คุณยง เจ้าของสวนผักขนาดเล็กในจังหวัดขอนแก่น เล่าว่าเขาเริ่มต้นปลูกผักจากแนวคิดเรื่องความมั่นคงทางอาหาร "ผมเชื่อเรื่องการสร้างอาหาร ถ้ามีอาหารแล้วก็ค่อยไปคิดเรื่องรายได้ต่อยอด"
ในพื้นที่เพียง 2 งาน 4 วา โดยใช้พื้นที่ปลูกจริงประมาณ 1 งาน คุณยงสามารถปลูกผักได้มากกว่า 40 ชนิด ซึ่งเพียงพอสำหรับบริโภคในครัวเรือนและมีเหลือสำหรับแปรรูปขาย
ผักที่ปลูกในสวนมีทั้งผักพื้นบ้านและพืชสมุนไพรหลากหลายชนิด เช่น อ่อมแซ่บ, จิงจูฉ่าย, โสมไทย, หญ้าดอกขาว
จุดเริ่มต้นของธุรกิจเกิดขึ้นเมื่อคุณเมย์ ภรรยาของคุณยง ทดลองนำผักจากสวนมาปั่นเป็นเครื่องดื่มเพื่อสุขภาพ เริ่มจากขายได้วันละ 5-10 แก้ว จนปัจจุบันต้องเตรียมน้ำผักปั่นวันละ 150 ขวด
สูตรน้ำผักปั่นที่ได้รับความนิยม:
คุณยงแนะนำสูตรดินปลูกที่ไม่ยุ่งยาก:
ดินที่ดีควรมีความโปร่ง มีอากาศ เพื่อให้รากต้นไม้หายใจได้
คุณยงมีแนวคิดว่า "ปลูกทุกอย่างที่กินได้ เพื่อสร้างความมั่นคงทางอาหาร" ทำให้แทบไม่ต้องซื้ออาหารเพิ่มนอกจากเนื้อสัตว์
จากการเริ่มต้นขายที่ตลาดเขียวขอนแก่น น้ำผักปั่นของครอบครัวนี้ได้รับความนิยมจนได้รับเชิญไปวางขายที่ซุปเปอร์มาร์เก็ตท้องถิ่น และมีลูกค้าประจำมากมาย แม้แต่เด็กเล็กๆ ก็ชื่นชอบรสชาติของน้ำผักปั่น
ปัจจุบัน ธุรกิจนี้เป็นธุรกิจครอบครัวที่:
คุณยง - ดูแลการปลูกผัก
คุณเมย์ - รับผิดชอบการปั่นน้ำผักและขาย
คุณแพร (ลูกสาว) - ช่วยดูแลการตอบลูกค้าผ่านช่องทางออนไลน์
คุณแพรมองอนาคตของธุรกิจครอบครัวว่า "อยากคงความพื้นบ้านเอาไว้ แต่อาจจะเพิ่มในเรื่องของผลิตภัณฑ์มากขึ้น ถ้าเป็นไปได้ก็อาจจะขยายเป็นมีโรงงานเป็นของตัวเอง"
ด้วยเทรนด์การรักสุขภาพที่กำลังมาแรง การทำน้ำผักปั่นจึงมีโอกาสต่อยอดเป็นแบรนด์ของตัวเองที่ใหญ่กว่าเดิมในอนาคต
นอกจากรายได้ที่เพิ่มขึ้น การปลูกผักและแปรรูปขายยังมอบความสุขให้กับครอบครัวนี้ คุณเมย์เล่าว่า "ความสุขทุกวันนี้คือตื่นเช้ามามีความรู้สึกว่าโชคดีจังที่ได้ปั่นน้ำผักสุขภาพดีๆ ให้คนอื่นได้กิน"
ทางครอบครัวยังมองว่าผู้ที่มาซื้อไม่ใช่เพียงลูกค้า แต่เปรียบเสมือนญาติมิตร "เราไม่ได้มองทุกคนว่าเป็นแค่ลูกค้า เราอยากให้เขาสุขภาพแข็งแรงไปกับเราด้วย"
