พาไปพบกับคุณยาย ฟุกุ อามากาวะ ชาวญี่ปุ่นวัย 102 ปี เจ้าของร้านราเม็งที่ยังแข็งแรงกระฉับกระเฉง ทำงานได้ทุกวัน ไม่ใช่แค่นั่งเก็บเงินแบบเก๋ ๆ แต่ทำงานเหมือนพนักงานในร้านคนอื่น ๆ ทั้งลวกเส้นและเสิร์ฟราเม็งให้ลูกค้าด้วยตัวเอง ดูแล้วเหมือนคนอายุ 70-80 ปีมากกว่า จนทำให้หลายคนอยากรู้ว่าเธอมีเคล็ดลับอะไรที่ทำให้อายุยืนและแข็งแรงขนาดนี้
ร้านของคุณยายตั้งอยู่ที่กุมะ เป็นร้านที่มีชื่อเสียงมากในญี่ปุ่น นับตั้งแต่คุณยายอายุครบ 100 ปี สื่อต่าง ๆ พากันมาถ่ายทำรายการกันเยอะมาก คนดังดาราดังแห่มาที่นี่ ออกอากาศถึงต่างประเทศด้วย พอร้านเปิดลูกค้าก็มานั่งเต็มทันที บางคนกินอาหารเสร็จถึงกับตามไปในครัวขอถ่ายภาพกับคุณยายไว้เป็นที่ระลึก
ไม่ใช่แค่คนญี่ปุ่นเท่านั้นที่อยากมาพบกับคุณยาย แม้แต่ลูกค้าจากอเมริกาก็ได้รับคำแนะนำให้มาทำความรู้จักกับคุณยายด้วย บางคนเดินทางมาจากภาคใต้ภาคเหนือไกล ๆ เพื่อมากินข้าวและพบกับคุณยาย คุณยายจะลงมาหาด้วยทุกครั้ง เหมือนซุปเปอร์สตาร์ที่ทุกคนอยากเจอ
คุณยายอยู่กับลูกสาวและลูกชาย ลูกสาวคนโตอายุ 74 ปี แต่ดูหน้าเหมือนอายุ 60 กว่าเท่านั้น ส่วนลูกชายอายุ 66 ปี แต่ดูเหมือนวัยรุ่นเลย ดูผิวดูอะไรเหมือนคนอายุ 40 ปี คุณยายเล่าว่าคุณแม่ของเธอเสียชีวิตตอนอายุเกือบ 102 ปี ดังนั้นอายุยืนอาจจะเป็นพันธุกรรมของครอบครัวด้วย แต่การดูแลตัวเองให้ดีนั้นสำคัญยิ่งกว่า
คุณยายยังคงทำงานบ้านเกือบทุกอย่างเอง ซักผ้าเอง ปรุงทำกับข้าวร่วมกันเอง ถอนหญ้าในสวนเอง แค่ไม่สามารถขับรถไปซื้อของได้ ก็เลยให้ลูกชายไปซื้อของมาให้ ลูกสาวบอกว่าในญี่ปุ่นถ้ารักคุณยายรักผู้สูงอายุ ไม่ใช่ให้เขานั่งแล้วช่วยถือของให้ แต่ให้เขาขยับเยอะ ๆ ให้เขาทำอะไรตามอิสระ แต่ว่าต้องให้เขาระวังตัวหน่อยเท่านั้น
คุณยายตื่นเวลาตีห้าครึ่ง แต่บอกว่าตื่นเร็วไปก็ไม่มีประโยชน์ ก็เลยนอนอยู่ในเตียงต่อประมาณชั่วโมงครึ่ง หลังจากนั้นก็ล้างหน้าแต่งตัว ดื่มชาต้ม ไปไหว้พระ เอาอาหารและชาไปให้ที่หิ้งพระ แล้วกินกล้วยครึ่งลูกก่อนกินข้าว จากนั้นอ่านหนังสือพิมพ์
