ทุ่นระเบิดสังหาร มหันตภัยที่คุกคามชีวิตคนจำนวนมากบนโลกใบนี้ พวกมันมีอายุยาวนานเป็นร้อย ๆ ปี ถูกฝังอยู่ใต้พื้นดินอย่างเงียบสงบ รอเวลาที่คนจะผ่านมาเหยียบและสำแดงอานุภาพของมัน ทศวรรษ 1990 ประชาคมโลกได้ร่วมกันกำจัดภัย ด้วยการทำข้อตกลงที่เรียกว่าอนุสัญญาออตตาวา แต่ภัยจากมัจจุราชใต้ดินไม่เคยหายไป นอกจากทุ่นระเบิดเก่าที่ยังกำจัดไม่หมด สงครามและความขัดแย้งที่ปะทุใหม่บนโลกใบนี้ ยังทำให้หลายชาตินำทุ่นระเบิดสังหารบุคคลกลับมาใช้
ทุ่นระเบิดสังหารบุคคลเป็นอาวุธที่มีผลกระทบทางมนุษยธรรมสูงเป็นที่มาที่ทำให้ประชาคมโลกตัดสินใจร่วมมือกำจัดและยุติการใช้อาวุธชนิดนี้ เป็นความร่วมมือที่ทำขึ้นภายใต้ชื่อ อนุสัญญาออตตาวา
อนุสัญญาออตตาวา หรือที่มีชื่อเต็มๆ ว่า “อนุสัญญาว่าด้วยการห้ามใช้ สะสม ผลิต และโอน และการทำลายทุ่นระเบิดสังหารบุคคล ปี 1997” มีเป้าหมายเพื่อขจัดทุ่นระเบิดสังหารบุคคลทั่วโลก
ทำขึ้นเมื่อปี 1997 ปัจจุบันมี 166 รัฐที่ให้สัตยาบัน ประเทศที่เป็นภาคีมีพันธะที่สำคัญคือ ต้องทำลายทุ่นระเบิดที่มีอยู่ในครอบครองภายใน 4 ปี หลังเข้าเป็นภาคี ห้ามการใช้ สะสม ผลิต พัฒนา จัดหา และโอนทุ่นระเบิดสังหารบุคคล กวาดล้างพื้นที่ปนเปื้อนทุ่นระเบิดทั้งหมด ภายในอาณาเขตหรือภายใต้การควบคุมภายใน 10 ปี อนุสัญญานี้ประสบความสำเร็จอย่างมากในการสร้างบรรทัดฐานระหว่างประเทศที่ต่อต้านการใช้ทุ่นระเบิดสังหารบุคคล ทุ่นระเบิดที่สะสมไว้มากกว่า 54 ล้านทุ่นถูกทำลายลง และจำนวนผู้เสียชีวิตจากทุ่นระเบิดใหม่ลดลงอย่างเห็นได้ชัด จาก 25,000 รายต่อปีในปี 1999 เหลือน้อยกว่า 5,000 รายในปี 2022
หลังจากนั้นไม่นาน สัญญาณร้ายก็เกิดขึ้นเนื่องจากสงครามในยูเครน รัสเซียซึ่งเป็นชาติที่ไม่ได้ลงนามในอนุสัญญาออตตาวานำทุ่นระเบิดมาใช้อย่างเข้มข้น ภัยจากมัจจุราชใต้ดินไม่เคยหายไป
นอกจากในยูเครนแล้ว สงครามและความขัดแย้งที่ปะทุใหม่บนโลกใบนี้ยังทำให้อีกหลายชาตินำทุ่นระเบิดสังหารบุคคลกลับมาใช้ กติกาสากลและมนุษยธรรมเผชิญหน้ากันบนระเบียบระหว่างประเทศที่เปลี่ยนไป กับระเบิดถูกฝังซ้ำแบบทบเท่าทวีคูณ พร้อมสร้างอันตรายที่สามารถคุกคามคนรุ่นต่อไปได้อีกหลายศตวรรษ
