชี้ให้เห็นถึงความสำคัญในการสร้าง Golden Dome ซึ่งจะช่วยยิงสกัดขีปนาวุธได้หลายรูปแบบ โดยเน้นไปที่ประเทศที่ครอบครองอาวุธล้ำสมัยและถือเป็นภัยคุกคามต่อสหรัฐฯ ทั้งจีน รัสเซีย เกาหลีเหนือและอิหร่าน
รายงานชิ้นนี้แยกอาวุธเป็นหลายประเภท อย่างขีปนาวุธข้ามทวีปประเมินเอาไว้ว่า ตอนนี้ จีนน่าจะมีอยู่ 400 ลูกเท่ากับสหรัฐฯ และจะเพิ่มขึ้นเป็น 700 ลูก ในอีก 10 ปีข้างหน้า ส่วนรัสเซียมี 350 ลูก เกาหลีเหนือมีสูงสุด 10 ลูก ขณะที่การเร่งพัฒนาขีดความสามารถทางทหารน่าจะทำให้อิหร่านมีขีปนาวุธข้ามทวีปแตะ 60 ลูกในปี 2578
ในส่วนของขีปนาวุธทิ้งตัวที่ยิงจากเรือดำน้ำ จีนมีในครอบครอง 72 ลูก และจะเพิ่มเป็นเกือบเท่าตัวในปี 2035 ขณะที่รัสเซียมีเท่าเดิมที่ 192 ลูก โดยข่าวกรองกลาโหมสหรัฐฯ ระบุว่า ไม่มีพื้นที่ไหนของประเทศที่จะรอดพ้นจากการโจมตีของอาวุธชนิดนี้
ส่วนอาวุธไฮเปอร์โซนิกเป็นเทคโนโลยีที่จีนและรัสเซียพัฒนาจนก้าวหน้าขึ้นอย่างมากและถือเป็นอาวุธแห่งอนาคต เพราะตอนนี้ ทั้ง 2 ประเทศครอบครองหลักร้อย แต่ในอีก 10 ปีข้างหน้าจะเพิ่มขึ้นหลายเท่าตัว โดยเฉพาะอย่างยิ่งจีน
ขณะที่ขีปนาวุธร่อนโจมตีภาคพื้น แม้ว่าจะไม่ได้ดูล้ำสมัยเท่าอาวุธประเภทอื่น ๆ แต่น่าจะมีบทบาทสำคัญในอนาคต ซึ่งสหรัฐฯ ประเมินว่า 2 มหาอำนาจน่าจะมีอาวุธประเภทนี้ในคลังแสงของตัวเอง 5,000 ลูก ในปี 2578
ข้อมูลเหล่านี้ ชี้ว่า จีนและรัสเซียคือเป้าหมายหลักของการพัฒนาระบบโล่ป้องกันขีปนาวุธของสหรัฐฯ ดังนั้น เมื่อต้นเดือน ทั้ง 2 ประเทศจึงออกแถลงการณ์ร่วมเพื่อประณามแผนสร้าง Golden Dome ซึ่งจะบั่นทอนเสถียรภาพอย่างมาก
แต่เมื่อทรัมป์ประกาศรายละเอียดโครงการ รัฐบาลรัสเซียกลับมีท่าทีที่อ่อนลง โดยระบุเพียงว่า สหรัฐฯ ควรหารือแผนนี้กับรัสเซีย แต่ถ้าเชื่อว่า มีภัยคุกคามขีปนาวุธ ก็เป็นเรื่องปกติที่จะพัฒนาระบบป้องกัน ซึ่งนี่เป็นเรื่องอธิปไตยของสหรัฐฯ จุดนี้น่าสนใจว่าท่าทีที่เปลี่ยนไปนี้เกิดขึ้น หลังจากเมื่อ 2 วันที่แล้ว ทรัมป์ต่อสายคุยกับปูติน
ไอเดียการสร้าง Golden Dome มาจากความสำเร็จของระบบป้องกันขีปนาวุธ Iron Dome ของอิสราเอล ซึ่งถ้านำทั้งสองระบบมาเทียบกันจะเห็นถึงข้อจำกัดของ Golden Dome ข้อแรกคือเรื่องพื้นที่ เพราะหัวใจของระบบนี้ คือ การปกป้องดินแดนทุกส่วนของประเทศ แต่สหรัฐฯ มีพื้นที่เกือบ 10 ล้านตารางกิโลเมตร ใหญ่กว่าอิสราเอลหลายเท่าตัว
ดังนั้น การที่จะติดตั้งระบบป้องกันภัยให้ครอบคลุมทุกพื้นที่จึงไม่ใช่เรื่องง่าย ๆ แถมยังมีต้นทุนที่สูงมากด้วย โดยทรัมป์ประกาศอัดฉีดเงินก้อนแรก 25,000 ล้านดอลลาร์ เพื่อใช้พัฒนาโครงการนี้ และคาดว่า จะต้องใช้งบประมาณในการสร้างทั้งหมด 175,000 ล้านดอลลาร์ แต่ตัวเลขนี้ยังเป็นที่กังขาอยู่
เมื่อช่วงต้นเดือน สำนักงบประมาณสภาคองเกรสเผยแพร่รายงานประเมินต้นทุนการสร้างระบบป้องกันขีปนาวุธในอวกาศ ซึ่งจะต้องใช้เงินสูงสุด 542,400 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ใน 20 ปี ครอบคลุมต้นทุนในการวิจัยและพัฒนา การสร้าง การใช้งานและการซ่อมบำรุงระบบ
ตัวเลขนี้สูงกว่างบประมาณที่ทรัมป์ประกาศเอาไว้ถึง 3 เท่า และต้นทุนดังกล่าวอาจเพิ่มสูงขึ้นอีก หากประเทศอื่น ๆ พัฒนาเทคโนโลยี หรือสั่งสมขีปนาวุธเพิ่ม ขณะที่เรื่องกรอบเวลาในการสร้างก็ชวนให้สงสัยเช่นกัน เพราะทรัมป์คุยว่า ระบบนี้เสร็จพร้อมใช้งานใน 3 ปี หรือก่อนที่เขาจะหมดวาระและลงจากเก้าอี้ผู้นำในเดือน ม.ค.2572
ผู้เชี่ยวชาญส่วนหนึ่ง มองว่า สหรัฐฯ อาจใช้ระบบป้องกันขีปนาวุธที่มีอยู่ในตอนนี้มาพัฒนาต่อยอด โดยที่ไม่ต้องเริ่มนับหนึ่งกันใหม่ และใช้ความเชี่ยวชาญด้านการพัฒนาซอฟต์แวร์มาช่วยเพิ่มศักยภาพของระบบด้วย อีกหนึ่งข้อกังวลคือบทบาทของ SpaceX เพราะสุ่มเสี่ยงจะเป็นเรื่องผลประโยชน์ทับซ้อน ถึงแม้ อีลอน มัสก์ จะบอกว่า ตอนนี้ขอถอยห่างจากงานในรัฐบาลทรัมป์ลงแล้วก็ตาม
วิเคราะห์ : ทิพย์ตะวัน ธีรนัยพงศ์
อ่านข่าวอื่น :
สหรัฐฯ รับมอบเครื่องบินหรูจากราชวงศ์กาตาร์ มูลค่า 400 ล้านดอลลาร์
ตร.ค้น 4 จุด บ้าน "สจ.กอล์ฟ - ญาติ" หาหลักฐานเชื่อมโยงเว็บพนัน