อีกประมาณชั่วโมงนึงค่อยกินข้าว กินต้มมิโซะ กินนัตโต้วันเว้นวัน คุณยายจะกินข้าวก่อนคนอื่น หลังจากนั้นกินเสร็จก็รีแล็กซ์ดูทีวีไปจนถึงสิบเอ็ดโมงสิบสองโมง เที่ยงก็ออกมาทำงาน ทำงานหนึ่งชั่วโมงตั้งแต่เที่ยงถึงบ่ายโมง แล้วก็ไปกินข้าวต่อกลับมาใหม่
คุณยายเตือนว่าอย่าคิดว่าเธออายุแปดสิบ เธออายุร้อยสองปี ทำงานชั่วโมงนึงสองชั่วโมงก็เหนื่อยแล้ว ไม่ใช่ว่ามีงานมีเวลาเยอะขนาดนั้น ถ้าคุณไม่เคยเป็นคนอายุร้อยสอง คุณจะไม่เข้าใจคุณยายหรอก
คุณยายบอกว่าการที่เธอไม่อยู่กับที่แล้วมีการไปคุยกับลูกค้า เมื่อมีการคุยก็จะใช้สมอง ก็จะไม่เป็นอัลไซเมอร์ การทำงานได้เจอกับลูกค้าได้คุยมันเหมือนกับเป็นการระบายความเครียด เป็นการรีเฟรชตัวเอง เปลี่ยนความรู้สึก ถ้าอยู่กับที่รู้สึกเบื่อเหนื่อย เวลาผ่านไปมันเซ็ง แต่ถ้าคนที่มาจากภาคใต้มาจากภาคเหนือเดินทางมาไกลเพื่อมากินข้าว เธอจะรู้สึกมีพลังที่จะลงมาหาด้วย
สิ่งที่น่าทึ่งมากคือคุณยายเคยเดินไม่ค่อยดี ต้องใช้ไม้เท้า แต่ลูกชายให้คุณยายออกกำลังกายฝึกกล้ามเนื้อ คือทำสควอตช้า ๆ ตอนแรกทำได้แค่สองครั้ง แต่ตอนนี้ทำได้ถึงยี่สิบครั้ง คุณยายบอกว่าไม่อยากที่จะเป็นคนพิการหรือไม่อยากเป็นคนที่เดินไม่ได้ ก็เลยมีนิสัยอยากจะฝึกฝนตัวเองให้ตัวเองแข็งแรง
วิธีทำคือเขย่งขาไว้ประมาณแปดวินาทีแล้วก็ปล่อยลง ทำแบบนี้เป็นประจำ คุณยายตอนอายุร้อยหนึ่งปีกลับมาเดินใหม่ได้ ตอนแรกรู้สึกชาแล้วก็รู้สึกไม่ดี แต่พอฝึกกล้ามเนื้อลุกนั่งลุกนั่งไปเรื่อย ๆ กลับมาหายได้แล้วก็ไม่ชาอีกต่อไป เดินแบบธรรมดาไปเลย เดินเร็วด้วย
คุณยายยังทำท่าออกกำลังกายง่าย ๆ อีกด้วย เช่น เขย่งขาหนึ่งสองแปดครั้ง ยกมือขึ้นกำแปดครั้ง ทำเป็นประจำทุกวัน ทำให้กล้ามเนื้อแข็งแรง ไม่อ่อนแรง บ้านของคุณยายอยู่ชั้นสอง จะขึ้นไปนอนต้องขึ้นบันไดขึ้นข้างบน คุณยายก็ขึ้นเองทุกวัน
คุณยายไม่ชอบของหลายอย่าง ฟันไม่ค่อยดี ก็พยายามเอาผักมาบดให้มันนิ่มกินง่าย พยายามกินผัก ในวัยนี้ต้องกินเนื้อเยอะ ๆ เพราะผู้สูงอายุจะขาดโปรตีน ก็เลยเอาเนื้อมาบดพยายามทำอาหารให้ตัวเองอยากกิน ไม่กินเหล้าเยอะเกินไป ไม่กินอะไรเยอะเกินไป ไม่ฝืน นอนง่วงก็ต้องนอน
