โรงจอดจักรยานอัจฉริยะ สะดวก-ปลอดภัย ในเยอรมนี

จะเป็นอย่างไร ? ถ้าเมืองไทยมีจุดจอดรถจักรยานที่สะดวก สะอาด และปลอดภัย เหมือนอย่างที่ "เยอรมนี"

อาคารจอดจักรยาน ณ สถานีรถไฟกลางไฮลบรอนน์ นำเสนอโซลูชันการจอดจักรยานและจักรยานไฟฟ้าที่ปลอดภัย สะอาด และสะดวกสบาย ด้วยนวัตกรรมหอคอยกระจกสูง 12 เมตร ที่สามารถจัดเก็บจักรยาน 120 คัน ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ช่วยประหยัดพื้นที่และส่งเสริมทัศนียภาพที่เป็นระเบียบ

Thai PBS Sci & Tech พาไปดู "Fahrradparkhaus radhaus" จุดจอดจักรยานอัจฉริยะ หรือที่เรียกกันง่าย ๆ ว่า “โรงจอดจักรยานแนวตั้ง" ตั้งอยู่ที่สถานีรถไฟกลางไฮลบรอนน์ (Heilbronn Central Station) เมืองไฮลบรอนน์ รัฐบาเดิน-เวือร์ทเทมแบร์ก ประเทศเยอรมนี เป็นอาคารกระจกสูง 12 เมตร ขนาด 55 ตารางเมตร รองรับการเก็บจักรยานได้ 120 คัน

ผู้ใช้สามารถนำจักรยานหรือจักรยานไฟฟ้าที่มีน้ำหนักไม่เกิน 30 กิโลกรัม และมีแฮนด์จับกว้างไม่เกิน 76 เซนติเมตร เข้าไปในช่องจอด ระบบจะลำเลียงจักรยานเข้าไปจัดเก็บในโรงจอดโดยอัตโนมัติ จากนั้นเมื่อต้องการรับคืน ก็ทำได้ง่าย ๆ เพียงสัมผัสปุ่มสั่งการ

นอกจากนี้ การออกแบบยังคำนึงถึงความปลอดภัยโดยใช้ระบบอัตโนมัติไม่มีใครแตะต้องจักรยานได้ และกำหนดให้การฝากและรับจักรยานเฉพาะผู้ที่ลงทะเบียนเท่านั้น รวมถึงการป้องกันจากสภาพอากาศทั้งฝนตก แดดออก และสะดวกรวดเร็วเพราะใช้เวลาฝากและรับจักรยานภายในไม่กี่วินาที บางจุดมีที่ชาร์จสำหรับจักรยานไฟฟ้าหรือ E-bike ด้วย

สำหรับวิธีการใช้งาน ผู้ใช้จะต้องลงทะเบียนผ่านระบบของเทศบาล Heilbronn หรือหน้าตู้บริการ จากนั้น วางจักรยานในช่องจอด สแกนบัตร ระบบจะยกจักรยานเก็บเข้าตัวอาคารอัตโนมัติ เมื่อต้องการใช้จักรยาน เพียงสแกนบัตรที่ตู้บริการอีกครั้งเพื่อรับจักรยานคืน จากนั้นระบบจะนำจักรยานออกมาให้ โดยกระบวนการฝากและรับจักรยานใช้เวลาเฉลี่ย 15-20 วินาทีต่อคัน

โดยมีอัตราค่าบริการให้เลือก 3 รูปแบบ ได้แก่ รายวัน 1 ยูโร รายเดือน 10 ยูโร และรายปี 100 ยูโร

โครงการจุดจอดจักรยานอัจฉริยะนี้ เริ่มต้นเมื่อปี 2022 ได้รับเงินทุนสนับสนุนจากกระทรวงสิ่งแวดล้อม อนุรักษ์ธรรมชาติ และความปลอดภัยด้านนิวเคลียร์ของรัฐบาลกลาง (BMUV) โดยมีเป้าหมายเพื่อสร้างอาคารจอดจักรยานที่มีความปลอดภัย สะดวกในการเข้าถึง และสามารถรองรับจักรยานได้จำนวนมาก ลดปัญหาการจอดจักรยานไม่เป็นระเบียบรอบสถานีรถไฟ

และสนับสนุนการเดินทางที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ลดการปล่อยคาร์บอนจากการใช้รถยนต์ส่วนตัว รวมถึงการใช้จักรยานควบคู่กับระบบขนส่งสาธารณะ เพื่อส่งเสริมการเดินทางในเขตเมืองแบบ Multimodal Mobility หรือการเดินทางหลายรูปแบบผสมผสาน ซึ่งครอบคลุมทั้งการเดินเท้า การใช้จักรยาน และการโดยสารระบบขนส่งสาธารณะอย่างรถไฟ

โครงการดังกล่าวยังคำนึงถึงทำเลที่ตั้งในการสร้างพื้นที่จอดจักรยานให้เข้ากับพื้นที่เดิมได้อย่างลงตัว หลีกเลี่ยงการทำลายพื้นที่ดั้งเดิมที่มีอยู่ เช่นพื้นที่สีเขียวและต้นไม้

ตัวอาคารจอดจักรยานเป็นกระจกทั้งหมด ยกเว้นฐานของอาคาร จึงจำเป็นต้องมีมาตรการป้องกันนกที่ทันสมัย ด้วยการเคลือบกระจกด้านหน้าอาคารและติดโลโก้สัญลักษณ์รูปคนขี่จักรยานพร้อมตัวอักษร P (ที่ย่อมาจาก Parking) มาตรการเหล่านี้ไม่เพียงช่วยป้องกันนก แต่ยังเสริมทั้งประโยชน์ใช้สอยและความสวยงามให้กับตัวอาคาร อีกทั้งยังช่วยควบคุมอุณหภูมิของอาคารจอดรถจักรยานอีกด้วย

นับเป็นอีกหนึ่งนวัตกรรมการออกแบบเมืองที่น่าสนใจ ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงการวางแผนที่ให้ความสำคัญกับสิ่งแวดล้อมและคุณภาพชีวิตของผู้คนอย่างแท้จริง และเป็นต้นแบบที่น่าศึกษาสำหรับเมืองต่าง ๆ ทั่วโลก รวมถึงประเทศไทยด้วย.