กัมพูชา ประเทศเล็ก ๆ ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เคยตกเป็นอาณานิคมของฝรั่งเศสอยู่ 90 ปี นับตั้งแต่ปี 1863 ก่อนได้รับเอกราชเมื่อปี 1953 ช่วงเวลาที่กัมพูชาได้เอกราช โลกกำลังอยู่ในช่วงสงครามเย็น กัมพูชาถูกดึงเข้าไปเป็นส่วนหนึ่งของการแย่งชิงอิทธิพลระหว่างสหภาพโซเวียต ผู้นำโลกคอมมิวนิสต์ และสหรัฐอเมริกา ผู้นำโลกเสรีประชาธิปไตย ถูกถล่มอย่างหนักจากการโจมตีทางอากาศของสหรัฐฯ อยู่ถึง 4 ปี คร่าชีวิตผู้คนไปกว่าหลายแสนคน ก่อนที่สังคมเกือบล่มสลายเมื่อเขมรแดงปกครองประเทศ ตามมาด้วยต่อด้วยการบุกของเวียดนาม จนนำมาสู่การทำสงครามกลางเมืองระหว่างเขมร 3 ฝ่าย และเขมรที่ได้รับการสนับสนุนจากเวียดนาม
เมื่อสงครามกลางเมืองสิ้นสุด ด้วยความช่วยเหลือจากสหประชาชาติ กัมพูชาเริ่มต้นตั้งหลักใหม่ด้วยการเลือกตั้งที่เกิดเขึ้นเมื่อปี 1993 ในช่วงตลอดช่วง 6 ทศวรรษที่ผ่านมา คนที่อยู่กับการเปลี่ยนแปลงของกัมพูชามาโดยตลอดคือ ฮุน เซน ทั้งในฐานะสมาชิกพรรคคอมนิวนิสต์ ผู้บัญชาการระดับกองพันของเขมรแดง ก่อนขึ้นมาเป็นนายกรัฐมนตรีที่อยู่ในตำแหน่งนานที่สุดในประวัติศาสตร์ของประเทศ
23 กรกฎาคม 2023 ชาวกัมพูชาที่มีสิทธิ์เลือกตั้งเกือบ 10 ล้านคนทั่วประเทศทะยอยมาหย่อนบัตรเลือกตั้งสมาชิกรัฐสภา นี่คือการเลือกตั้งทั่วไปครั้งที่ 7 ของกัมพูชานับตั้งแต่สงครามกลางเมืองสิ้นสุดลงในปี 1991 เป็นการเลือกตั้งที่หลายคนคาดหวังว่า จะมีความต่างและเปลี่ยนแปลงไปจากการเลือกตั้งครั้งที่ผ่าน ๆ มา
ความคาดหวังของผู้คนเกิดขึ้นอันเนื่องมาจากการที่ สมเด็จฮุน เซน ผู้นำที่อยู่ในอำนาจมาอย่างยาวนานกว่า 38 ปี ส่งสัญญาณว่า จะส่งต่ออำนาจให้กับ ฮุน มาเนต ผู้เป็นบุตรชาย การนับคะแนนเลือกตั้งเริ่มขึ้นเมื่อหีบบัตรและคูหาเลือกตั้งปิดลงในช่วงเย็น
ผลอย่างไม่เป็นทางการคือ พรรคประชาชนกัมพูชาหรือ CPP ชนะ ก่อนที่ในอีกไม่กี่วันถัดมา คณะกรรมการการเลือกตั้งกัมพูชาจะประกาศผลอย่างเป็นทางการ
โดยพรรค CPP ได้คะแนนคิดเป็นร้อยละ 77 ของผู้ใช้สิทธิ์ทั้งหมด กวาดที่นั่งในสภาไปทั้งหมด 120 ที่นั่งจากที่มีอยู่ 125 ที่นั่ง 26 กรกฎาคม 2023 ฮุนเซนแถลงผ่านโทรทัศน์แห่งชาติ ก้าวลงจากตำแหน่งผู้นำตลอดกาลของกัมพูชา และประกาศเสนอชื่อ ฮุน มาเนต ลูกชายคนโต และอดีตผู้บัญชาการทหารบกให้เป็นนายกรัฐมนตรีคนต่อไปของประเทศ
แม้สมเด็จฮุน เซน จะประกาศวางมือจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรีและส่งไม้ต่อให้ ฮุน มาเนต ผู้เป็นลูกชายขึ้นมาเป็นผู้นำคนใหม่แต่อำนาจทางการเมืองของประเทศยังอยู่ในมือของชายผู้นี้