ติดตามได้ ในรายการ FLASHPOINT จุดร้อนโลก การกลับมาของมัจจุราชใต้ดิน วันพุธที่ 3 กันยายน 2568 เวลา 21.30 - 21.55 น. ทางไทยพีบีเอส หรือรับชมย้อนหลังทุกตอน ทาง www.thaipbs.or.th/program/FlashPoint
แท็กที่เกี่ยวข้อง:
FLASHPOINT จุดร้อนโลก
แคชเมียร์ จุดปะทะ 2 ชาตินิวเคลียร์เอเชียใต้
โดรน โฉมหน้าสงครามในอนาคต
สงครามน้ำ อินเดีย-ปากีสถาน
เอลซัลวาดอร์ อาชญากรรม เรือนจำและความหวัง
ศึก 2 ตระกูล อิทธิพลแห่งฟิลิปปินส์
ดีอาร์คองโก - สมรภูมิเลือดที่โลกลืม ตอนที่ 1
ดีอาร์คองโก - สมรภูมิเลือดที่โลกลืม ตอนที่ 2
สหรัฐฯ - อิหร่าน คู่แค้นครึ่งศตวรรษ
อิสราเอล - อิหร่าน คู่แค้นครึ่งศตวรรษ
เคอร์ดิสถาน ชาติไร้รัฐและอนาคตตะวันออกกลาง
อิหร่าน นิวเคลียร์เขย่าโลก
ธารน้ำแข็งละลาย หายนะของโลก
จิบูตี ดินแดนแห่งฐานทัพมหาอำนาจ
กัมพูชา จากอาณานิคมฝรั่งเศสสู่ยุคตระกูล ฮุน
กัมพูชา การเมืองที่ไร้ฝ่ายค้าน
ญี่ปุ่น อุดมการณ์สันติภาพบนเส้นด้าย
6 สิงหาคม 1945 วันเปลี่ยนโลก
การกลับมาของมัจจุราชใต้ดิน
เวเนซุเอลา จากยุครุ่งเรืองสู่วันริบหรี่
เนปาล 2 ทศวรรษแห่งความบอบช้ำ
อาร์เมเนีย-อาเซอร์ไบจาน สันติภาพที่แท้จริงหรือคำสัญญาลวง
อัฟกานิสถาน ชีวิต 4 ปีภายใต้ตอลีบาน
บากราม การกลับมาของสหรัฐฯ ในอัฟกานิสถาน
กาตาร์ ร่ำรวย เล็ก และห้าว
FLASHPOINT จุดร้อนโลก
แคชเมียร์ จุดปะทะ 2 ชาตินิวเคลียร์เอเชียใต้
โดรน โฉมหน้าสงครามในอนาคต
สงครามน้ำ อินเดีย-ปากีสถาน
เอลซัลวาดอร์ อาชญากรรม เรือนจำและความหวัง
ศึก 2 ตระกูล อิทธิพลแห่งฟิลิปปินส์
ดีอาร์คองโก - สมรภูมิเลือดที่โลกลืม ตอนที่ 1
ดีอาร์คองโก - สมรภูมิเลือดที่โลกลืม ตอนที่ 2
สหรัฐฯ - อิหร่าน คู่แค้นครึ่งศตวรรษ
อิสราเอล - อิหร่าน คู่แค้นครึ่งศตวรรษ
เคอร์ดิสถาน ชาติไร้รัฐและอนาคตตะวันออกกลาง
อิหร่าน นิวเคลียร์เขย่าโลก
ธารน้ำแข็งละลาย หายนะของโลก
จิบูตี ดินแดนแห่งฐานทัพมหาอำนาจ
กัมพูชา จากอาณานิคมฝรั่งเศสสู่ยุคตระกูล ฮุน
กัมพูชา การเมืองที่ไร้ฝ่ายค้าน
ญี่ปุ่น อุดมการณ์สันติภาพบนเส้นด้าย
6 สิงหาคม 1945 วันเปลี่ยนโลก
การกลับมาของมัจจุราชใต้ดิน
เวเนซุเอลา จากยุครุ่งเรืองสู่วันริบหรี่
เนปาล 2 ทศวรรษแห่งความบอบช้ำ
อาร์เมเนีย-อาเซอร์ไบจาน สันติภาพที่แท้จริงหรือคำสัญญาลวง
อัฟกานิสถาน ชีวิต 4 ปีภายใต้ตอลีบาน
บากราม การกลับมาของสหรัฐฯ ในอัฟกานิสถาน
กาตาร์ ร่ำรวย เล็ก และห้าว