ความสำเร็จของครอบครัวนี้เป็นตัวอย่างที่ชัดเจนว่า ความมั่นคงในชีวิตบางครั้งเริ่มต้นจากจุดเล็ก ๆ ที่เรามองข้าม เช่น เรื่องอาหารการกิน
คุณยงสรุปแนวคิดเรื่องเกษตรของเขาไว้อย่างน่าสนใจว่า "ความมั่นคงคือมีกินให้มากที่สุด มีกินแบบไม่ต้องพึ่งคนอื่น เกิดอะไรขึ้นเราอยู่ได้ นั่นคือการทำเกษตร ทุกอย่างไม่ต้องทำเยอะ เรื่องอาหารขอให้มันมีเยอะ หลายชนิด ให้มันเป็นยา ให้ได้รักษาตัวเราได้"
การสร้างอาหารเพื่อลดรายจ่าย และนำของกินที่เหลือมาสร้างมูลค่าเพิ่มรายได้ เป็นแนวทางที่สามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้ ไม่ว่าจะมีพื้นที่มากหรือน้อย ถือเป็นการสร้างความมั่นคงให้กับชีวิตอย่างยั่งยืน
ติดตามชมรายการมหาอำนาจบ้านนา วันอาทิตย์ที่ 20 เมษายน 2568 เวลา 16.05 - 16.30 น. ทางไทยพีบีเอส หรือรับชมทีวีออนไลน์ทาง www.thaipbs.or.th/Live
มหาอำนาจบ้านนา
นักเก็บเมล็ดพันธุ์ ถึงวันสิ้นโลกก็ยังปลูกได้
ของฝากจากบ้านนอก
ผักในรั้วบ้าน 2 งาน ขายได้ไม่มีวันหยุด
พุทราน้ำอ้อย กรอบอร่อย หวานฉ่ำจับใจ
มะละกอเรดเลดี้ สาวน้อยแก้มแดงหอมอร่อย
เห็ดหูหนูดำ นำชุมชนสู่ความยั่งยืน
ใบเหลียง ราชินีผักพื้นบ้านภาคใต้
เกษตรสนุก ความสุขที่ปลูกได้
กล้วยหอมทองเพชรบุรี มีดีตั้งเเต่รากจรดใบ
สับปะรดฉีกตา อร่อยจริงไม่จกตา
เห็ดแครงอินทรีย์ แพลนต์เบสที่โลกต้องการ
BSF แมลงจิ๋วกู้โลก
เป็ดไข่ไชยา ไข่ดกฟองใหญ่ GI สุราษฎร์ธานี
ปลาย่ำสวาท รสชาติสะท้านลิ้น
มหาอำนาจบ้านนา
นักเก็บเมล็ดพันธุ์ ถึงวันสิ้นโลกก็ยังปลูกได้
ของฝากจากบ้านนอก
ผักในรั้วบ้าน 2 งาน ขายได้ไม่มีวันหยุด
พุทราน้ำอ้อย กรอบอร่อย หวานฉ่ำจับใจ
มะละกอเรดเลดี้ สาวน้อยแก้มแดงหอมอร่อย
เห็ดหูหนูดำ นำชุมชนสู่ความยั่งยืน
ใบเหลียง ราชินีผักพื้นบ้านภาคใต้
เกษตรสนุก ความสุขที่ปลูกได้
กล้วยหอมทองเพชรบุรี มีดีตั้งเเต่รากจรดใบ
สับปะรดฉีกตา อร่อยจริงไม่จกตา
เห็ดแครงอินทรีย์ แพลนต์เบสที่โลกต้องการ
BSF แมลงจิ๋วกู้โลก
เป็ดไข่ไชยา ไข่ดกฟองใหญ่ GI สุราษฎร์ธานี
ปลาย่ำสวาท รสชาติสะท้านลิ้น