เรื่องยาอาหารเสริมก็น่าสนใจ คุณยายเคยกินยาอาหารเสริมพวกแคลเซียม วิตามินดี ยาลดกรด กินมาสามสิบปีตั้งแต่เจ็ดสิบถึงเก้าสิบ แต่กินแล้วรู้สึกมันไม่ค่อยสบายร่างกาย ลูกสาวบอกว่างั้นก็ลองเลิกกินยาดูสิ พอเลิกปุ๊บแข็งแรงเลย แต่ก็ไม่แน่ว่าช่วงที่เธอกินอยู่ทำให้เสริมกล้ามเนื้อเสริมกระดูกทำให้เธอแข็งแรง แต่กินเยอะเกินไปหรือเปล่า ต้องคอยดูบาลานซ์ร่างกายดูให้ดี
สิ่งที่ทุกคนสังเกตเห็นในตัวคุณยายคือเธอหัวเราะตลอดเวลา เสียงเพราะมาก ทำให้คนได้ยินได้พลัง คุณยายและลูกสาวยิ้มแย้มแจ่มใสตลอด นอกจากทำงานแล้วก็ยังต้องรับแขกที่อยากมาเจอด้วย ตอบคำถามที่คิดว่าตอบมาแล้วเป็นร้อยครั้งได้อย่างสดใสมาก
คุณยายเล่าเรื่องราวต่าง ๆ แบบไม่หลงลืมอะไรเลย ไม่กลัวที่จะต้องคุยกับคนต่างชาติ สมองทำงานปกติมาก ในสมองของคุณยายคงจะบรรจุเรื่องราวมากมายตลอดเวลาร้อยสองปีเอาไว้ทั้งสุขและทุกข์ แต่เมื่อผ่านชีวิตมาจนถึงวันนี้ดูเหมือนว่าคุณยายจะสุขมากกว่าทุกข์ ใบหน้าและรอยยิ้มของท่านบอกเราแบบนั้น
คุณยายบอกว่าตัวเองรู้สึกมีความสุข เพราะอายุร้อยสองปีแล้วยังทำงานได้ ทำเรื่องของตัวเองได้ทั้งหมด ไม่ต้องให้คนในบ้านเหนื่อยเท่าไหร่ รู้สึกว่าตัวเองมีความสุข ถึงแม้จะช่วยงานได้แค่ชั่วโมงเดียวก็ตาม แต่ก็ไม่รู้สึกว่าเป็นภาระ เพราะทำมาตลอดชีวิต
เมื่อถูกถามว่าเคล็ดลับที่ทำให้อายุยืนคืออะไร คุณยายตอบว่าไม่มีอะไรเลย ไม่ได้ทำอะไรพิเศษ ไม่มีอะไรที่เธอทำเพื่อที่จะอายุยืน ไม่เคยคิดว่าจะอายุยืนแล้วต้องทำอย่างนั้นอย่างนี้ มันเป็นไปแบบธรรมชาติ ใช้ชีวิตให้ธรรมชาติ ไม่ฝืน นอนง่วงก็ต้องนอน ไม่กินเหล้าเยอะเกินไป ไม่กินอะไรเยอะเกินไป
อีกหนึ่งเคล็ดลับคือการออกเที่ยว คุณยายเคยมีกลุ่มเพื่อนประมาณเจ็ดกลุ่ม แต่ละกลุ่มจะมีทริปท่องเที่ยวปีละครั้ง ถ้ามีเจ็ดกลุ่มก็แปลว่าแทบจะทุกเดือนต้องไปเที่ยว แต่สามีของคุณยายไม่ให้เธอไปเที่ยว คุณยายก็หัวเราะเล่าเรื่องนี้ การปล่อยจอยท่องเที่ยวตลอดอาจจะเป็นอีกเคล็ดลับที่ทำให้ท่านอายุยืน ไม่ทำให้ชีวิตเงียบเหงาซบเซาอยู่บ้าน ใครเที่ยวเก่งดีใจได้เลย กำลังเดินทางไปสู่ความอายุยืนอยู่เหมือนกัน
คุณยายพิสูจน์ให้เห็นแล้วว่าแม้จะมีดีเอ็นเอและพันธุกรรมของครอบครัวอายุยืน แต่การดูแลตัวเองให้ดีนั้นสำคัญยิ่งกว่า สิ่งสำคัญคือต้องเชื่อตัวเองว่าทำได้ ถ้าเชื่อแต่อายุเราจะไม่กลับมาแข็งแรงได้ แต่ถ้าเชื่อตัวเองและตั้งใจออกกำลังตามความเหมาะสม ก็สามารถแข็งแรงได้แม้อายุมาก