เมื่อสมเด็จฮุนเซนยังคงรั้งตำแหน่งผู้นำพรรค CPP และที่สำคัญคือ ตำแหน่งประธานาวุฒิสภาที่มีอำนาจปลดนายกรัฐมนตรีได้ การเปลี่ยนผ่านอำนาจครั้งนี้จึงไม่ใช่การเปิดประตูสู่ยุคสมัยใหม่อย่างที่ชาวกัมพูชาจำนวนมากคาดหวังก่อนการเลือกตั้ง
แต่เป็นการสืบทอดอำนาจผ่านทางสายเลือดของสมเด็จอัครมหาเสนาบดีเดโช ฮุน เซน ผู้อยู่มีบทบาทอยู่ในทุกช่วงประวัติศาสตร์การเมืองของประเทศในช่วงกว่า 6 ทศวรรษที่ผ่านมา
ติดตามได้ ในรายการ FLASHPOINT จุดร้อนโลก ตอน กัมพูชา จากอาณานิคมฝรั่งเศสสู่ยุคตระกูล ฮุน วันพุธที่ 6 สิงหาคม 2568 เวลา 21.30 - 21.55 น. ทางไทยพีบีเอส หรือรับชมทีวีออนไลน์ทาง www.thaipbs.or.th/Live
FLASHPOINT จุดร้อนโลก
สงครามน้ำ อินเดีย-ปากีสถาน
เอลซัลวาดอร์ อาชญากรรม เรือนจำและความหวัง
ศึก 2 ตระกูล อิทธิพลแห่งฟิลิปปินส์
ดีอาร์คองโก - สมรภูมิเลือดที่โลกลืม ตอนที่ 1
ดีอาร์คองโก - สมรภูมิเลือดที่โลกลืม ตอนที่ 2
สหรัฐฯ - อิหร่าน คู่แค้นครึ่งศตวรรษ
อิสราเอล - อิหร่าน คู่แค้นครึ่งศตวรรษ
เคอร์ดิสถาน ชาติไร้รัฐและอนาคตตะวันออกกลาง
อิหร่าน นิวเคลียร์เขย่าโลก
ธารน้ำแข็งละลาย หายนะของโลก
จิบูตี ดินแดนแห่งฐานทัพมหาอำนาจ
กัมพูชา จากอาณานิคมฝรั่งเศสสู่ยุคตระกูล ฮุน
กัมพูชา การเมืองที่ไร้ฝ่ายค้าน
ญี่ปุ่น อุดมการณ์สันติภาพบนเส้นด้าย
6 สิงหาคม 1945 วันเปลี่ยนโลก
การกลับมาของมัจจุราชใต้ดิน
เวเนซุเอลา จากยุครุ่งเรืองสู่วันริบหรี่
เนปาล 2 ทศวรรษแห่งความบอบช้ำ
อาร์เมเนีย-อาเซอร์ไบจาน สันติภาพที่แท้จริงหรือคำสัญญาลวง
อัฟกานิสถาน ชีวิต 4 ปีภายใต้ตอลีบาน
FLASHPOINT จุดร้อนโลก
สงครามน้ำ อินเดีย-ปากีสถาน
เอลซัลวาดอร์ อาชญากรรม เรือนจำและความหวัง
ศึก 2 ตระกูล อิทธิพลแห่งฟิลิปปินส์
ดีอาร์คองโก - สมรภูมิเลือดที่โลกลืม ตอนที่ 1
ดีอาร์คองโก - สมรภูมิเลือดที่โลกลืม ตอนที่ 2
สหรัฐฯ - อิหร่าน คู่แค้นครึ่งศตวรรษ
อิสราเอล - อิหร่าน คู่แค้นครึ่งศตวรรษ
เคอร์ดิสถาน ชาติไร้รัฐและอนาคตตะวันออกกลาง
อิหร่าน นิวเคลียร์เขย่าโลก
ธารน้ำแข็งละลาย หายนะของโลก
จิบูตี ดินแดนแห่งฐานทัพมหาอำนาจ
กัมพูชา จากอาณานิคมฝรั่งเศสสู่ยุคตระกูล ฮุน
กัมพูชา การเมืองที่ไร้ฝ่ายค้าน
ญี่ปุ่น อุดมการณ์สันติภาพบนเส้นด้าย
6 สิงหาคม 1945 วันเปลี่ยนโลก
การกลับมาของมัจจุราชใต้ดิน
เวเนซุเอลา จากยุครุ่งเรืองสู่วันริบหรี่
เนปาล 2 ทศวรรษแห่งความบอบช้ำ
อาร์เมเนีย-อาเซอร์ไบจาน สันติภาพที่แท้จริงหรือคำสัญญาลวง
อัฟกานิสถาน ชีวิต 4 ปีภายใต้ตอลีบาน