"ลพบุรี" ชุมทางการค้าก่อนประวัติศาสตร์ “Lop Buri” The Prehistoric Trade Route
เรื่องราวของการพบร่องรอยชุมชนโบราณยุคก่อนประวัติศาสตร์ 3,000 - 2,500 ปี ในพื้นที่จังหวัดลพบุรี การขุดค้นครั้งนั้นทำให้รู้เส้นทางการเชื่อมต่อของผู้คนในสมัยก่อนประวัติศาสตร์ ว่ามีการตั้งถิ่นฐานอยู่กันแบบชุมชน และช่วงนี้มีการติดต่อกันของผู้คน มีการสัญจรแลกเปลี่ยนสินค้ากันทางน้ำ จึงทำให้เกิดข้อสันนิษฐานว่า อดีตลพบุรีเคยเป็นเมืองชายทะเล หลักฐานที่พบจากการขุดค้นใน 2 แหล่งโบราณคดีคือ "แหล่งโบราณคดีบ้านพรหมทินใต้" บริเวณที่ขุดพบ ปัจจุบันคือที่ตั้งของวัดพรหมทินใต้ ที่นี่เราพบหลักฐานทางประวัติศาสตร์ ที่มีพัฒนาการการอยู่อาศัยของมนุษย์ ตั้งแต่สมัยเหล็กในยุคก่อนประวัติศาสตร์ เข้าสู่ยุคประวัติศาสตร์ ในสมัยทวารวดี เข้าสู่สมัยกรุงศรีอยุธยา ก่อนจะกลับมาเป็นสมัยปัจจุบัน เมื่อราว 100 กว่าปีมานี้ การขุดค้นครั้งนี้พบตราประทับรูปวัว ที่ทำจากดินเผา ซึ่งเป็นวัฒนธรรมอินเดีย แล้ววัฒธรรมต่างถิ่นที่มีอายุนับพัน ๆ ปี นอกจากนี้ยังพบ พระพุทธรูปแกะสลักจากหินสีดำ ประทับยืน พร้อมพระบริวาร บนหลังสัตว์ประหลาดนั้นรูปร่างคล้ายนก ดวงตากลมโปนโต แต่มีเขา บิดเป็นเกลียว งอเข้าหากันคล้ายเขาโค มีชื่อเรียกว่า "พระพนัสบดี" มีอายุประมาณ 1,300 - 1,200 ปี และอีกหนึ่งแหล่งโบราณคดีที่ขุดพบหลักฐานไม่ห่างกันมากนัก คือ "แหล่งโบราณคดีบ้านโป่งมะนาว" พบหลักฐานทางโบราณคดีจำนวนไม่น้อยที่เกี่ยวข้องกับคนในยุคนั้น ทั้งวิถีชีวิตว่าด้วยเรื่องพิธีกรรมสำหรับคนตาย, เครื่องประดับชนิดต่าง ๆ เช่น ลูกปัดจากแก้ว, จากหิน หรือที่ทำขึ้นจากส่วนหน้าอกของเต่าและเปลือกหอย
ความพิเศษของแหล่งโบราณบ้านพรหมทินใต้ในแง่เศรษฐกิจ นักโบราณคดีมองว่ามีการติดต่อกับต่างประเทศทั้งในภาคของการนำเข้า เช่น เครื่องประดับและของใช้ ส่วนในภาคการส่งออก จะเป็นพวกแร่และพืชทางการเกษตรในทุกชั้นวัฒนธรรม ที่แหล่งโบราณคดีบ้านพรหมทินใต้และที่บ้านโป่งมะนาว จังหวัดลพบุรี มักพบโลหะที่ถูกแปรรูปเป็นเครื่องมือเครื่องใช้ ไม่ได้เน้นทำเป็นอาวุธ ส่วนใหญ่ทำเครื่องประดับและเสื้อผ้า จึงบ่งบอกถึงสภาพสังคม ที่รักสวยรักงามและวัฒนธรรมในการแต่งกาย ที่สำคัญในเกือบทุกชั้นดิน หรือชั้นวัฒนธรรม มักพบเมล็ดข้าว, เปลือกข้าว และต้นข้าว ซึ่งหมายความว่า ในการปฏิวัติ หรือการเปลี่ยนแปลงทางสังคมในแต่ละยุค "ข้าว" คืออาวุธสำคัญในการปฏิวัติสังคมนั่นเอง
ติดตามในสารคดี "รากสุวรรณภูมิ" วันอาทิตย์ที่ 3 กรกฎาคม 2565 เวลา 21.10 - 22.00 น. ทางไทยพีบีเอส รับชมออนไลน์ทาง www.thaipbs.or.th/Live
รากสุวรรณภูมิ
ปฐมบทแห่งสุวรรณภูมิ The Beginning of Suvarnabhumi
5 มิ.ย. 65