อย่ายอมแพ้กับความไม่แข็งแรง ไม่ว่าจะอายุเท่าไหร่ลุกขึ้นมาดูแลตัวเองกันได้ คนธรรมดาจะคิดว่าเดินไม่ได้รู้สึกเจ็บ เดินนิดเดียวก็ชา ก็รู้สึกว่าแก่แล้ว แต่คุณยายอายุตอนร้อยหนึ่งปีกลับมาเดินใหม่ได้ ด้วยการฝึกกล้ามเนื้อลุกนั่งไปเรื่อย ๆ ตอนนี้แข็งแรงเลยแล้วก็ยืนสบาย
ติดตามชมได้ในรายการ ดูให้รู้ วันอาทิตย์ที่ 28 กันยายน 2568 เวลา 17.30 - 18.00 น. ทางไทยพีบีเอส หรือรับชมผ่านทีวีออนไลน์ทาง www.thaipbs.or.th/Live และติดตามความเคลื่อนไหวของรายการได้ที่ www.facebook.com/Dohiru
ดูให้รู้ Dohiru

คาวาโกเอะเมืองหลวงของคนไทยในญี่ปุ่น
ที่สุดแห่งอนาคตจากทุกมุมโลกพบได้ในที่เดียว World Expo 2025
อยากเป็น #ทีมญี่ปุ่น ต้องดู...เป็นแม่บ้านญี่ปุ่นหวานหรือขม
วิจัย ! แผ่นดินไหวครั้งใหญ่ ญี่ปุ่นหายจากแผนที่โลกจริงหรือ

อายุเกิน 100 ปี สูตรแบบญี่ปุ่น ใคร ๆ ก็ทำได้
ทำอย่างไรให้อายุ 102 ปี แต่เหมือนคนอายุ 70 ปี ฟิตปั๋งพลังเวอร์
Belle Pot Ashiya ร้านอาหารพันปี
วัคซีนกู้โลก หัวใจ ไต มะเร็งก็สู้ไหว อยู่ 100 ปีไม่ไกลเกินเอื้อม
วัคซีนกู้โลก หัวใจ ไต มะเร็งก็สู้ไหว อยู่ 100 ปีไม่ไกลเกินเอื้อม
เมืองที่ชีวิตในหนึ่งวันไม่ต้องสร้างขยะพลาสติก "คาเมโอกะ"
แผ่นดินไหวกับบ้านลอยได้ พิสูจน์แล้วว่า...
นายกฯ อายุน้อยที่สุดในญี่ปุ่นกับความคิดที่น่าทึ่ง
ดูให้รู้ Dohiru

คาวาโกเอะเมืองหลวงของคนไทยในญี่ปุ่น
ที่สุดแห่งอนาคตจากทุกมุมโลกพบได้ในที่เดียว World Expo 2025
อยากเป็น #ทีมญี่ปุ่น ต้องดู...เป็นแม่บ้านญี่ปุ่นหวานหรือขม
วิจัย ! แผ่นดินไหวครั้งใหญ่ ญี่ปุ่นหายจากแผนที่โลกจริงหรือ

อายุเกิน 100 ปี สูตรแบบญี่ปุ่น ใคร ๆ ก็ทำได้
ทำอย่างไรให้อายุ 102 ปี แต่เหมือนคนอายุ 70 ปี ฟิตปั๋งพลังเวอร์
Belle Pot Ashiya ร้านอาหารพันปี
วัคซีนกู้โลก หัวใจ ไต มะเร็งก็สู้ไหว อยู่ 100 ปีไม่ไกลเกินเอื้อม
วัคซีนกู้โลก หัวใจ ไต มะเร็งก็สู้ไหว อยู่ 100 ปีไม่ไกลเกินเอื้อม
เมืองที่ชีวิตในหนึ่งวันไม่ต้องสร้างขยะพลาสติก "คาเมโอกะ"
แผ่นดินไหวกับบ้านลอยได้ พิสูจน์แล้วว่า...
นายกฯ อายุน้อยที่สุดในญี่ปุ่นกับความคิดที่น่าทึ่ง