ป่าชายเลนไม่เพียงแต่เป็นระบบนิเวศที่สำคัญ แต่ยังเป็นแหล่งอาหารที่อุดมสมบูรณ์สำหรับชุมชนชายฝั่ง โดยเฉพาะในพื้นที่อัมพวาตอนใต้ จังหวัดสมุทรสงคราม ที่มีพืชผักป่าชายเลนหลากหลายชนิดที่สามารถนำมาประกอบอาหารได้
ลำแพนแดง เป็นพืชป่าชายเลนที่มีลักษณะคล้ายกับลำพู โดยมีลูกออกเป็นผลไม้ที่สุกที่ต้น เมื่อสุกแล้วจะร่วงลงสู่ลำคลองและไปงอกเป็นต้นใหม่ตามตลิ่ง
หนามพุงดอ หรือที่ชาวบ้านเรียกว่า "หนามรอบข้อ" เป็นพืชป่าที่มีหนามแหลมรอบลำต้น การเก็บและประกอบอาหารต้องใช้ความระมัดระวังและความพิถีพิถันสูง
ในอดีตชาวบ้านอัมพวาตอนใต้ได้ตัดป่าชายเลนเพื่อทำบ่อเลี้ยงกุ้งกุลาดำ เนื่องจากมีรายได้ดี แต่การกระทำนี้ส่งผลเสียต่อระบบนิเวศอย่างร้ายแรง:
ปลาหมอคางดำ เป็นเอเลี่ยนสปีชีส์ที่สร้างปัญหาร้ายแรง:
ปัจจุบันชาวบ้านเริ่มปรับเปลี่ยนแนวทางการเลี้ยงกุ้ง:
คนรุ่นใหม่เริ่มหันมาสนใจ:
นอกจากลำแพนและหนามพุงดอแล้ว ยังมีพืชอื่นๆ ที่สามารถนำมาทำอาหาร:
อาหารจากป่าชายเลนสะท้อนให้เห็นถึงภูมิปัญญาของชุมชนชายฝั่งที่รู้จักใช้ประโยชน์จากธรรมชาติอย่างยั่งยืน การอนุรักษ์ป่าชายเลนไม่เพียงแต่ช่วยรักษาระบบนิเวศ แต่ยังเป็นการสืบทอดวัฒนธรรมอาหารที่มีเอกลักษณ์เฉพาะถิ่น
การที่เราได้รู้จักและเห็นคุณค่าของพืชผักป่าชายเลนเหล่านี้ จะช่วยสร้างแรงจูงใจในการอนุรักษ์และปกป้องทรัพยากรธรรมชาติที่มีค่าเหล่านี้ไว้สำหรับคนรุ่นหลัง พร้อมทั้งสร้างโอกาสทางเศรษฐกิจให้กับชุมชนในรูปแบบที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม
ติดตามได้ในรายการกินอยู่คือ วันเสาร์ที่ 2 สิงหาคม 2568 เวลา 16.30 - 17.00 น. ทางไทยพีบีเอส หรือรับชมทีวีออนไลน์ทาง www.thaipbs.or.th/Live
กินอยู่คือ

อาหารอินเดียเพิ่มภูมิคุ้มกัน

น้ำพริกไม่ง้อครก

อาหารไทยชื่อแปลก

อาหารไม่เหลือทิ้ง

ไอศกรีมจากข้าวไทย

อาหารจากป่าชายเลน

กินไก่และไข่อย่างยั่งยืน

สารพัดยำรสแซ่บ

สูตรเด็ดหมักเนื้อ

กินให้หมดจาน

จานเด็ดเมืองแพร่

บูสภูมิคุ้มกันทั้งร่างกาย

จานเมนูปลาแสนอร่อย
ชาบูสารพัดผักพื้นบ้านไทย
กินดีแบบนักกำหนดอาหาร
เลือกกินปลาอินทรีจากประมงพื้นบ้าน
อาหารถิ่นเวียงจันทน์
ผักชูรส (อร่อย)
หน่อไม้หน้าฝน
ลดอาหารแปรรูปขั้นสูง
มื้ออาหารแสนสุข
เลือกกินไก่วิถีอินทรีย์
กินอยู่คือ

อาหารอินเดียเพิ่มภูมิคุ้มกัน

น้ำพริกไม่ง้อครก

อาหารไทยชื่อแปลก

อาหารไม่เหลือทิ้ง

ไอศกรีมจากข้าวไทย

อาหารจากป่าชายเลน

กินไก่และไข่อย่างยั่งยืน

สารพัดยำรสแซ่บ

สูตรเด็ดหมักเนื้อ

กินให้หมดจาน

จานเด็ดเมืองแพร่

บูสภูมิคุ้มกันทั้งร่างกาย

จานเมนูปลาแสนอร่อย
ชาบูสารพัดผักพื้นบ้านไทย
กินดีแบบนักกำหนดอาหาร
เลือกกินปลาอินทรีจากประมงพื้นบ้าน
อาหารถิ่นเวียงจันทน์
ผักชูรส (อร่อย)
หน่อไม้หน้าฝน
ลดอาหารแปรรูปขั้นสูง
มื้ออาหารแสนสุข
เลือกกินไก่วิถีอินทรีย์