อารยธรรมชายฝั่งตะวันออก The Civilization of East Coast
12 มิ.ย. 65
วิวัฒนาการมนุษย์แห่งลุ่มน้ำมูล The Human Evolution of Mun River Basin
19 มิ.ย. 65
ดินแดนกสิกรรมตะวันตก The Land of Western Agriculture
26 มิ.ย. 65
"ลพบุรี" ชุมทางการค้าก่อนประวัติศาสตร์ “Lop Buri” The Prehistoric Trade Route
3 ก.ค. 65
วัฒนธรรมทุ่งกุลา วิถีอีสานโบราณ “Thung Kula Culture” Northeastern Ancient Way
10 ก.ค. 65
“สุวรรณภูมิ” ชุมทางโบราณข้ามคาบสมุทร Suvarnabhumi : The ancient junction across the peninsula
11 มิ.ย. 66
สามเหลี่ยมมหัศจรรย์แห่งทวารวดี The Miracle Triangle of Dvaravati
18 มิ.ย. 66
ศรีเทพ รัฐแรกเริ่ม หรือ ดินแดนศักดิ์สิทธิ์โบราณ Si Thep : The primary state or the ancient sacred land
25 มิ.ย. 66
“พนมรุ้ง” ปราสาทแห่ง อำนาจ ศาสนา และภูมิปัญญาโบราณ The Phanom Rung : Castle of authority, religion and ancient wisdom
2 ก.ค. 66
“สุโขทัย” ภูมิปัญญาอารยะแห่งเมืองมรดกโลก “Sukhothai” The Civilized Wisdom of the World Heritage city
9 ก.ค. 66
“อยุธยา” เมืองโลกาภิวัตน์โบราณ “Ayutthaya” The ancient city of Globalization
16 ก.ค. 66
“บางกอก” เมือง 2 ราชธานี “Bangkok” The original city of two capitals
23 ก.ค. 66
รากสุวรรณภูมิ
ปฐมบทแห่งสุวรรณภูมิ The Beginning of Suvarnabhumi
5 มิ.ย. 65อารยธรรมชายฝั่งตะวันออก The Civilization of East Coast
12 มิ.ย. 65วิวัฒนาการมนุษย์แห่งลุ่มน้ำมูล The Human Evolution of Mun River Basin
19 มิ.ย. 65ดินแดนกสิกรรมตะวันตก The Land of Western Agriculture
26 มิ.ย. 65"ลพบุรี" ชุมทางการค้าก่อนประวัติศาสตร์ “Lop Buri” The Prehistoric Trade Route
3 ก.ค. 65วัฒนธรรมทุ่งกุลา วิถีอีสานโบราณ “Thung Kula Culture” Northeastern Ancient Way
10 ก.ค. 65“สุวรรณภูมิ” ชุมทางโบราณข้ามคาบสมุทร Suvarnabhumi : The ancient junction across the peninsula
11 มิ.ย. 66สามเหลี่ยมมหัศจรรย์แห่งทวารวดี The Miracle Triangle of Dvaravati
18 มิ.ย. 66ศรีเทพ รัฐแรกเริ่ม หรือ ดินแดนศักดิ์สิทธิ์โบราณ Si Thep : The primary state or the ancient sacred land
25 มิ.ย. 66“พนมรุ้ง” ปราสาทแห่ง อำนาจ ศาสนา และภูมิปัญญาโบราณ The Phanom Rung : Castle of authority, religion and ancient wisdom
2 ก.ค. 66“สุโขทัย” ภูมิปัญญาอารยะแห่งเมืองมรดกโลก “Sukhothai” The Civilized Wisdom of the World Heritage city
9 ก.ค. 66“อยุธยา” เมืองโลกาภิวัตน์โบราณ “Ayutthaya” The ancient city of Globalization
16 ก.ค. 66“บางกอก” เมือง 2 ราชธานี “Bangkok” The original city of two capitals
23 ก.ค. 66
